________________
૩૫૨
લોક-પ્રજ્ઞપ્તિ
एवं सब्बो परिवारो नवरि पउमाणं भाणियव्वो । से णं पउमे अण्णेहिं तिहिं पउमवरपरिक्खेवेहिं सव्वओ समता संपरिक्खित्ते, तं जहा
છુ. મિતરાં, ૨. માિમેળ, રૂ. વાદિરમાં । अभितरए णं पउमपरिक्खेवे बत्तीसं पउमसयसाहस्सीओ पण्णत्ताओ ।
मज्झिमए णं पउमपरिक्खेवे चत्तालीस पउमसयसाहसीओ पण्णत्ताओ ।
તિર્યક્ લોક : દ્રહ વર્ણન
बाहिरए णं पउमपरिक्खेवे अडयालीसं पउमस्यसाहस्सीओ पण्णत्ताओ ।
एवामेव सपुव्वावरेणं एगा पउमकोडी, वीसं च पउमसयसहस्सा भवतीतिमखाया ।
નીવા. ૫. રૂ, ૩. ૨, મુ. ૨૪૨
૩.
૩.
णीलवंतद्दहकुमारे य णागकुमारे देवे महिड्ढीएजाव- पलिओमट्टिईए परिवसइ ।
सो चेव गमो - जाव- नीलवंतद्दहे नीलवंतद्दहे । નીવા. દ. રૂ, ૩. ૨, મુ. ૨૪૬
-
पीलवंतद्दहस्स णामहेउ૬૩૮. ૫. મે કેળ અંતે ! વં પુષ્પઽ-જીવંતદ્દદે, ૬૩૮. પ્ર. णीलवंतद्दहे ?
गोयमा ! णीलवंतद्दहे णं तत्थ तत्थ जाई उप्पलाई - जाव-सतसहस्सपत्ताइं नीलवंतप्पभाई नीलवंतवण्णाई |
Jain Education International
एवं सो चेव गमो णेयव्वो जो णीलवंतद्दहस्स सव्वेसिं सरिसगो दहसरिसनामा य देवा । एवं चंदद्दहे एरावणद्दहे मालवंतद्दहे एवं एक्केक्को णेयव्वो
સૂત્ર ૬૩૮-૬૩૯
આ પ્રમાણે બધા પદ્મોના પરિવારનું કથન કરવું જોઈએ. તેમાં (પૂર્વોક્ત) પદ્મ અન્ય શ્રેષ્ઠ પોની ત્રણ પરિધિઓ (પ્રાકારો)થી ચારેબાજુથી ઘેરાયેલો છે. જેમકે(૧) આભ્યન્તર, (૨) મધ્યમ, (૩) બાહ્ય. આભ્યન્ત૨ પદ્મની પિરિધ બત્રીસ લાખ પદ્મોની કહેવામાં આવી છે.
નીવા. ડિ. રૂ, ૩. ૨, સુ. શ્Ło
મધ્યમ પદ્મની પરિધિ ચાલીસ લાખ પદ્મોની કહેવામાં આવી છે.
For Private
બાહ્ય પદ્મની પિરિધ અડતાલીસ લાખ પોની કહેવામાં આવી છે.
उत्तरकुरूद्दहस्स ठाणप्पमाणाई૬૩૦. ૫. દિ નં મંતે ! ઉત્તરા રા ઉત્તરવું૬૪ ૬૩૯. પ્ર. पण्णत्ते ?
गोयमा ! नीलवंतद्दहस्स दाहिणेणं अट्ठचोत्तीसे जोयणसए ।
આ રીતે પૂર્વાપરના બધા મળીને એક કરોડ વીસ લાખ પદ્મ હોય છે - એમ કહેવામાં આવ્યું છે.
નીલવન્તદ્રહના નામનું કારણ :
ઉ.
ઉ.
ભગવન્ ! તે નીલવન્તદ્રહ, નીલવન્તદ્રહ કેમ કહેવાય છે ?
ઉત્તરકુરુદ્રહના સ્થાન પ્રમાણાદિ :
Personal Use Only
ગૌતમ ! નીલવંતદ્રમાં સ્થળે-સ્થળે જેટલા ઉત્પલ -યાવ-શત સહસ્ત્રપત્ર છે, તે બધા નીલવંત (વર્ષધર પર્વત) જેવી પ્રભાવાળા છે અને નીલવંત જેવા વર્ણઆભાવાળા છે. નીલવંતદ્રહમાં નીલવંત નામના નાગકુમાર દેવ મહર્ષિક-યાવત્-પલ્યોપમનીસ્થિતિવાળા રહેછે. (દ્રહની શાશ્વતતાનું) કથન પૂર્વના જેવું જ છેયાવત્-નીલવન્તદ્રહ, નીલવન્તદ્રહ કહેવાય છે.
ભગવન્!ઉત્તરકુમાં, ઉત્તરકુરુદ્રહ કયાં કહેવામાં
આવ્યો છે ?
ગૌતમ ! નીલવંતદ્રહની દક્ષિણમાં, આઠસો ચોત્રીસ યોજન ઈત્યાદિ અંતરે (ઉત્તરકુરુ દ્રહ) આવેલો છે.
એનું વર્ણન નીલવન્ત દ્રહની જેવું કહેવું જોઈએ. દેવતાનું નામ દ્રહના નામના જેવું છે.
આ રીતે ચન્દ્રદ્રહ, એરાવણ દ્રહ, માલ્યવંતદ્રહ નામના એકે-એક દ્રહનું વર્ણન જાણવું જોઈએ. (અર્થાત્ ઉત્તર કુરુદ્રહની જેમ અન્ય દ્રહના વર્ણન જાણવા જોઈએ.)
www.jainelibrary.org