________________
૩૬૨ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ
કાળ લોક : પલ્યોપમ સાગરોપમનું પ્રયોજન
સૂત્ર ૧૩૨૩-૨૪
पलिओवम-सागरोवमाणं पओयणं
' પલ્યોપમ સાગરોપમનું પ્રયોજન : ? રૂ૫ રૂ. . Ugfઈ જે અંતે! વિમ-સારોમેઢિવિ ૧૩૨૩. પ્ર. ભગવન્! પલ્યોપમ અને સાગરોપમનું શું पओयणं?
પ્રયોજન છે ? सुदंसणा! एएहिणं पलिओवम-सागरोवमेहिं
સુદર્શન ! આ પલ્યોપમ અને સાગરોપમો વડે नेरइय-तिरिक्ख जोणिय-मणुस्स- देवाणं
નૈરયિક, તિર્યંચ યોનિક, મનુષ્ય અને દેવોનું आउयाइं मविज्जति ।।
આયુષ્ય માપવામાં આવે છે. -- મ. સ. ૧૨, ૩. ??, ગુ. ૨૭ गणियकालस्स परूवणं
ગણિતકાળનું પ્રરૂપણ : ૨૩૨૪. પ. પાસ જે અંતે!મુહુરસ્ત વડસાસદ્ધી ૧૩૨૪. પ્ર. ભગવન્! પ્રત્યેક મુહૂર્તના કેટલા ઉચ્છવાસ वियाहिया ?
કહેવામાં આવ્યા છે? उ. गोयमा! असंखेज्जाणंसमयाणंसमुदयसमिति
ઉ. ગૌતમ! અસંખ્ય સમયોનો જે સમુદાય છે તે समागमेणं सा एगा “आवलिया" त्ति पवुच्चइ ।
એક આવલિકા કહેવામાં આવી છે. संखेज्जा आवलिया ऊसाओ, संखेज्जा
સંખેય આવલિકાઓનો એક ઉચ્છવાસ થાય आवलिया निस्सासो।
છે અને સંખેય આવલિકાઓનો એક નિશ્વાસ
પણ થાય છે. પહો
ગાથાર્થ - हट्ठस्स अणवगल्लस्स, निरूवकिट्ठस्स जंतुणो।
નિરોગ પુષ્ટ યુવા જન્તુ (મનુષ્ય) નો એક અને સાસ-નસાસો, “” ત્તિ લુન્દ્રા
ઉચ્છવાસ, નિશ્વાસ, પ્રાણ' કહેવાય છે. सत्तपाणूणि से “थोवे', सत्तथोवाईसे “लवे"।२
સાત પ્રાણનો એક સ્તોક' અને સાત સ્તોકનો लवाणंसत्तहत्तरिए, एस "मुहुत्ते'' वियाहिए॥३
એક લવ' તેમજ સત્તર લવ'નું એક મુહૂર્ત
કહેવામાં આવે છે. तिणि सहस्सा सत्तय सयाई तेवत्तरिंच ऊसासा।
તથા ત્રણ હજાર સાતસો તોંતેર શ્વાસોચ્છવાસનું gણ “મુહુતો” વિશે, સત્વેદિં મiતાળદિ.
એક મુહૂર્ત” બધા અનન્ત જ્ઞાનીઓએ કહ્યું છેएएणं मुहत्तपमाणेणं, तीस मुहुत्तो "अहोरत्तो"।
એવા ત્રીસ મુહૂર્તનો એક "અહોરાત્ર”, पण्णरस अहोरत्ता "पक्खो"।
પંદર “અહોરાત્ર'નો એક પક્ષ', તો પા “મા” *
બે પક્ષનો એક માસ', તે નાસા “૩%'
બે માસની એક ઋતુ', તિfજ ૩“ગયો'' !
ત્રણ ઋતુનો એક અયન’
૨. કથાભાગ ધર્મકથાનુયોગમાં જુઓ / ભાગ-૧ બીજો સ્કંધ, પા.નં. ૮, સુ. ૧૫. ૨. સ્થાનાં મ. રૂ, સુ. ૪, સૂત્ર ૨૦૬ માં - થોવ-સ્તોતના પછી, મણ-ક્ષણ છે અને ક્ષણના પછી લવ છે.
સમ. સ. ૭૭, સુ. ૪ ૪. p. Uાસ જે અંતે ! માણસ કૃતિ " Tvuત્તા ?
૩. કાયમ ! પા પત્તા, તે ના- () વહુઘવ ય, (૨) સુપ ચા
- ગંવુ. સુ. ૧૮૬
www.jainelibrary.org
Jain Education International
For Private & Personal Use Only