________________
તો શરીરને ધર્મ કરી લેવાનું સાધન માન્યું છે તેથી તેનું રક્ષણ કરવાને બદલે સ્વરૂપ તરફ દૃષ્ટિને સન્મુખ કરે છે.
સંસારી ભોગવૃત્તિને કારણે શરીરના સુખની અપેક્ષાએ જીવન વિતાવે છે. અને માને છે કે હું સુખી છું.
એકાક્ષરી શબ્દ. પણ તમે બારીકાઈથી જુઓ તો સવારથી સાંજ સુધીની તમારી જીવનયાત્રામાં એ બિનજરૂરી કેટલું ડોકાયા કરતો હોય છે. તે હું અવાસ્તવિક. વાસ્તવિક “હું (આત્મા)ને કંઈ સંબંધ નથી.
શરીર પ્રત્યે સામાન્ય વ્યક્તિત્વોનો દૃષ્ટિકોણ એવો જ હોય કે એ ભોગો ભોગવવાનું સાધન છે, પણ યોગીઓનો દૃષ્ટિકોણ આખો જુદો જ છે.
યોગીઓને આ શરીર જ્ઞાનના પરમ સાધનરૂપે દેખાય છે.
વૈરાગ્ય પામવો છે તો બોલો આ શરીર જેવું વૈરાગ્યનું શ્રેષ્ઠ સાધન કયું?
યુવાનીમાં દર્શનીય લાગતું શરીર ઘડપણમાં કેવું વરવું લાગે છે. જ્ઞાની આવા ખોળિયાને કેમ ચાહે ?”
દેહાદિ વિષયોમાં આકુળતા થતાં તે પદાર્થની પરવશતા થાય છે. એક વિષય પરથી બીજા વિષય માટે ઉદ્યમ કરવો પડે છે. તેમાં શ્રમ અને ખેદ પેદા થાય છે. જ્યાં આકુળતા શ્રમ અને ખેદ હોય ત્યાં સુખ કેમ હોય?
ત્યાગી જનો સહજ શાંત નિશ્ચલ સ્વરૂપમાં સુખ માને છે. ત્યાં શ્રમ કે ખેદ નથી, તે જ્ઞાની દેહાદિ નશ્વર પરાધીન વસ્તુમાં સુખ કેમ માને? તે ત્યાગીજનો પલટાતી પર્યાયોમાં મોહિત થઈ કેવી રીતે રુચિપૂર્વક ટકી શકે?
વિકલ્પયુક્ત વિષયો સ્થિર નથી, તે સ્વભાવે જ અસ્થાયી અને ભિન્ન લક્ષણવાળા છે. તેથી તેમાં જ્ઞાનીજનો ભોગ વિષયક રુચિ કરતા નથી. તેઓ દેહને કષ્ટ પડે ત્યારે નિર્જરાનો અવસર માને છે.
હૃદયપ્રદીપનાં અજવાળાં ૨૩
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
