Agam 24 Chhed 01 Nishith Sutra Part 03 Sthanakvasi

SR No.: 001830
Original Sutra Author: N/A
Author: Amarmuni, Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Amar Publications
Publication Year: 2005
Total Pages: 644
Language: Prakrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Ethics, & agam_nishith
File Size: 10 MB

Page 556

५०८
सभाष्य-चूणिके निशीथसूत्रे
[ सूग-१२
"णिस्सारो" त्ति अस्य व्याख्या - "सारो दुविधो दुहेक्किको", णिग्गतो सारो णिस्सारो। को पुण सो सारो? भण्णति – सो सारो दुविधो - लोइनो लोउत्तरिओ य । पुणो एक्केकको दुविधो- बाहिगे अन्भितरो य ।।४८०१॥ तत्थ जो लोइयो दुविधो सो इमो -
गोमंडलधन्नादी, वज्झो कणगादि अंतो लोगम्मि ।
लोउत्तरितो सारो, अंतो बहि णाणवत्थादी ॥४८०२॥ "गो" त्ति गावीओ, मंडलमिति विसयखंडं, बलद्दय खलमंडलं कोहगमंडलं छन्नउई सुरट्ठा।
अहवा - मंडलमिति गोवग्गो एवं महिष्यादी। सालिमादीए धण्णा, प्रादिसद्दातो णाणाविहो कुवियमुवक्खरो। एवमादि लोइयो बाहिरो सारो । अन्भितरो सुवणं रूपं रयणाणि य, एवमादिभितरो लोइयो। जो पुण लोउत्तरो सारो सो दुविधो - तो बाहिरी य । तत्थ अंतो णाणं दसणं चारित्तं च । बाहिरो-माहारो उवधी सेज्जा य । अगीयत्थस्स अगीयत्तणमो गीयस्स य असारणियत्तणमो गणा दुविहेणावि सारेण णिस्सारो भवतीत्यर्थः ।।४८०२॥
तम्हा गणिणो गच्छं असारवेंतस्स एवं सव्वं पच्छित्तं भवति ।।
अधवा - वि अगीयत्यभिक्खुणो विसयलोलस्स । जो भगीयत्थो भिक्खू पायरियाणं अणुवदेसेण जिभिंदियविसयलोलताए पलंबे गेहति, तस्स एवं सव्वं पच्छित्तं भवति ।
चोदगाह - "णायं अत्थावत्तीतो जो प्रगीतो पायरिसोबदेसेण गेण्हति तस्स पत्थि पच्छित्त" । गीयत्थुवदेसमंतरेण य प्रगीयत्थस्स सो कज्जेसु पवत्तमाणस्स इमो दोसो -
सुहसाहगं पि कज्ज, करणविहूणमणुवायसंजुत्तं ।
अण्णातदेसकाले, विवत्तिमुवयादि सेहस्स ॥४८०३॥ जंपि य सुहसाहगं कज्ज "करणविहूणं" ति प्रणारंभो, घडस्स वा जहा चक्कादीकरणं तेहि वा विणा अणुवाओ, जहा मिउप्पिडातो पडमुप्पाएउमिच्छति । अण्णायं णाम जहा प्रचित्तको चित्तं काउं ण याणति अज्ञत्वात् अल्पविज्ञानत्वादित्यर्थः । प्रदेसकालो जहा अभावकाशे वृष्टी निपतमानायां घटं कर्तुं न शक्यते । विवत्ति प्रसिद्धी कज्जविणासो वा विवत्ति । सेहो त्ति प्रजाणगो। उक्त च
सम्प्रातिश्च विपत्तिश्च, कार्याणां द्विविधा स्मृता ।
सम्प्राप्तिः सिद्धिरर्थेषु, विपत्तिश्च विपर्यये ॥ एत्थ "अणारंभे अणुवाए" य इमं णिदरिसणं -
णखेणावि हु छिज्जति, पासादे अभिणवो तु आसत्थो ।
अच्छेज्जो वट्टतो, सो वि य वत्थुस्स भेो य ॥४८०४॥ . वडपिप्पलादी पासादुहितो प्रच्छिण्णो अप्रयत्नछिन्नो य वत्थुभेदं करेति, प्रदेसकाले पुण छिज्जमाणे महंतो किलेसो भवति, वत्थुभेदं वा करेज्ज । एस अजाणगस्स विधी। जो पुण जाणगो सो देसकाले आहेण . १ गा० ४७९६ । २ बलवद्दयकुलमंडलं, इत्यपि पाठः । ३ कोउयमडलं, इत्यपि पाठः ।