________________
१६३
- ६, ९० ]
षष्ठः सर्गः अपरेधुरशेषसैन्ययुक्तः स विमानैर्मणिकिङ्किणीकरालैः । जयवर्मपुरं' रुरोध गत्वा सभयैः पौरजनैर्विलोक्यमानः ।। ८८ ॥ प्रजिघाय च दूतमुद्धताख्यं वचनशं विनिवेदिताभिसंधिम् ।। स सभामुपगम्य सूचितात्मा जयवर्माणमिदं वचो बभाषे ।। ८९ ।। धरणीध्नज इत्यमोघनामा प्रथितः खेचरचक्रवक्रवर्ती। वदतीति भवन्तमक्षताको नृप मद्वनिवेशितैर्वचोभिः ॥ १० ॥
स्वस्य चित्ते मानसे । कृत्यं कार्यम् । अवधार्य निश्चित्य । निगूढ भावः निगढ़ः व्यवहितो भावो यस्य स, सन् । तं दिवसं तद्दितम् । अनैपोत् प्रापयत् । णी प्रापणे लुई ।।८७ । अपरेधुरिति । अपरेछुः अन्यस्मिन् दिने । अशेषसैन्ययक्तः अशेषैः समस्तै: सैन्यैः सेनाभि सहितः । सः धरणीध्वजः। मणिकिङ्किणीकरालैः मणिभी रत्नैः कृताभि. किङ्किणोभिः क्षुद्रवण्टिकाभिः कराल चाटैः । विमानैः व्योमयानैः गत्वा प्राप्य । समयः भयसहितः । पौरजनैः पुरजनैः। विलोक्यमानः वोक्ष्यमाणः सन् । जयवर्मपुरं जयवर्गणः पुरं पुरीम् । रुरोध रुणद्धि स्म । रुधू आवरणे लिट् । जातिः ॥८८॥ प्रजिघायेति । वचनझं वचनचातुर्यज्ञम् । विनिवेदिताभिसन्धिं विनिवेदितोऽमिसन्धिरभिप्रायो येन तम् ( कथिताभित्रायमित्यर्थः) । उद्धताख्यम् उद्धत इत्याख्याभिधानं यस्य तम् । दूतं वचोहरम् । प्रजिघाय प्राहिणोत् । हि गतिवृद्धयोलिट्१२ । "हि घ्नोऽङे कु: पूर्वात्' इति हेः पूर्वात् परस्य कुः कवर्गादेशः। सूचितात्मा सूचितो विज्ञापित आत्मा येन सः । सः दूतः । सभा सभागृहम् । उपगम्य गत्वा । जयवर्माणं जयवर्मभूपं प्रति । इदं वचः एतद्वचनम् । बभ.पे ऊचे । भाषि व्यक्तायां वाचि लिट् ।८९।। धरणीध्वज इति । नप भो नरपते । अक्षताज्ञः अक्षता बाघारहिता' आज्ञा शासनं यस्य सः । धरणीध्वज इति, अमोघनामा अमोघं सार्थक नाम यस्य सः। प्रथितः प्रतीतः । खेचर चक्रचक्रवर्ती खेचराणां विद्याधराणां चक्रस्य समूहस्य चक्रवर्ती सार्वभौमः । मद्वक्त्रनिवेशितैः मम वक्त्रे मुखे निवेशितः१५ स्थापितैः । वचोभिः वचनैः । भवन्तं पूज्यं त्वाम् । इति वक्ष्यमाणप्रकारेण । वदति
लिया। उसने अपना मनोभाव गुप्त रखा। इस प्रकार उसने वह दिन बिताया । ॥७॥ अगले दिन अपनी सारी सेनाओंको साथ लेकर वह विमानसे-जिनमें मणिमय छोटी-छोटी घण्टियोंकी सजावट थी-जयवर्मा के नगरमें जा पहुँचा। पहुँचते ही- उसने उसके नगरको चारों ओरसे घेर लिया। उसे देखनेवाले वहाँके निवासी मन-ही-मन बड़े भयभीत हो रहे थे ॥८८॥ और उसने अपने एक उद्धत नामके दूत को-जो बोलने में कुशल था-अपना अभिप्राय बतलाकर जयवर्माके पास भेजा। उसने सभामें पहुँचकर और अपना परिचय देकर जय
मासे ये वचन कडे-11८॥ राजन! विद्याधरोंके चक्रवर्ती धरणीध्वजने मेरे-दारा आपके पास सन्देश भेजा है । सारे भूमण्डल में उनके झण्डे लहरा रहे हैं। इसीलिए उनका 'धरणीध्वज' नाम सार्थक है। कोई भी मनुष्य उनको आज्ञाको अवहेलना नहीं कर सकता। उनकी सब
१. अधर्मपुरं । २. अ क्यमानैः । ३. अ'धर्माण । ४. आ इ राज चक्रवर्ती। ५. = नितरां गूढो गुप्तः । ६. आ अव्यवहितः । ७. = निनाय । ८. श स लङ् । ९. = संस्कृताभिः । १०. या प्रतो केवलं, 'जातिः' इत्युपलभ्यते । ११. = यस्मै । १२. श स लिटि । १३. आ धरहितां । १४. = प्रसिद्धः ।
१५. श स निदेशितैः । Jain Education International For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org