________________
पंचदश उद्देशकः
इदाणि भूमिट्टियो जं हत्येण पावति तं गेण्हंतस्स भण्णति
माष्यगाथा ४७६२-४७७० ]
सजियपतिटिए लहुओ, सजिए लहुगा य जत्तिया गासा । गुरुगा होति चणंते, हत्थप्पत्तं तु गेण्हंते ॥ ४७६६ ॥
सचित्तपट्टतं चित्तं फलं जइ गेण्हति तो मासलहूं, प्रचित्ते जत्तिया "गासा" करेति तत्तिया चेव
मासलहु ।
जति पुण सचित्ते प्रचिते वा पतिट्ठितं सचित्तं गेहति तो चउलहुगा, तत्थ वि जत्तिया गासा करेति तत्तिया चउलहू । एवं परिते । श्रणंते एते चेव गुरुगा पच्छित्ता । भूमिट्टितो रुक्खट्टियं गेव्हंतो एवं भणित, एत्थ विदिट्ठे संकाभोतिगादी सब्वे दोसा । तिविहपरिग्गहे दोसा य वच्वंतस्स य जे दोसा जाब प्राराममोल्लकीए त्ति सव्वं भाणियव्वं ॥ ४७६६॥
एमेव य 'सच्चिते, छुमणा आरुमणा य पडणा य । जं एत्थं णाणतं, तमहं वोच्छं समासेणं || ४७६७॥
प्रथमपातो गतार्थः । छुभणा, प्रारुभणा, पडणा य तिष्णि वि मूलदारा उवण्णत्था । पच्छद्धं कंठं ।
तं सच्चित्तं दुविहं, पडियापडियं पुणो परिचितरं ।
पडियासति यऽपावेंते, छुब्भति कट्ठातिए उवरिं ॥ ४७६८ ॥
द्धं गतार्थं । एत्थ "सचित्त" मिति मूलदारं गतं । इदाणि "छुभण" त्ति "पडियासति " पच्छद्ध | भूमिपडिया पलंबस्स श्रसति भूमिट्टितो रुक्खट्टितं पलंबादि जाहे ण पावति ताहे पलंबपाडणट्ठा कट्ठादी उवरि छुभति । तं कट्टुमादी ठावंतस्स :: । छुभमाणस्स वि क ||४७६८ ।।
छुहमाणे पंचकिरिया, पुढवीमादी तसेसु तिसु चरिमं ।
तं काय परिच्चयती, आवडणे अप्पगं चेव ||४७६६॥
तं कमादिखिवमाणो पंचकिरिया हि पुट्ठो, तं जहा कातियाए अधिकरणियाए पादोसियाए परितावणिया पाणातिवात किरियाए य । संपत्तीश्रो वा मा वा होउ तहावि पंचकिरियो । पुढविकायादिसु तसावसासु य जीवेसु संघट्टाए परितावणाए उद्दवणाए । एतेभु तिसु ठाणेसु मासादी प्राढत्तं मूलं पावति, तिसु पंचिदिएसु चरिमं भवति, कट्टादि खिवंतो तं वणस्सतिकायं परिच्चयति, सोय लगुडादी "आवडणे" त्ति - पच्छफिडियणियत्तो अप्पणी चेव श्रापडति एत्थ श्रायविराहणा ||४७६६।।
कहं पुण तत्थ छक्कायविराहणा ? उच्यते
Y&E
-
-
पावंते पत्तम्मिय, पुणो पडते य भूमिपत्ते य !
रय-वास - विज्जुमादी, वात- फले मच्छिगादि तसे ||४७७० ॥
Jain Education International
पावंति त्ति हत्थमुत्तं जाव रुवखं ण पावति एत्थं अंतरा तं पावंतं - गच्छंतमित्यर्थः । खण्डं काय विराह । “पत्तम्मि" य रुक्खं जता पत्तं एत्थ वि छक्काया, पुणो पडतं छक्काए विराधेति, भूमिपडिए वि छक्काया ।
१. गा० ४७२४ । २ गा० ४७२४ । ३ गा० ४७२४ ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org