________________
अथ भगवत्या एव सर्ववाङ्मयत्वं सर्वदैवतमयत्वञ्चाह-शब्दानामिति ।
शब्दानां जननि त्वमत्र भुवने वाग्वादिनीत्युच्यसे त्वत्तः केशववासवप्रभृतयोऽप्याविर्भवन्ति ध्रुवम् । लीयन्ते खलु यत्र कल्पविरमे ब्रह्मादयस्तेऽप्यमी सा त्वं काचिदचिन्त्यरूपमहिमा शक्तिः परा गीयसे ॥१५॥
व्याख्या हे भगवति त्रिपुरे ! अत्र भुवने चतुर्दशात्मके शब्दानां = रूढयौगिकादिभेदभिन्नानां नाम्नां जननी = उत्पादयित्री त्वमसि अतस्त्वं वाग्वादिनी इति = वाचो वाणीर्वदतीत्येवंशीलेति उच्यसे = कथ्यसे ।
एतावता सर्वशास्त्राणि त्रिपुरातः प्रादुर्भूतानि ज्ञेयानि न तु यथा बौद्धानाम् । तस्मिन्ध्यानसमापन्ने चिन्तारत्नवदास्थिते । निस्सरन्तियथाकामं कुड्यादिभ्योऽपि देशनाः ॥१॥ इत्यादि
अतो वेद-सिद्धान्तव्याकरणालङ्कार-काव्यादि-शास्त्राणि भगवतीरूपाण्येवेति । अन्यच्च ध्रुवं = निश्चितं केशववासवप्रभृतयोऽपि = हरिहरब्रह्मप्रमुखाः इन्द्रयमवरुण-कुबेराग्निनैर्ऋतवाय्वीशानप्रमुखाश्चापि देवास्त्वत्तः = प्रादुर्भवन्ति, भगवत्याः सकाशादेवामी देवा उत्पद्यन्त इत्यर्थः, सृष्टिवृष्टिपालनज्वालनज्ञानदानबीजाधानादितत्तद्विधेय-कार्याणां भगवत्या एवोत्पादकत्वात्, तेऽपि तन्मया एवेति । तथा कल्पविरमे = क्षयकाले तेऽमी ब्रह्मादयोऽपि जगदुत्पत्तिस्थितिनाशक्षमा अपि यत्र भगवत्यां लीयन्ते। युगान्ते हि सर्वद्रव्याधारप्रलयलीलायाः त्वय्येवावस्थानात्, सर्वेऽपि देवा महामायास्वरूपां त्वामेवानुप्रव
१. विरतौ इति (जि०) पाठ ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
