________________
सभाष्य- चूर्णिके निशीथसूत्रे
[ सूत्र - १५
इंडियस्स इंडियस्स य वुग्गहो, प्रादिसद्दातो सेणाहिवस्स सेणाहिवस्त य । एवं दोन्हं भोइयाणं, दोहं महत्तराणं, दोन्हं पुरिसाणं, दोन्हं इत्थीणं, मल्लाण वा जुद्धं पिट्टायगलोट्ठभंडणेण वा । प्रादिसद्द तो विसय सिद्धासु 'संसुरुलासु । विग्गहा प्रायो व्यंतरबहुला, तत्थ पमत्तं देवया छलेज्ज । “२ उड्डाहो" हा निदुक्ख त्ति, जणो भणेज - अम्हे प्रावइपत्ताणं इमे सज्झायं करेति त्ति श्रचियत्तं हवेज | विसयसंखोमो परचक्रागमे । डंडि वा कालगए भवति । "अणराश" त्ति रष्णो कालगते म्भिएवि जाव प्रष्णो रामा न ठविज्जति । " सभए" त्ति जीवंतस्स वि रष्णो बोहिगेहि समंततो अभिदुयं जच्चिरं सभयं तत्तियं कालं सज्झायं करेंति । जद्दिवसं सुनं गिद्दोच्यं तस्स पुरतो महोरतं परिहरति ।।६०६५॥ एस डंडिए कालगते विधी ।
सेसेसु इमा विधी -
२३४
तद्दिवसभोयगादी, अंतो सतह जाव सज्झायो ।
णास्सय हत्थस, दिट्ठविवित्तम्मि सुद्ध तु ॥ ६०६६॥
गामभोइए कालगते तद्दिवसं ति श्रहोरसं परिहरति ।
प्रादिसद्दातो -
महतरपगते बहुपक्खिते, व सजघर अंतरमते वा ।
क्खिति य गरहा, ण करेंति सणीयगं वा वि || ६०६७||
गाम महत्तरे अधिकारणिजुत्तो बहुसम्मतो य पगतो "बहुपक्खिते" त्ति बहुयणो वाडगा घ अधिवो सेज्जातरो य प्रणम्मि वा श्रणंतरधरातो प्रारम्भ जान सत्तमघर, एतेसु मएस प्रहोरतं सज्झायो ग कीरति । अह करेंति तो विदुक्ख त्ति काउं जणो गरहति, प्रक्कोसेज वा णिच्छुभेज वा । श्रप्पस वा सर्णियं सणियं करेति श्रणुपेर्हति वा । जो पुण प्रणाहो मतो तं जति उन्मिष्णं हृत्य सयं वज्जेयव्वं श्रणुभिणं सभायं न भवति, तह वि कुच्छियं ति काउं प्रायरणओ य दिट्ठ हत्थसयं वज्जिजति ।। ६०६७।।
जइ तस्स णत्थि कोई परिट्ठवेंतो ताहे -
सागारियादिकहणं, णिच्छे रतिं वसभा विगिंचंति । विक्रुिष्णे व समंता, जं दिट्ठ सढेतरे सुद्धा ||६०६८||
सागारियस श्रादिसदातो पुराणस्स सडस्स महाभद्दस्त वा कहिज्जति - "इमं छड्डेह, भ्रम्हं सज्झायो मुज्झइ ।" जति तेहि छड़िड़यं तो सुद्धं । श्रह ते गेच्छति ताहे अण्णं वसहि "गम्मति । ग्रह प्रण्णा वसही ण लब्भति ताहे वसभा अपतागारियं परिवृवेंति । एस भिण्णे विधी |
अह भिण्णं काकसाणा दिएह समता विदिखणणं तम्मि दिट्ठिविवित्तम्मि सुद्धासुद्धं असढभावं गवेसंतेहि जदिट्ठ तं सद्दं विचित्तं छड्डियं । "इयरं" ति श्रदिट्ठ तम्मि तत्यत्ये विसुद्धा सज्झायं करताण विण पच्छ्रितं । एत्थ एवं पसंगतोऽभिहितं ॥ ६०६८ !!
इयाणि सारीरं -
>
सारीरं पिदुविहं, माणुस - तेरिच्वगं समासेणं ।
तेरिच्छं पि य तिविहं, जल-थल - खयरं चउद्धा तु ||६०६६ ||
१ भंगलासु ( आ० वृ० ) भंसुभलाभसु इत्यपि पाठः । २ गा० ६०६४ | ३ गा० ६०६४ ।
४ गा० ६०९४ । ५ मग्गति इत्यपि पाठः । ६ गा० ६०७५ ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org