SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 175
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ पणियभूमि वज्र भूम्याख्यानार्य देशे इत्यर्थः । इसी प्रकार की टीका संदेह - विपौषधि- टीका में आचार्य जिनप्रभसूरि दी है ----- वज्रभूमाख्येऽनार्य देशे । वज्रभूमि अनार्यदेश के चौमासे का वर्णन आचारांग में आया है । वहाँ उसे "दुच्चर लाढ़माचारी वज्जभूमिं च सुब्भभूमिं च " लिखा है । आचारांग के टीकाकार ने 'सुब्भभूमि' को 'शुभ्रभूमि' कर दिया है; पर यह दोनों ही किसी लिपिकार की भूल है । मूल शब्द वह 'सुम्ह' भूमि होना चाहिए । इसका उल्लेख आर्य और बौद्ध दोनों ही ग्रन्थों में मिलता है । हम यहाँ उसके कुछ प्रमाण दे रहे हैं : १११ ( १ ) महाभारत के टीकाकार नीलकंठ ने 'सुम्ह' और 'राढ़' को एक ही देश माना है । ( २ ) 'दिग्विजय - प्रकाश' में राढ़ देश को वीरभूमि से पूर्व और - दामोदर घाटी से उत्तर में बताया गया है । ( ३ ) इसका उल्लेख बौद्ध ग्रन्थों में भी आता है। संयुक्त निकार्य और 'उसकी टीका सारत्थपकासिनी तथा तेलपत्त- जातक में इसका नाम आता है । १ - वही, पत्र वही । २- संदेह - विषौषधि - टीका, पत्र ११० । ३ - आचारांग सूत्र सटीक, १-६-३ पत्र २८१ । ४ - महाभारत की टीका २, ३०, १६, हिस्ट्री श्राव बेंगाल ( आर० सी० - मजूमदार लिखित ) भाग १, पृष्ठ १० ५ - ' वसुमति' माघ १३४०, पृष्ठ ६१०; हिस्ट्री आव बेंगाल ( मजूमदार - लिखित) भाग १, पृष्ठ १० ६ - संयुक्त निकाय ( हिन्दी अनुवाद ) भाग २, पृष्ठ ६६१, ६६५, ६६६ ७ - सारत्थप्पकासिनी ३, १८, १ ८ - जातक ( हिन्दी अनुवाद) भाग १, तेलपत्त जातक (१६) पृष्ठ ५५६, जातक कथा ( मूल ) पृष्ठ २८७ ह - 'डिक्शनरी श्राव पाली प्रापर नेम्स' भाग २, पृष्ठ १२५२ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001855
Book TitleTirthankar Mahavira Part 2
Original Sutra AuthorN/A
AuthorVijayendrasuri
PublisherKashinath Sarak Mumbai
Publication Year1962
Total Pages782
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari, Biography, History, & Story
File Size10 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy