Page Text
________________
५३२ ]
बंधविहाणे मूलपयडिठिइधंधो [ओघतो जघन्यस्थितिवृद्धयादिस्वामि० घृद्धिस्वामी दर्शितः सोऽसंज्ञिवेन्द्रिय उत्कृटवद्धयनन्तरसमयेषूत्कृष्टावस्थानस्वामी न भवति, किन्तु स्वस्थानगाः पञ्चेन्द्रिय एव साकारोपयोगक्षयेग हान्यनन्तरसमयेवूत्कृष्टावस्थानस्वामी भवतीति भारः । अत्रापि तत्वायोग्यजघन्यस्थितिवन्वारतीय तत्प्रायोग्योत्कृष्टस्थितिबन्धस्य प्रारम्भकः, एवं वैपरीत्येन तत्प्रायोग्योत्कृष्ट स्थितिबन्धादुत्तीत्यादि प्राग्वत्स्वयमेव योज्यमिति ॥७०९।।
अथोक्तशेषमार्गणातु प्रकृतोत्कृष्टबद्धथादेः स्वामिनः प्रतिपिपाइविपुराहसेसासु तज्जोग्गा लहुठिइबंधा उ संकिलेसेणं । तज्जोग्गजेट्टबंधं गओ स कुणए परमवडिंढ ॥७१०॥ तज्जोग्गलहुम्मि गओ साकारखयेण जेठिइबंधा । स कुणइ हाणिं परमं अणंतरखणे आहाणं ॥७११॥ .
(प्रे०) “सेसासु" मित्यादि, उक्तशेषास्वपर्याहपञ्वेन्द्रियातर्यग-पर्यातमनुष्याः ऽपर्याप्तपञ्चेन्द्रिया-ऽपर्याप्तत्रसा-ऽऽनतकल्पादिसर्वार्थसिद्धान्तो कशे पाटादशदेवभेद-सर्वैकेन्द्रियभेद-सर्वधिकलेन्द्रियभेद-पथिव्यादिपञ्चकायसत्कमूलोत्तरसर्वभेद-त्रिमिश्रकापयोगाऽहारककाययोग-क्षायिकसम्यक्त्वशुक्ललेश्यारूपासु त्र्यशीतिमागंणासु प्रत्येकम् “तज्जोग्गा लहुठिइबंधा उ” ति 'तत्या रोग्यात् '. तत्तन्मार्गणायां बन्धप्रायोग्याल्लघुस्थितिबन्धात् “संकिलेसेणं तज्जोग्गजेठबन्धं गओ” ति संक्लेशवृद्धघा तत्प्रायोग्यं ज्येष्ठ'-उत्कृष्टं स्थितिवन्धं गतः' -प्राप्तः “स कुणए परमवबिंद" त्ति उक्तस्वरूपः स तदानीं तथा कुर्वन् ‘परमां'-उत्कृष्टां स्थितिबन्धद्धिं करोति । अत्र तत्प्रायोग्यमित्यनेन तत्तदपर्याप्तपञ्चेन्द्रियतिर्यगादिमार्गणानायोग्यमिति बोद्धव्यम् । एवमुत्तरत्रापीति । ___अथोत्कृष्टहान्य-वस्थानयोः स्वामिनः प्रदर्शयन्नाह-"तज्जोग्गलहुम्मि” इत्यादि, "जेट्ठठिइबंधा” त्ति तत्प्रायोग्यज्येष्ठस्थितिबन्धादित्यर्थः । ततः किमित्याह-"सागारखयेण” त्ति त्ति साकारोपयोगक्षयेण, साकारोपयोगस्यऽनाकारोपयोगतया परावर्तनादित्यर्थः । “तज्जोग्गलहुम्मि गओ" ति प्राकृतत्वेन द्वितीयाः स्थाने सप्तम्याः विभक्तेः प्रयुक्तत्वाद् यस्तद्योग्यलधुस्थितिपन्धस्तं गतः'-प्राप्तः “स कुणइ हाणिं परमं” ति, सुगमम् । “अणंतरखणे अवहाण” ति स एवानन्तरोक्तउत्कृष्ट हानेः स्वामी हानेरनन्तरसमयेषु तावन्मानं स्थितिबन्धं कुर्वन् सप्तप्रकृतिसत्कोत्कृष्टावस्थानं करोति, अवस्थानस्य स्वामी भवतीत्यर्थः ॥७१०-७११।।
तदेवमभिहिताः सप्तानां मूलप्रकृतीनामुत्कृष्टवृद्धयादेः स्वामिनः । साम्प्रतं तासामेव जघन्यवृद्धयादेः स्वामिनः प्रतिपिपादयिषुराह गाथात्रितयम्--
उकोसं समयूणं ठिइबंध किरिअ संकिलेसेणं । जेट्ठठिइं बंधतो सो वढि कुव्वइ जहण्णं ॥७१२॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001852 |
| Book Title | Thiaibandho |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Premsuri |
| Publisher | Bharatiya Prachyatattva Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 762 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 21 MB |