________________
तत्त्वार्थसार अधिकार २ रा
८१ वनस्पति कायभेद मूलाग्रपर्वकन्दोत्थाः स्कन्ध बीजरुहास्तथा । संमूछिनश्च हरिताः प्रत्येकानन्तकायिकाः । ६६ ।
अर्थ- मूलबीज, अग्रबीज, पर्वबीज, कंदबीज, स्कंधरुह, बीजरुह, संमूर्च्छन वनस्पति हराळी वगैरे,प्रत्येक वनस्पति, अनन्तकाय वनस्पति हे सर्व वनस्पतिकायजीव आहेत.
४ योग मार्गणा सति वीर्यान्तरायस्य क्षयोपशमसंभवे । योगोह्यात्मप्रदेशानां परिस्पन्दो निगद्यते । ६७ ।
अर्थ- वीर्यान्तराय कर्माचा क्षयोपशम झाला असताना आत्मप्रदेशामध्ये जो परिस्पंद होतो त्यास योग' म्हणतात.
योगाचे भेद चत्वारो हि मनोयोगा वागयोगानां चतुष्टयं । काययोगाश्च सप्तैव योगाः पंचदशोदिताः । ६८ ।
अर्थ- ४ मनोयोग, ४ वचनयोग, ७ काययोग असे योगाचे पंधरा भेद आहेत.
मनोयोगाचे ४ भेद मनोयोगो भवेत् सत्यो मृषा सत्यमृषा तथा । तथाऽसत्यमृषा चेति मनोयोगश्चतुर्विधः । ६९ ।
टीप- १ काय-वाङ मनःकर्म योगः ।
मन-वचन-कायेच्या अवलंबनाने आत्मप्रदेशाचे कंपन, परिस्पंदन हलनचलनरूप जी क्रिया त्याला योग म्हणतात.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
