________________
१०८
षड्भाषाचन्द्रिकायां वालाब्बरण्ये ॥ १।२।४ ॥
'लुगव्यय-' इत्यादिना लुगनुवर्तते । 'आदेः' इति च । अलाब्वरण्ययोरादेरचो लुग्वा स्यात् । इत्यादेरचो वा लुक् । लाबू अलाबू ॥ भ्रूशब्दे 'स्वार्थे तु कश्च' इत्यतः 'स्वार्थे' इत्यधिकृत्य ।
डुमयडमयौल भ्रवः ॥२।१। २५॥
भ्रूशब्दात् स्वार्थे उमय अमय इत्येतौ डितौ लितौ स्तः । रेफलोपः । भुमय भमय इति स्थिते अनुक्तमन्यन्यायेन टाप् । भुमया भमया । इत्यादि । जायावत् ॥ करेणूशब्दे 'वाराणसीकरेण्वां रणोः' इति रणोर्व्यत्ययः । कणेरू । 'करेण्वाम्' इति स्त्रीलिङ्गनिर्देशादन्यत्र न भवति । एसो करेणू । इदुतोरीदूतोरन्येषां च 'खार्थे तु कश्च' इति कप्रत्यये जायावद्रूपम् ॥ ऋकारान्तः स्त्रीलिङ्गो मातृशब्दः । 'आरः सुपि' इत्यतः 'सुपि' इत्यधिकृत्य
मातुरा आरा ॥ २॥ २॥५०॥
बहुलाधिकाराज्जननीदेवतार्थयोर्मातृशब्दयोः क्रमात् आ आरा इत्येतावादेशौ भवतः सुपि परे ॥ माआ । माआरा । माआओ । माआरारो । इत्यादि । उभयत्र जायावत् । इदुन्मातुः॥ १।२। ८३ ॥
'ऋतोत्' इत्यतः 'ऋतः' इत्यनुवर्तते । अत्र ऋत इदुतौ भवतः ।। माई । माऊ । शेषमुभयत्र रुचिवत्तनुवच्च । सर्वत्र तलोपः । यद्यपि 'इदुन्मातुः' इत्यत्र 'गौणस्य' इत्यनुवर्तते तथापि कचिदगौणस्यापि भवतीति त्रिविक्रमदेवेन माईणमिति प्रदर्शनाबहुलाधिकारादगौण
१ इत्यतो M., R., T. २ My., M., and P. drop इत्यादेरचो वा लुक । ३ इत्यधिकृत्य M., R., 'I'. ४ भवतः T. ५ इत्युभावादेशौ M. ६ इत्यनुवर्तते । M., R. ७ The portion from यद्यपि to मातृशब्दस्येदुतौ भवतः is omitted in R. and T. ८ °दगौणस्यापि हेमचन्द्रवचनादपि भवतीति शास्त्रान्तक्तेरपि केवलस्य &c. M.
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org