Page Text
________________
सुबोधा व्याख्या
रूपस्तदूवं उत्तरस्यापरस्याभावात् पंचदशरूपमेव, यत पाद्यं स्थानं पढमठवणायां स्थानवृद्धिस्तथा
गच्छुत्तरसंवग्गे उत्तरहीणम्मि ( २० उ० गा० ६४४०)
व्याख्या - गच्छो पढमठवणाठाणे तीसं, बिईए गच्छो तित्तीसं, तइए ३५, चउत्थे १७६, गच्छस्य उत्तरेण संवर्गः - गुणनं कार्य । अत्र चोत्तर एककरूपस्तेन हीनः कार्यो राशिः, ततः आदिः प्रक्षेण्यः, स चात्रैककरूप एव, एतच्च यदागतं तदन्त्यधनं चतसृष्वपि पंक्तिषु प्रथमे प्रथमे ठवणाठाणे एतावत्संख्यान्यारोपणस्थानानि भवंति, तदप्यादियुतं प्रस्तुते एककयुक्तं कार्य तस्या कार्य, ततश्च यः कश्चिद् गच्छो न्यस्तस्तस्यार्धनार्थीकृतेन राशिना गुणन्तु त्ति गुणनं कार्य । तस्मिंश्च कृते ठवणारोवणठाणाणं संवेहेण सर्वसंख्यानं भवति । तत्थ पढमे ठवणारोवणठाणे संवेहतो सर्वाग्र ४६५, द्वितीये ५६१, तृतीये ६३०, चतुर्थे १६११० ।
ठवणारोवणविज्जय ।। गाहा ।। २० -
स्थापनारोपणसंख्यानेन वियुता रहिता विधेयाः, षण्मासदिनराशिः तस्य पंचभिर्भागो हार्यः, भागे हृते ये लब्धा मासास्ते रूपयुताः कार्याः । स चैतावान् ठवणारोवणाणं गच्छो होइ पंचभिर्भागो हार्य इत्येवंरूपश्च प्रकार आद्यासु तिसृषु ठवणारोवणासु विन्नेग्रो। चरिमे ठवणे एक्केण भागो हार्यः । इत्ययमादेशः उपदेश इत्यर्थः ।।
अयं भावार्थः-प्रथमतीर्थकरकाले उत्कृष्टं प्रायश्चित्तदानं द्वादशमासाः, मध्यमतीर्थकृत्काले चाष्टौ मासाः, चरमस्य षण्मासा इति । अतस्तीर्थमाश्रित्य षण्मासा इत्युक्तम्, तत् तिसणामपि पचकपंचकनिष्पन्नस्थानवृद्धया निष्पन्नत्वादुक्तं रूपयुतत्वं यदुक्तं तत् सर्वास्वपि स्थापनारोपणास्वाद्यपदस्य पचकादिवृद्धथाऽनिष्पन्नत्वात् तस्य प्रक्षेपसूचनाथम् ।
इयाणि गणियकरणमित्यादि वीसियाए उवणाए अंतधणं ति सर्वाग्र आरोपणापदानां भवतीत्यर्थः।
सह पाइल्लेहि ति अन्त्यस्यारोपणापदस्य १६०, एतद्रूपस्यापेक्षया आदिमाः पंचदशप्रभृतयः पंचपंचाशदधिकशतान्ताः सख्याविशेषा एकोनत्रिशत्संख्यास्तैः सह त्रिंशत्सर्वाग्रमारोपणापदानां विशे स्थापनापदे भवतीत्यर्थः । वीसियठवणादीनां दिवसा इति विग्रहः । एवं सेसासु त्ति पंचविसियाइसु ।
दिवसा पंचहिं भइया ( २० उ० गा० ६४४०)
व्याख्या - यस्यां स्थापनायामारोपणायां वा यावंतो दिवसास्ते पंचभिर्भजनीयास्ततो यल्लब्धं तद् द्विरूपहीनं विधेयं, स राशि: मासप्रमाणं व्रते. तस्मिन् ठवणापदे अारोपणापदे च अकसिणरूवणाए प्रोसग्गं ति झोषनिष्पन्ना अकसिणा, झोषरहिता तु कसिणारोवणा ।
जइ मासा तइएहिं गुण करिज्ज २० -
व्याख्या - दिवसा पंचहि भइया इत्यादि करणतो द्विरूपहीनत्वेनारोपणायां यावन्तो मासा लब्धास्तै गलब्धान् गुणयेत्, ततः स्थापनारोपणासु यावन्तो लब्धा मासास्तत्समासां गाहा तत्तियभागं करे त्ति तावत्प्रमाणैर्भागः तं पूर्व राशि कुर्यात् । तिपंचगुणं ति - पंचदशगुणः कार्य: प्राद्यो भागसेस ति- शेषाश्च तद्वयतिरिक्ता द्वितीयाद्या भागा एकत्र सम्मील्य पंचगुणाः कार्यास्ततो
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001831 |
| Book Title | Agam 24 Chhed 01 Nishith Sutra Part 04 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Amarmuni, Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | Amar Publications |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 608 |
| Language | Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Ethics, & agam_nishith |
| File Size | 9 MB |