________________
સૂત્ર ૪૬૧-૪૬૨
તિર્ય લોક : જમ્બુદ્વીપમાં વર્ષધર પર્વત
ગણિતાનુયોગ ૨૬૩
रूअगसंठाणसंठिए, सव्वतवणिज्जमए अच्छे-जाव
સૂચકના આકારથી સ્થિર છે. આખોય પર્વત पडिरूवे।
તપાવેલા સ્વર્ણ મય, સ્વચ્છ -ચાવતું
પ્રતિરૂપ છે. उभओ पासिं दोहिं पउमवरवेइआहिं दोहि अ
બન્ને બાજુએ બે પદ્મવર વેદિકાઓ અને બે वणसंडेहिं सब्बओ समंता संपरिक्खित्ते।।
વનખંડોથી ચારેબાજુથી ઘેરાયેલો છે. णिसहस्सणं वासहरपब्वयस्स उप्पिं बहुसमरमणिज्जे
નિષધ વર્ષધર પર્વતની ઉપર અતિસમરમણીય भूमिभागे पण्णत्ते जाव-आसयंति, सयंति ।
ભૂભાગ કહેવામાં આવ્યો છે- યાવતુ- ત્યાં અનેક - નવું. વક્ર. ૪, કુ. ૨ ૦ ૦
વાણવ્યન્તર દેવ દેવીઓ બેસે છે, સૂવે છે. णिमढवासहरपब्बयस्स णामहेउ
નિષધ વર્ષધર પર્વતના નામનું કારણ : ૮૬ ૨૫, દૃ મંતે ! પુર્વ વુડું- “fસવાસદરપત્રણ, ૪૬૧. પ્ર. હે ભગવનું ! નિષધ વર્ષધર પર્વત, નિષધ णिसढे वासहरपव्वए"?
વર્ષધર પર્વત કેમ કહેવાય છે ? गोयमा ! णिस हे णं पव्वए बहबे कूडा
હે ગૌતમ ! નિષધ પર્વત પર નિષધ-વૃષભ णिसहसंठाणसंठिया, (उसभसंठाणसंठिया)'
આકારના અનેક ફૂટ છે. णिसह अइत्थ देवे महिड्ढीए-जाव-पलिओवमट्टिईए
નિષધ નામનો મહર્ધિક -યાવ-પલ્યોપમની परिवसइ।
સ્થિતિવાળો દેવ અહીં રહે છે. से तेणटेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ- “णिसढे
હે ગૌતમ ! આ કારણે નિષધ વર્ષધર પર્વત वासहरपव्वए, णिसढे वासहरपव्वए।
નિષધ વર્ષધર પર્વત કહેવાય છે. - ગંવું. વેરવું. ૪, મુ. ? ? (४) णीलवंतवासहरपब्वयस्स अवट्ठिई पमाणं च
(૪) નીલવત વર્ષધર પર્વતની અવસ્થિતિ અને પ્રમાણ : ૪૬૨. , ટિ મેતે ! નવુદીવ ઢીવ નીવંત TT ૪૬૨. પ્ર. હે ભગવન! જંબદ્વીપ નામક દ્વીપમાં वासहरपव्वए पण्णते?
નીલવંત નામનો વર્ષધર પર્વત ક્યાં કહેવામાં
આવ્યો છે ? गोयमा ! महाविदेहस्स वासम्स उत्तेरणं, ઉ, હે ગૌતમ ! મહાવિદેહ ક્ષેત્રથી ઉત્તરમાં, रम्मगवासस्स दक्खिणेणं, पुरत्थिम-लवणसमुद्दस्स
રમ્યફક્ષેત્રથી દક્ષિણમાં, પૂર્વી લવણસમુદ્રથી पच्चत्थिमेणं, पच्चत्थिम-लवणसमुद्दस्स पुरथिमेणं
પશ્ચિમમાં અને પશ્ચિમી લવણસમુદ્રથી પૂર્વમાં एत्थ णं जंबुद्दीवे दीवेणीलवंते णामं वासहरपब्वए
આ જંબૂદીપ નામના દ્વીપમાં નીલવંત નામનો
વર્ષધર પર્વત કહેવામાં આવ્યો છે. पाईण-पडीणायाए, उदीण-दाहिणवित्थिण्णे।
આ પૂર્વ પશ્ચિમમાં લાંબો છે અને ઉત્તર-દક્ષિણમાં
વિસ્તૃત છે. णिसहवत्तब्बया णीलवंतस्स भाणियब्वा, णवरं
નિષધ વર્ષધર પર્વતના કથન જેવું જ નીલવંતનું जीवा दाहिणेणं, धणुं उत्तरेणं ।
કથન કરવું જોઈએ. વિશેષમાં એ છે કે-નીલવંત - નૈવુ. ૩ , ૪, મુ. ૨૩૧()
વર્ષધર પર્વતની જીવા દક્ષિણમાં છે અને ધનુપૃષ્ઠ
ઉત્તરમાં છે. “નિતરાં સાત વા સમાપિર્ત મfમતિ નિgધ - વૃપમ:'
- નવૂ. વૃત્તિ ૨. કુત્તર Tયમાં ! ખિસદ સીસ, મધબ્બ guત્ત, નં ન થા કિ -નવ-નિર્ચા આ પાઠ આ. સ. ની પ્રતિમાં નથી. ૩. () ટાઇi ૪, ૩. ૨, મુ. ૨૧૧ નિષધ પર્વતના ટિપ્પણના સમાન આ ટિપ્પણ છે.
(7) સમ, ૨ ૦ ૬, મુ. ૨ નિષધ પર્વતના ટિપ્પણના સમાન આ ટિપ્પણ છે. (1) સમ, ૧૪, મુ. ૨ નિષધ પર્વતના ટિપ્પણના સમાન આ ટિપ્પણ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org