________________
૧૧૪ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્યકુ લોક : પોરથી છાયાનું નિવર્તન
સૂત્ર ૧૦૮૪ लेसं अभिवड्ढेमाणे, नो चेव णं निबुड्ढेमाणे,
લેશ્યા (પ્રકાશ) ને એવો વધારતો હોય છે,
ઘટાડતો એવો હોતો નથી. (ख)ता जया णं सूरिए सव्वबाहिरं मण्डलं (ખ) જ્યારે સૂર્ય સર્વ બાહ્યમંડળને પ્રાપ્ત કરીને ગતિ उवसंकमित्ता चारं चरइ, तया णं उत्तमकट्ठपत्ता
કરે છે ત્યારે પરમ ઉત્કર્ષ પ્રાપ્ત ઉત્કૃષ્ટ અઢાર उक्कोसिया अट्ठारस-मुहुत्ता राई भवइ,
મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે અને જઘન્ય બાર जहणिया दुवालस-मुहुत्ते दिवसे भवइ,
મુહૂર્તનો દિવસ હોય છે. तंसिचणं दिवसंसि सुरिएनोकिंचिपोरिसिच्छायं
એ દિવસે સૂર્ય કોઈ પ્રકારની પોરપી છાયાનું निव्वत्तेइ, तं जहा -
નિવર્તન નથી કરતો, જેમકે - उग्गमण-मुहुत्तंसि य, अत्थमण-मुहुत्तंसि य,
ઉદ્ગમન મુહૂર્તમાં અને અસ્તમન મુહૂર્તમાં. नो चेवणं लेसं अभिवड्ढेमाणे वा, निबुड्ढेमाणे
નલેશ્યા(પ્રકાશ)ને વધારતો(કે)નતો ઘટાડતો. TI
- મૂરિય. પ., મુ. ૩૨ पोरिसिच्छाय-निव्वत्तणं
પોરપી છાયાનું નિવર્તન : ૬૦ ૮૪, v. તા દેતે સૂરિજી સિચંનિવત્તેત્તિ? ૧૦૮૪. પ્ર. સૂર્ય કયા સ્થાનમાં કેટલી પોરપી છાયાની आहिए त्ति वएज्जा,
નિપત્તિ કરે છે ? કહો उ. तत्थ इमाओ छण्णउइ पडिवत्तीओ पण्णत्ताओ, ઉ. આ અંગે આ છનું (૯૬) પ્રતિપત્તિઓ તે નહી -
(માન્યતાઓ) કહેવામાં આવી છે, જેમકે – तत्थेगे एवमाहंसु
એમાંથી એક (માન્યતાવાળાઓ) આ પ્રમાણે
કહે છે – १. ता अस्थि णं से देसे-जंसि णं देसंसि सूरिए
(૧) એક એવો દેશ (સ્થાન) છે - જે દેશમાં સૂર્ય एग-पोरिसीयं छायं निब्वत्तेइ, एगे एवमाहंसु,
એક પોરપી-છાયાની નિષ્પત્તિ કરે છે. एगे पुण एवमाहंसु
એક(અન્ય માન્યતાવાળાઓ)વળી આ પ્રમાણે
કહે છે – २. ता अत्थि णं से देसे-जंसि णं देसंसि सूरिए
(૨) એક એવો દેશ છે- જે દેશમાં સૂર્ય બે પોરપી दु-पोरिसीयं छायं निव्वत्तेइ, एगे एवमाहंसु,
છાયાની નિપત્તિ કરે છે. રૂ-૧૫. pg મિત્રો નેલ્વે-ગાવ
(૩-૯૫) આ પ્રમાણેએ અભિલાપથી જાણવા
જોઈએ -પાવતુ - एगे पुण एवमाहंसु
એક (અન્ય માન્યતાવાળાઓ)વળી આ પ્રમાણે
કહે છે - ૨. () એની અંદર અહીં સ્વમત સૂચક ‘વયં પુનું પર્વ વો ’ એ વાક્ય નથી અને સ્વમતનું પણ કથન નથી
“तदेवं परतीर्थिक प्रतिपत्तिद्वयं श्रुत्वा भगवान् गौतम ! स्वमतं पृच्छति, ता कइ कट्ठमित्यादि" - सूर्य. टीका ટીકાકારનું એ કથન સૂર્યપ્રજ્ઞપ્તિની સંકલન શૈલીને અનુરૂપ નથી. કેમકે – પ્રતિપત્તિઓના કથનની અનન્તરે
વયં ઉર્વ તૈયામ” આ વાક્યથી સર્વત્ર સ્વમતનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યું છે. (૩) ચન્દ્ર, પ. ૧, . ૩૨ तत्र तेषा षण्णवते परतीथिकानां मध्ये, एके एवमाहुः 'ता इति पूर्ववत् अस्ति सदेशो, यस्मिन् देशे सूर्यः आगतः सन् एक पौरूषीएक पुरूष प्रमाणां (पुरूष ग्रहणमुपलक्षणं सर्वस्योपि प्रकाश्यवस्तुनः स्व प्रमाणां) छाया निवर्तयति ।
- સર્ચ ટT
૨.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org