Page Text
________________
૨૧૯૦
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૪
निरंतरंउववज्जमाणा जहण्णेणंदो समया, उक्कोसेणं असंखेज्जा समया अणुसमयं अविरहियं निरंतरं उववज्जंति। ते णं भंते ! जीवा जं समयं कडजुम्मा तं समयं तेओया? जं समयं तेओया तं समयं कडजुम्मा ?
૩. યમ રૂઢે મઢે प. जं समयं कडजुम्मा तं समयं दावरजुम्मा, जं समयं
दावरजुम्मा तं समयं कडजुम्मा ?
નિરંતર ઉત્પન્ન થાય ત્યારે જધન્ય બે સમય અને ઉત્કૃષ્ટ અસંખ્યાત સમય સુધી નિરંતર પ્રતિસમય
અવિરહિતરૂપે ઉત્પન્ન થાય છે. પ્ર. ભંતે ! તે જીવો જે સમયે કતયમરાશિવાળા હોય
છે, તે જ સમયે શું જરાશિવાળા પણ હોય છે ? જે સમયે ત્યાંજરાશિવાળા હોય છે, તે જ સમયે
શું કૃતયુગ્મરાશિવાળા પણ હોય છે ? ઉ. ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી. પ્ર. ભંતે ! તે જીવો જે સમયે કૃતયુમવાળા હોય છે,
તે જ સમયે શું દ્વાપરયુગ્મવાળા હોય છે, જે સમયે તેઓ દ્વાપરયુગ્મવાળા હોય છે, તે જ સમયે શું
કૃતયુગ્મવાળા હોય છે ? ઉ. ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી. પ્ર. ભંતે ! તે જીવો જે સમયે કૃતયુગ્મવાળા હોય છે,
તે જ સમયે શું કલ્યોજ હોય છે, જે સમયે કલ્યોજવાળા હોય છે, તે જ સમયે શું
કૃતયુગ્મરાશિવાળા હોય છે ? ઉ. ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી. પ્ર. ભંતે ! તે જીવો (નૈરયિક) કેવી રીતે ઉત્પન્ન થાય
૩. સોયમા ! નો રૂઢેિ સમટ્યા प. जं समयं कडजुम्मा तं समयं कलिओया, जं समयं
कलिओया तं समयं कडजुम्मा ?
. યમ ! નો
રૂ સમ! प. ते णं भंते ! जीवा कहं उववज्जति ?
उ. गोयमा ! से जहानामए पवए पवमाणे अज्झवसाण
निवत्तिएणं करणोवाएणं सेयकाले तं ठाणं विप्पजहित्ता पुरिमठाणं उवसंपज्जित्ताणं विहरइ, एवामेव ते वि जीवा पवओविव पवमाणा अज्झवसाणं निव्वत्तिएणं करणोवाएणं सेयकाले तं भवं विप्पजहित्ता पुरिमं भवं उवसंपज्जित्ताणं विहरंति -जाव- आयप्पयोगेणं उववज्जति, नो परप्पयोगेणं उववज्जति ।
ते णं भंते ! जीवा किं आयजसेणं उववज्जति, आय अजसेणं उववज्जति?
ઉ. ગૌતમ! જેવી રીતે કોઈ કૂદનાર પુરુષ કૂદતાં-કૂદતાં
અધ્યવસાય (પુરુષાર્થ) નિષ્પન્ન ક્રિયા સાધન દ્વારા પોતાના પૂર્વ સ્થાનને છોડી ભવિષ્યકાળમાં આગળના સ્થાનને પ્રાપ્ત કરે છે, તેવી જ રીતે તે જીવો પણ કૂદનારની જેમ કૂદતાં-કૂદતાં અધ્યવસાય નિષ્પન્ન ક્રિયા સાધન દ્વારા પૂર્વભવને ત્યજીને આગામીભવને પ્રાપ્ત કરી ઉત્પન્ન થાય છે -યાવત- તેઓ આત્મપ્રયોગ દ્વારા ઉત્પન્ન થાય
છે, પર-પ્રયોગ દ્વારા ઉત્પન્ન થતાં નથી. પ્ર. ભંતે ! તે જીવો આત્મ-યશ (આત્મ-સંયમ) દ્વારા
ઉત્પન્ન થાય છે કે આત્મ-અયશ (આત્મ-અસંયમ) દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે ? ગૌતમ ! તે આત્મ-યશ દ્વારા ઉત્પન્ન નથી થતા પરંતુ આત્મ-અયશ દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે. જો તે જીવો આત્મ-અયશ દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે તો તેઓ શું આત્મ-યશ દ્વારા જીવનનિર્વાહ કરે
છે કે આત્મ-અયશ દ્વારા જીવનનિર્વાહ કરે છે ? ઉ. ગૌતમ ! તે જીવો આત્મ-યશ દ્વારા જીવનનિર્વાહ
નથી કરતાં, પરંતુ આત્મ-અયશ દ્વારા જીવનનિર્વાહ કરે છે.
उ. गोयमा! नो आयजसेणं उववज्जंति, आयअजसेणं
૩dવપ્નતિ प. जइ आयअजसेणं उववज्जति किं आयजसं
उवजीवंति, आयअजसं उवजीवंति?
उ. गोयमा ! नो आयजसं उवजीवंति, आयअजसं
उवजीवंति।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001951 |
| Book Title | Dravyanuyoga Part 4 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | Agam Anuyog Prakashan |
| Publication Year | 2004 |
| Total Pages | 814 |
| Language | Prakrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, Metaphysics, & agam_related_other_literature |
| File Size | 22 MB |