Page Text
________________
४४८ ]
बंधविहाणे मूलपयडिठिइबंधो [ मार्गणास्वायुर्वर्जानो भूयस्कारादिकाल पूर्वमकारस्य दर्शनात् परमशब्दस्य घण्टालालान्यायेनात्रापि पोजनाच्चाऽवक्तव्यस्थितिबन्धस्य 'परमः'-उत्कृष्टः कालः 'समयः'-एकसमयो ज्ञेयः । न तु अवक्तव्यस्योत्कृष्टबन्धकालोऽतो जघन्यचन्धकालबत् कथं समयमात्रः, न पुनद्वयादिसमयप्रमाणः ? इति चे, तत्स्वरूपस्यैव तथात्वात् ।
अयम्भाव:-प्रकृतकालोऽनन्तरं प्ररूपणीयमन्तरं चैकजीवमपेक्ष्य प्ररूपणीये, किश्चावन्धादुत्तरं जाममानस्थितिबन्धः प्रथमसमय एवाताव्य उत्तः,तथाभूतोऽवक्तव्यबन्धः का.श्चदेकां प्रकृतिमपेक्ष्य कस्याप्येक जीवस्य निरन्तरे समय येऽपि न प्राप्यते, अबन्धापेक्षत्वात्तस्य । अवक्तव्यबन्धादृवं द्वितीयसमरे यद्यपि स्थितिवन्धो भवति, तद्यपि नासाववक्तव्यः, तत्पूर्वसमयेऽवन्धस्यानावात् , यदि चासत्कल्पनया कस्यचिज्जन्तोः प्रथम समयेऽवक्तव्यः, द्वितीयसमयेऽवन्धस्तवं तृतीयसमये पुनर्बन्धभावेनावक्तव्यबन्धलाभस्तदाप्यसो न निरन्तरः, अवक्तव्यबन्ध यस्य मध्य एकसामयिकस्यान्तरालस्य भावात् । इत्येवमेकजीवमाश्रित्यैकां च प्रकृतीमाश्रित्य नैरन्तर्येण समयद्वयमवक्तव्यवन्धस्यालान एव, तदा तदधिकका उस्य तु का कथा । इत्येवमवक्तव्यवन्धलक्षणकृत एवकजीवाश्रय एकप्रकृत्याश्रयोऽवक्तव्यस्थितिबन्धकालोऽजघन्यानुत्कृष्टः समयमात्रो भवति । प्रकृतेऽप्येकैकप्रकृतेरेकजीवाश्रितावक्तव्यस्थितिबन्एकालोऽभिधानीयः, अतोऽसो समयमात्रोऽभिडित इति ॥५६५-५६६।। तदेवमुक्तः सप्तप्रकृतीनां भूयस्कारादिस्थितिबन्धकाल ओघतः । अथाऽऽदेशत आह
भूओगाराईणं चउण्ह सत्तण्हऽणू वे समयो । सवासु, अह परमो भूओगारस्स चउ समया ॥५६७॥ तिरिय-तित स-काय-णम-कसायचउग-दुअणाण-अयतेसु।
णयणेयर-अपसत्थतिलेसा-भवियियर-मिच्छेमु॥५६८॥ (प्रे०) “भूओगराईण” इत्यादि, आर्वांनां सप्तानां यूप्रकृतीनां "भूओगाराईणं चउण्ह" ति भयस्कारादीनां चतुणा स्थितिवन्धविशेषाणां "ण अवे समयो" ति पूर्वमकारस्य दर्शनाद् 'अणुः'-जघन्यकालः समयो भवेत् । कासु मार्गणास्वित्याह-"सव्वासु" ति या तु मार्गणासु प्रथमे सत्पदद्वारे सप्तप्रकृतीनां भूयस्कारादितत्तस्थितिबन्धाः सन्तोऽभिहितास्तातु सर्वासु मार्गणास्वित्यर्थः । अथैतेषामेव भयस्कारादिस्थितियाना पुत्कृष्ट कालं दिदर्शविठाही तावत्सप्तानां भयस्कारस्थितिबन्धविषयं तं दर्शयन्नाह-"अह परमो” इत्यादिना, तत्राथशब्द आनन्तर्ये, ततः सप्तप्रकृतीनां भूयस्कारादिस्थितिबन्धानां जघन्यकालाभिधानानन्तरं प्ररूपयितव्ये तेषामुत्कृष्टकाल आदौ सप्तानां भयस्कारस्थितिबन्धस्य 'परमः'-उत्कृष्टकाठः "चउसमय" ति चत्वारः समयाः । किं सर्वासु मार्गणास्त कासुचिदेवेत्याह-"तिरिये" त्यादि, तिर्यग्गत्योधमार्गणायां, त्रिषु वस
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001852 |
| Book Title | Thiaibandho |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Premsuri |
| Publisher | Bharatiya Prachyatattva Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 762 |
| Language | Sanskrit, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 21 MB |