________________
સ્વસ્વરૂપમાં લીન રહી સહજમાં મુક્ત થાય છે.
દેહમાં રહી દેહના મૂળ સ્વરૂપને જોવાની કળા શીખવાની છે. તેને દેહથી ભિન્ન છું તેવો વિવેક જન્મે છે.
સંસારમાં, સમગ્ર સૃષ્ટિમાં કોઈ એવું સ્થાન, વસ્તુ કે સાધન નથી કે અશુચિથી ભરેલા શરીરને પવિત્ર કરી શકે. જે શરીરનો સંબંધ થવાથી પવિત્ર વસ્તુઓ પણ તુરત અપવિત્ર બને છે, જે કેવળ અશુચિનું ઉત્પત્તિસ્થાન છે તેને પવિત્ર થવાની કે કરવાની કલ્પના પણ વ્યર્થ છે. તેથી પવિત્ર એવી ચેતનાને નિર્મળ સ્વભાવરૂપ ધર્મ વડે અપવિત્ર એવા દેહની જેલમાંથી જ્ઞાનીઓ મુક્ત કરે છે.
જેની ઉત્પત્તિ જ શુક્ર અને શોણિત જેવા અતિ મલિન પદાર્થોથી થાય છે, તે સ્વયં અનંત જીવાણુઓનો ભંડાર એવું શરીર કોઈ પણ સાધન વડે પવિત્ર થાય તેવું નથી. એ જ શરીરમાં મહાપવિત્ર આત્મત્વ રહેલું છે. તારે માયા કરવી છે તો એની કર કે જેથી પવિત્ર આત્મા પ્રગટ થાય અને જીવ આ દેહરૂપી કેદથી મુક્ત થાય.
કેટલાક સુગંધી પદાર્થયુક્ત પાનને મુખમાં ભરી રાખે છે, તેટલા માત્રથી મુખની અંદર રહેલી દુર્ગધ દૂર થતી નથી. વળી નાક વડે નીકળતો શરીરના ઝેરને ફેંકતો વાયુ શું શુદ્ધ થઈ શકે ? છતાં મહા પુણ્યયોગે તને માનવશરીર મળ્યું છે તો પુનઃ પુનઃ દેહની કેદમાં પુરાવું ન પડે તેમ આ શરીરના સાધનથી આત્મામાં રહેલી તત્ત્વદૃષ્ટિ વડે મુક્ત થા.
સ્વભાવથી જ અપવિત્ર એવા દેહ માટે આજનું ભૌતિક વિજ્ઞાન નિત્ય નવાં નવાં આકર્ષણો પેદા કરે છે. દુર્ગતિ લઈ જનારા એ ભોગોનો અને શરીરનો જીવ અનેક વખત સત્કાર કરે છે. પોતે જુએ છે આટલા સત્કાર છતાં રોગ થાય છે, વૃદ્ધાવસ્થા આવે છે, છતાં દેહની માયા છૂટતી નથી.
ભોગવતી વખતે મધુર અને પરિણામે દુઃખદાયી એવા
૧૮ હૃદયપ્રદીપનાં અજવાળા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
