Page Text
________________
૧૫૨ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્યફ લોક : સૂર્યની મુહૂર્ત-ગતિનું પ્રમાણ
સૂત્ર ૧૧૦૫ ता जया णं सूरिए बाहिरं तच्चं मंडलं
(૩) જ્યારે સૂર્ય બાહ્ય તૃતીય મંડળને પ્રાપ્ત उवसंकमित्ता चारं चरइ, तया णं पंच पंच
કરીને ગતિ કરે છે ત્યારે પ્રત્યેક મુહૂર્તમાં પાંચ जोयणसहस्साई तिन्नि य चउरूत्तरे जोयणसए
હજાર ત્રણસો ચાર યોજન અને એક યોજનના एगूणचत्तालीसं च सट्ठिभाए जोयणस्स एगमेगे
સાઈઠ ભાગોમાંથી ઓગણચાલીસ ભાગ णं मुहुत्ते णं गच्छइ।
(22ला क्षेत्र)ने पार ७२छे. तया णं इहगयस्स मणूसस्स एगाहिएहिं बत्तीसाए
આ સમયે બત્રીસ હજાર એક યોજન અને એક जोयणसहस्सेहिं एगणपण्णाए य सट्ठिभाएहिं
યોજનના સાઈઠ ભાગોમાંથી ઓગણપચાસ जोयणस्स सट्ठिभागं च एगट्टिहा छेत्ता तेवीसाए .
ભાગ તથા સાઈઠમાં ભાગને એકસઠ(ભાગોમાં) चुणियाभागेहिं सूरिए चक्खुप्फासं
વિભાજિત કરીને તેવીસ ચૂર્ણિકા ભાગ જેટલા हब्बमागच्छई।
અંતરે ત્યાં રહેલા મનુષ્યને સૂર્ય દેખાય છે. तया णं अट्ठारसमुहुत्ता राई भवइ चउहिं
આ સમયે એક મુહૂર્તના એકસઠ ભાગોમાંથી एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं ऊणा, दुवालसमुहुत्ते दिवसे
ચાર ભાગ ઓછી અઢાર મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે भवइ, चउहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं अहिए।
અને એક મુહૂર્તના એકસઠ ભાગોમાંથી ચાર
ભાગ વધુ બાર મુહૂર્તનો દિવસ હોય છે. एवं खलु एएणं उवाएणं पविसमाणे सूरिए
આ પ્રકારે આક્રમે પ્રવેશ કરતો એવો સૂર્યતદનન્તર तयाणंतराओ मंडलाओ तयाणंतरं मंडलं
મંડળથી તદનન્તર મંડળની તરફ સંક્રમણ संकममाणे संकममाणे अट्ठारस अट्ठारस सट्ठिभागे
કરતો-કરતો પ્રત્યેક મંડળમાં યોજનના સાઈઠ जोयणस्स एगमेगे मंडले मुहुत्तगई निबुड्ढेमाणे
ભાગોમાંથી અઢાર-અઢાર ભાગ(જેટલા ક્ષેત્રોને
ઘટાડતો-ઘટાડતો અને પંચાસી-પંચાસી. निबुड्ढेमाणेसाइरेगाइंपंचासीइपंचासीइजोयणाई
યોજનથી કંઈક વધુ પુરૂષ છાયા(સૂર્યના દ્રષ્ટિપથ पुरिसच्छायं अभिवुड्ढेमाणे-अभिवुड्ढेमाणे
પ્રાપ્ત પરિમાણ)નેવધારતો-વધારતોસભ્યન્તર सबब्भंतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ ।
મંડળની તરફ વધતો એવો ગતિ કરે છે. ता जया णं सूरिए सव्वब्भंतरं मंडलं उवसंक
જ્યારે સૂર્યસર્વાન્તરમંડળને પ્રાપ્ત કરીનગતિ કરે मित्ता चारं चरइ, तयाणंपंचपंच जोयणसहस्साई
છે ત્યારે પ્રત્યેક મુહૂર્તમાં પાંચ હજાર બસો એકાવન दोण्णि य एक्कावण्णे जोयणसए अट्ठतीसं च
યોજન અને એક યોજનના સાઈઠ ભાગોમાંથી सट्ठिभागे जोयणस्स एगमेगे णं मुहुत्ते णं गच्छइ,
અડત્રીસ ભાગ જેટલા ક્ષેત્રને પાર કરે છે. तया णं इहगयस्स मणुसस्स सीयालीसाए
આ સમયે સુડતાલીસ હજાર બસો ત્રેસઠ યોજના जोयणसहस्सेहिं दोहिं य तेवढेंहिं जोयणसएहिं
અને એકયોજનના સાઈઠ ભાગોમાંથી એકવીસ य एक्कवीसाए य सट्ठिभागेहिं जोयणस्स सूरिए
ભાગ જેટલા અંતરે અહીં રહેનાર મનુષ્યને સૂર્ય चक्खुप्फासं हव्वमागच्छइ ।२
(नरी)सांपोडे पाय छे. तया णं उत्तमकट्ठपत्ते उक्कोसए अट्ठारसमुहुत्ते
આ સમયે પરમ ઉત્કર્ષ પ્રાપ્ત ઉત્કૃષ્ટ અઢાર दिवसे भवइ, जहणिया दुवालसमुहुत्ता राई
મુહૂર્તનો દિવસ હોય છે અને જઘન્ય બાર भवइ ।३
મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે. १. जया णं सूरिए बाहिराणंतरं तच्चं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं इहगयस्स पुरिसस्स तेत्तीसाए जोयणसहस्सेहिं किंचि विसेसूणेहिं चक्खुप्फासं हवमागच्छइ ।
- सम. ३३, सु. ४ २. सम. ४७, सु.१। ३. (१) प. जया णं भंते ! सूरिए सव्वब्भंतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ, तया णं एगमेगे णं मुहुत्ते णं केवइअं खेतं गच्छइ ?
उ. गोयमा ! पंच-पंच जोयणसहस्साई दोण्णि अ एगावण्णे जोयणसए एगूणतीसं च सट्ठिभाए जोयणस्स एगमेगे णं मुहुत्ते णं गच्छइ।
(बाहीटि५९ ५.नं. १५३ ५२)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001947 |
| Book Title | Ganitanuyoga Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | Agam Anuyog Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 614 |
| Language | Prakrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, Mathematics, & agam_related_other_literature |
| File Size | 19 MB |