SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 208
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ व्याधिसमुद्देशः । ( ११५ ) देखा हो, सम्पूर्ण आयुर्वेदीय शास्त्र के अथको गुरुमुखसे जान लिया हो, तथा प्रमादरहित हो। इन गुणोंसे सुशोभित वैद्य ही योग्य वैद्य कहलाता है ॥ ३८ ॥ रोगी के गुण | अथातुरोप्यर्थपतिश्चिरायु- । बुद्धिमानिष्टकलत्रपुत्र ॥ सुभृत्यबंधुस्सुसमाहितात्मा । सुसत्ववानात्मसुखाभिलाषी ।। ३९ ।। भावार्थ:- रोगी भी श्रीमंत हो, दीर्घायुपी हो, बुद्धिमान् हो, अनुकूल स्त्रीपुत्र शक्तिशाली हो, जितेंद्रिय हो, एवं आत्मसुख की इच्छा मित्र बंधु भृत्यों से युक्त हो, रखने वाला हो ॥ ३९ ॥ औषधि गुण | सुदेशकालो धृतमल्पमात्र । सुखं सुरूपं सुरसं सुगंधि || निपीतमात्रामयनाशहेतुम् । विशेषतो भेषजमादिशति ॥ ४० ॥ भावार्थ:-सुदेश में उत्पन्न, योग्य काल में उद्धृत [ उखाडी ] परिमाण में अल्प, सुखकारक, श्रेष्ठ रूप, रस, गंध से युक्त और जिसके सेवन करने मात्र से ही रोगनाश होता हो ऐसी औषधि प्रशस्त होती है ॥ ४० ॥ परिचारकके गुण । बलाधिकः क्षांतिपराः सुधीराः । परार्थबुध्यैकरसप्रधानाः ॥ सहिष्णवः स्निग्धतराः प्रवीणाः । भवेयुरेते परिचारकाख्याः ॥ ४१ ॥ भावार्थ:-- -परिचारक अत्यंत बलशाली, क्षमाशील, धीर, परोपकार करनेमें दत्तचित्त, स्नेही एवं चातुर्य से युक्त होना चाहिए अर्थात् रोगीके पास रहनेवाले, परिचारकोंमें उपर्युक्त गुण होने चाहिये ॥ ४१ ॥ Jain Education International पादचतुष्टय की आवश्यकता | एते भवत्यप्रतिमा स्तुपादाचिकित्सितस्यांगतया मतीताः ॥ For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001938
Book TitleKalyankarak
Original Sutra AuthorUgradityacharya
AuthorVardhaman Parshwanath Shastri
PublisherGovind Raoji Doshi Solapur
Publication Year1940
Total Pages908
LanguagePrakrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari, Ayurveda, L000, & L030
File Size18 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy