Page Text
________________
६२
श्री कथारत्नाकरे
श्री हेमविजयरचिते ___ तेनाऽऽत्मनोऽनुचितं व्यापारं कुर्वतो जन्तोरनाऽऽगम: स्यात् । यतः
अव्यापारेषु व्यापारं, यः पुमान् कर्तुमिच्छति ।
स एव निधनं याति, कीलोत्पाटीव वानरः ॥ २ ॥ तथाहि-घोरावासेऽरण्ये पञ्चशतवानरीपतिः पवनपुत्रो नामा वानरः । अन्यदा तस्मिन्नरण्ये जितशत्रुणा राज्ञा प्रेषितैः सूत्रधारैर्महतस्तरोरेकस्य महती शाखा कृत्ता ।
द्विधा विधातुमारब्धायास्तस्या विवरे महान्तमेकं कोलकं निधाय ते सूत्रधारा भोजनार्थमगुः । तद्विवरं च कीलके निहिते व्यात्तमेव तस्थौ । इतश्च ताराभिरिव तारापतिर्वानरीभिः समं स्वैरं रममाणः स पवनपुत्रनामा वानरस्तत्र स्थाने समागतः, द्विधाकरणाय कल्पितायां भूमौ पतितायां तस्यां शाखायामुपविष्टश्च। तदा चापल्यवशतस्तेन कपिना तस्मिन् कीलके कर्षिते तद्विवरे तदुपरिस्थितस्य तस्य वृषणद्वयं पुच्छं च प्रविष्टं, मिलितं च सम्पुटं, वृषणद्वयपुच्छकर्षणाय तेन कपिना बले विहिते सर्वं त्रुटितं, तया व्यथया कदर्थितः स कपिः परासुरजनि । तस्य परिवारोऽपि तं मृतमवलोक्याऽन्यत्र ययौ ॥ इत्यनुचितकर्मारम्भकरणे पवनपुत्रनामकपिकथा ॥४४॥
॥४५ ॥सत्त्वे चतुर्भित्रकथा ॥ सत्त्वशेवधीनां पुण्यवतामवधीनां पुंसां सर्वं स्यात्, यतः
अस्थिष्वाः सुखं मांसे, त्वचि भोगाः स्त्रियोऽक्षिषु ।।
स्वरेष्वाज्ञा गतौ यानं, सर्वं सत्त्वे प्रतिष्ठितम् ॥ १ ॥ तेन सम्पदि सत्यामपि सत्त्ववतां पदे पदे सम्पदः स्युः, यतः
सम्पत्त्युपरि सम्पत्तिः, सत्त्वत: पुण्यशालिनाम्।
जायते गुणपूर्णानां, चतुर्णां सुहृदामिव ॥ २ ॥ तथाहि-घनारामे ग्रामे ऋषभदत्त-ऋषभदास-जिनदत्त-जिनदासनामानः श्रावका महेभ्यसूनवश्चत्वारः सहजाताः सहवर्द्धिताः सहपांसुक्रीडिताः पुरुषार्था इव नृपोपाया इव परस्परं प्रीतिभाजः सुहृदः पितृभिः परिणायिताः स्वार्थसाधनतत्परा एकदा संभूय रहसीति मन्त्रयामासुः, यदाऽऽत्मभिर्जनकोपार्जितं वित्तं भुज्यते तदस्माकं नोचितं, यतः
_ पिउणो लच्छी भइणी, परलच्छी तह य होइ परदारा ।
तेणं सप्पुरिसाणं, न हु जुज्जइ ताण संभोगो ॥ ३ ॥ तेनाऽन्येषु विषयेषु गत्वा यदि धनमानीय भुज्यते तदा युक्तमिति मन्त्रयित्वा ते चत्वारोऽपि स्वां स्वां पत्नीमनुज्ञाप्य स्वैः स्वैः पितृमुख्यपरिवारैरज्ञाता एव सुकृतमेव शम्बलमिति शरीरपरिहितवसनशेषाश्चरणचारिणः कौबेरीदिशमुद्दिश्य स्वस्वगृहान्निर्ययुः । यामद्वयेन भूयसीं भुवं १. तुला-कथासरित्सागरे तरङ्ग ६०/ोक २८ तः, पञ्चाख्यानबालावबोधे घटक २/१ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001835 |
| Book Title | Katharatnakar |
| Original Sutra Author | Hemhans Gani |
| Author | Munisundarsuri |
| Publisher | Omkar Sahityanidhi Banaskantha |
| Publication Year | 1997 |
| Total Pages | 380 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Story, & Literature |
| File Size | 24 MB |