________________
सभाष्य-चूणिके निशीथसूत्र
[सूत्र-१४
आयरिश्रो चउमासे, संभुंजइ चउरो देति सज्झायं ।
वंदणऽलावं चतुरो, तेण परं मूल णिच्छुभणा ॥२८०३॥
आयरियो पुण अणुवसमंतस्स वि चउरो मासे भत्त-पाण-दाण-ग्गहण-संभोगेण संभंजति, च उण्हं उवरि भत्तं वजेति । चउरो सज्झायं देति, तो सज्झ यं वज्जेति । वंदणालावपदे दो वि चउरो मासे करेइ, ततो वरिसे पुणे संवच्छरिए पडिक्कते मूलं पच्छित्तं, गणायो य णिच्छुभति ॥२८०३।।
एवं बारसमासे, दोसु तपो सेसए भवे छेदो ।
परिहायमाण तदिवसे, तवो मूलं पडिक्कतो ॥२८०४॥ गवं बारसमासे अणुवसमंने अच्छंते दोसु तवो आदिमेसु जाव गच्छेण वजितो सेसेसु दससु मासेसु छेदा पंचराइदियो जाब संवत्सरं पत्तो। पज्जोसवणारातिपडिक्कताणं अधिकरणे उप्पण्णे एसा विधी । दिवसमासे परिहावेत्ता ' तद्दिवस" इति पजोसवणादिवसे अधिकरणे उप्पण्णे तवो मूलं च भवति, ण छेदो । पडिक्कमणकाले वा उप्पणे मूलमेव केवलं पडिक्कमंते भवति ॥२८०४।। एसेवऽत्थो भण्णति -
एवं एक्केक्कदिणं भवेत्तु ठवणा दिणे वि एमेव ।
चेइयवंदणसारिते, तम्मि य काले तिमासगुरू ॥२८०५।। भद्दवयसुद्धपंचमीए अणुदिए प्राइच्चे अधिकरणे उप्पण्णे संवच्छरो भवति, छट्ठीए एगदिगुणो संवच्छरो भवति, एव एक्केक्कदिणं परिहवंतेण आणेयव्वं जाव ठवणादिणो त्ति पर्युपासमादिवस इत्यर्थः । तम्मि ठवणादिणे अणुदिए प्राइच्चे अधिकरणे उप्पण्णे एवमेव चोदणा सज्झायपट्ठवण काले चोदिजति, पुणो चेइयवंदणकाले चोइजति, अणुवसमतो पुणो पडिक्क मणवेलाए, एवं तम्मि पज्जोसवणकालदिवसे तिमासगुरू भवति ।।२८०५॥
मूलं तु पडिक्कते, पडिक्कमंते व होज अहिगरणं ।
संवच्छरमुस्सग्गे, कयम्मि मूलं ण सेसाई ॥२८०६॥ पडिक्कते मूलं भवति । एसा ठवणदिवसविधी । अह अद्धपडिक्कताण चेव अधिकरणं भवे संवत्सरीए काउस्सगे कते मूलमेव केवलं, ण सेसा पच्छित्ता भवति ।।२८०६॥
संवच्छरं च रुटुं, आयरिओ रक्खती पयत्तेणं ।
जति णाम उक्समेजा, पव्वतराजी सरिसरोसो ॥२८०७॥
एवं पायरियो तं रुष्टुं संवत्सरं पयत्तेण रक्खति । किमर्थ ? उच्यते – जति नाम उवसमेज्ज । प्रह नो उवसमति संवच्छरेण वि तो सो पव्वतराईसरिसरोसो भवति ।।२८०७॥
अण्णे दो आयरिया, एक्केक्कं वरिसमुवसमेंतस्स ।
तेण परं गिहि एसो, बितियपदं रायपव्वतिए ॥२८०८।।
मूलायरियसमीवावो णिग्गयं अण्णे दो पायरिया कमेण एक्केक्कवरिसं पयत्तेण चेव विधिणा संरक्षन्ति । जेण उवसामितो तस्सेव सीसो। तेणं ति तस्मात् तृतीयवर्षात् परतः "सो" त्ति स गृही क्रियते ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org