________________
૬૬ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ તિર્મક લોક : ચંદ્ર મંડળની ગતિનું પ્રમાણ
સૂત્ર ૧૦પ૦ उ. गोयमा ! पंचजोयणसहस्साइं तेवत्तरिं च
ઉ. હે ગૌતમ! પાંચ હજારતોત્તેરયોજન અને जोयणाई सत्तत्तरिं च चोआले भागसए
સીતોતેરસો ચુંમાલીસ ભાગ જેટલા ક્ષેત્રને
(પ્રત્યેક મુહૂર્તમાં) પાર કરે છે. मण्डलं तेरसहिं सहस्से हिं सत्तहि अ
મંડળની પરિધિનતેર હજાર સાતસો પચ્ચીસ पणवीसेहिं सएहिं छेत्ता इति ।
વડે ભાગવાથી(ચંદ્રની એક મુહૂર્તમાં થનાર
ગતિનું પ્રમાણ) મળે છે. तया णं इहगयस्स मणूसस्स सीआलीसाए
(ચંદ્ર જ્યારે સર્વ આભ્યન્તર મંડળમાં ગતિ जोयणसहस्सेहिंदोहि यतेवढेहिं जोयणएहिं
કરે છે) એ સમય સુડતાલીસ હજાર બસો एगवीसाए इगसट्ठिभाएहिं जोयणस्स चन्दे
ત્રેસઠ યોજન અને એક યોજનના એકસઠ चक्खुफासं हव्वमागच्छइ ।
ભાગોમાંથી એકવીસ ભાગ જેટલા અંતર પર અહીં રહેલ મનુષ્યને પોતાની આંખો
વડે ચંદ્ર દેખાય છે. २. प. जया णं भंते ! चन्दे अब्भंतराणंतरं मण्डलं
(૨) પ્ર. હે ભગવન્! ચંદ્ર જ્યારે આભ્યન્તરોત્તર उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं एगमेगे णं
(અર્થાત્ સર્વ આભ્યન્તરથી બીજા)મંડળમાં मुहुत्ते णं केवइयं खेत्तं गच्छइ ?
પહોંચીને જ્યારે ગતિ કરે છે. ત્યારે પ્રત્યેક
મુહૂર્તમાં કેટલા ક્ષેત્રને પાર કરે છે? उ. गोयमा ! पंच जोयणसहस्साई सत्तत्तरिं च
ઉ. હે ગૌતમ ! પાંચ હજાર સીતોતેર યોજન जोयणाइंछत्तीसंच चोअत्तरे भागसए गच्छइ।
અને છત્રીસસો ચુમોતેર ભાગ જેટલા ક્ષેત્રને
(પ્રત્યેક મુહૂર્તમાં) પાર કરે છે. मण्डलं तेरसहिं सहस्सेहिं सत्तहि अ
મંડળની પરિધિને તેર હજાર સાતસો पणवीसेहिं सएहिं छेत्ता इति।
પચ્ચીસ વડે ભાગવાથી (ચંદ્રની એક
મુહૂર્તમાં થનારી ગતિનું પ્રમાણ) મળે છે. ३. प. जया णं भंते ! चन्दे अब्भंतर तच्चं मण्डलं
(૩) પ્ર. હે ભગવન્! ચંદ્ર આભ્યન્તર તૃતીય મંડળ उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं एगमेगे णं
માં પહોંચીને જ્યારે ગતિ કરે છે ત્યારે मुहुत्ते णं केवइयं खेत्तं गच्छइ?
પ્રત્યેક મુહૂર્તમાં કેટલા ક્ષેત્રને પાર કરે છે? उ. गोयमा ! पंचजोयणसहस्साई असीइं च
ઉ. હે ગૌતમ! પાંચ હજાર એસી યોજન અને जोयणाई तेरस य भागसहस्साइं तिण्णि अ
તેર હજા૨ ત્રણસો ઓગણીસ ભાગ જેટલા एगूणवीसे भागसए गच्छइ।
ક્ષેત્રને (પ્રત્યેક મુહૂર્તમાં) પાર કરે છે. मण्डलं तेरसहिं सहस्सेहिं सत्तहिं अ
મંડળની પરિધિને તેર હજાર સાતસો पणवीसेहिं सएहिं छेत्ता इति ।
પચ્ચીસ વડે ભાગવાથી (ચંદ્રની એક
મુહૂર્તમાં થનારી ગતિનું પ્રમાણ) મળે છે. एवं खलु एएणं उवाएणं णिक्खम्ममाणे चन्दे
આ પ્રમાણે આ ક્રમથી નિષ્ક્રમણ કરતો तयाणंतराओ मण्डलाओ तयाणंतरे मण्डलं
એવો ચંદ્ર તદનન્તર મંડળથી તદનન્તર संकममाणे संकममाणे तिण्णि तिण्णि
મંડળમાં પહોંચતા-પહોંચતા પ્રત્યેક મંડળ जोयणाई छण्णउइं च पंचावण्णे भागसए
માં ત્રણ-ત્રણ યોજન તથા છ—સો પંચાવન एगमेगे मण्डले मुहुत्तगई अभिवड्ढेमाणे
ભાગ જેટલા ક્ષેત્રની મુહૂર્ત ગતિ अभिवड् ढेमाणे सव्वबाहिरं मण्डलं
વધારતો-વધારતો સર્વબાહ્યમંડળની તરફ
આગળ વધતો ગતિ કરે છે. उवसंकमित्ता चारं चरइ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org