________________
SHADBIÂSHACHANDRIKA.
349
दुहओ । ( In दृहवो, उ is lengthened by 'दुरो रलुकि तु' ॥१।२।६३ --When र् of दुर् is dropped, उ is optionally changed to ऊ). निकषस्फटिकचिकुरे हः॥ १।३ । १९ ॥ p. 74In these words क् is changed to हूनिकषः-णिहसो । स्फटिकः-फलिहो ('पस्पोः फः' p. 39, and 'स्फटिके'। १।३।२५।। p. 74 by which ट् is changed to ल्) । चिकुरः -चिहुरो। Hemachandra has 'चिहुरशब्दः संस्कृतेपि इति दुर्गः'. The Ms. of
प्राकृ० व्याक० वृत्ति of त्रिविक्रम has भृङ्गाचार्यः in place of दुर्ग:. Page 74-चोः खचितपिशाचयोः सल्लौ ॥ १।३।२२ ॥ p. 74
This Sûtra and the next one give the changes of palatal consonants. In खचित and पिशाच, च is optionally changed to सू and छु respectively, खचितः-खसिओ-खइओ । पिशाचः-पिसल्ो ('संयोगे' p. 28 )पिसाओ।
झो जटिले ॥ १।३ । २३ ।। p. 74In जटिल, ~ is optionally changed to झू
जटिल:-झडिलो-जडिलो ('टो डः' p. 54 ). Pages 74-75. टोर्वडिशादौ लः ॥ १।३।२४ ॥ p. 74-टो डः ॥१।३।३१ ॥
p. 75Here begins the section dealing with changes in lingual consonants. In afey and other words coming under the class, lingual consonants are changed to optionally, बडिशम्-बलिसं-बडिसं । गुडः-गुलो-गुडो । नडम्-णलं-णडं । चपेटः-चविलो-चविडो-चवेलो-चवेडो ('चपेटकेसरदेवर' p. 68)। आपीड:-आमेलो-आमेडो-आवेलो-आवेडो ('नीपापीडे मो वा' and 'पो वः' p. 79 and 'एल्पीडनीड-' p. 62 )। नाडी-णाली-नालीणाडी-नाडी ('आदेस्तु' p. 78 )। पाटयति-फालेइ-फाडेइ ( being changed to फ by 'फः पाटिपरिध-' p. 79 )। वेणुः-वेलू-वेणू । दाडिमम्-दालिमं–दाडिमं । ढः कैटभशकटसटे ॥१।३।२७ ॥ p. 74In those words, the lingual consonant is changed to -
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
