________________
तत्स्वार्थसार अधिकार ७ वा
अर्थ- जेथे निःशंकितादि आठ अंगाचे पालन आहे, शंकादि आठ दोष, तीन मूढता, सहा अनायतन इत्यादि दोष रहित जीव-अजीव आदि सात तत्त्वांचे यथार्थ श्रद्धान आहे तो दर्शन विनय होय.
२ ज्ञानविनय ज्ञानस्य ग्रहणाभ्यास-स्मरणादीनि कुर्वतः ।
बहुमानादिभिः साद ज्ञानस्य विनयो भवेत् ।। ३२ ॥
अर्थ- सम्यग् ज्ञानाचे ग्रहण अभ्यास-स्मरण-चिंतन भावना इत्यादिक्रिया बहुमानपूर्वक-आदरपूर्वक करणे ज्ञान विनय होय.
३ चारित्र विनय दर्शन-ज्ञान युक्तस्य या समीहितचिन्तता ।
चारित्रं प्रति जायेत चारित्रविनयो हि सः ॥ ३३ ॥ अर्थ- सम्यग्दर्शन-ज्ञानपूर्वक ब्रत-नियम- संयम चारित्र या व्रत उत्सुकतापूर्वक मनाची ओढ-लगन-लीनता स्थिरच्तिता तो चारित्रविनय होय.
उपचार ४ विनय अभ्युत्यानानुगमनं वन्दनादीति कुर्वतः ।
आचार्यादिषु पूज्येषु विनयो ह्यौपचारिकः ॥ ३४ ।।
अर्थ- आचार्य किंवा श्रेष्ठ मुनि आले असताना उठून उभे राहणे, त्यांचे सामोरे जाणे, त्यांच्या पाठीमागून गमन करणे, त्याना वंदना प्रतिवंदना करणे हा उपचार विनय होय.
ध्यानतप वर्णन आर्त रौद्रंच धयंच शुक्लंचेति चतुर्विधं । ध्यानमुक्तं परं तत्र तपोऽगमुभयं भवेत् ।। ३५ ।।
अर्थ- ध्यानाचे ४ भेद आहेत. १ आर्तध्यान २ रौद्रध्यान ३ धर्म्यध्यान व शुक्लध्यान त्यापैकी शेवटची दोन ध्याने धर्म्यध्यान व शुक्लध्यान तपाचे मुख्य अंग आहे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org