Padmapuran Part 1

SR No.: 001822
Original Sutra Author: Dravishenacharya
Author: Pannalal Jain
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 2000
Total Pages: 604
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Mythology, & Story
File Size: 15 MB

Page 503

एकविंशतितमं पर्व
ततः समाप्तयोगेन गुरुणेत्यनुमोदितः । महासंवेगसंपन्नस्त्यक्तवस्त्रविभूषणः ॥ १२१ ॥ पर्यङ्कासनमास्थाय रभसान्वितमानसः । केशापनयनं कृत्वा पल्लवारुणपाणिना ॥ १२२ ॥ जानानः प्रलघु देहमुल्लाघमिव तत्क्षणम् । दीक्षां संचक्ष्य वैवाहीं मोक्षदीक्षामशिश्रियत् ॥ १२३॥ त्यक्तरागमदद्वेषा जातसंवेगरंहसः । सुन्दरप्रमुखा वीराः कुमारा मारविभ्रमाः ॥ १२४॥ परमोत्साह संपन्नाः प्रणम्य मुनिपुङ्गवम् । षड्विंशतिरमा तेन राजपुत्रा प्रवव्रजुः ॥ १२५ ॥ तमुदन्तं परिज्ञाय सोदरस्नेहकातरा । वहन्ती पुरुसंवेगमदीक्षिष्ट मनोदया ॥ १२६ ॥ सितांशुकपरिच्छन्न विशालस्तनमण्डला । अल्पोदरी मकच्छन्ना जाता सातितपस्विनी ॥१२७॥ विजयस्यन्दनो वार्तां विदित्वा वाज्रबाहवीम् । शोकार्दितो जगादैवं सभामध्यव्यवस्थितः ॥ १२८॥ चित्रं पश्यत मे नप्ता वयसि प्रथमे स्थितः । विषयेभ्यो विरक्तारमा दीक्षां दैगम्बरोमितः ॥ १२९ ॥ मादृशोऽपि सुदुर्मोचैर्वर्षीयान् प्रवणीकृतः । भोगैर्यैस्ते कथं तेन कुमारेण विवर्जिताः ॥ १३० ॥ अथवानुगृहीतोऽसौ भाग्यवान्मुक्ति संपदा । भोगान् यस्तृणवत्यक्त्वा शीतीभावे व्यवस्थितः ॥१३१॥ मन्दभाग्योऽधुना चेष्टां कां व्रजामि जरार्दितः । सुचिरं वञ्चितः पापैर्विषयैर्मुखसुन्दरैः ॥१३२॥ इन्द्रनीलांशुसंघातसंकाशो योऽभवत् कथम् । केशभारः स मे जातः काशराशिसमद्युतिः ॥१३३॥ सितासितारुणच्छाये नेत्रे ये जनहारिणी । जाते संप्रति ते सुर्वेलीच्छन्नस्ववर्त्मनी ॥ १३४॥
तदनन्तर ध्यान समाप्त होनेपर मुनिराजने उसके इस कार्यकी अनुमोदना की । सो महासंवेगसे भरा वज्रबाहु वस्त्राभूषण त्याग कर उनके समक्ष शीघ्र ही पद्मासनसे बैठ गया । उसने पल्लवके समान लाल-लाल हाथोंसे केश उखाड़कर फेंक दिये । उसे उस समय ऐसा जान पड़ता था मानो उसका शरीर रोगरहित होनेसे हलका हो गया हो। इस तरह उसने विवाह सम्बन्धी दीक्षाका परित्याग कर मोक्ष प्राप्त करानेवाली दीक्षा धारण कर ली ॥१२१ - १२३ ॥ तदनन्तर जिन्होंने राग, द्वेष और मदका परित्याग कर दिया था, संवेगकी ओर जिनका वेग बढ़ रहा था, तथा जो कामके समान सुन्दर विभ्रमको धारण करनेवाले थे, ऐसे उदयसुन्दर आदि छब्बीस राजकुमारोंने भी परमोत्साहसे सम्पन्न हो मुनिराजको प्रणाम कर दीक्षा धारण कर ली ॥१२४-१२५।। यह समाचार जानकर भाईके स्नेहसे भीरु मनोदयाने भी बहुत भारी संवेगसे युक्त हो दीक्षा ले ली ||१२६ || सफेद वस्त्रसे जिसका विशाल स्तनमण्डल आच्छादित था, जिसका उदर अत्यन्त कृश था और जिसके शरीरपर मैल लग रहा था ऐसी मनोदया बड़ी तपस्विनी हो गयी ||१२७|| वज्रबाहुके बाबा विजयस्यन्दनको जब उसके इस समाचारका पता चला तब शोकसे पीड़ित होता हुआ वह सभा के बीच में इस प्रकार बोला कि अहो ! आश्चर्यकी बात देखो, प्रथम अवस्थामें स्थित मेरा नाती विषयोंसे विरक्त हो दैगम्बरी दीक्षाको प्राप्त हुआ है ।। १२८ - १२९ ॥ मेरे समान वृद्ध पुरुष भी दुःखसे छोड़ने योग्य जिन विषयोंके अधीन हो रहा है वे विषय उस कुमारने कैसे छोड़ दिये ||१३० ॥ अथवा उस भाग्यशालीपर मुक्तिरूपी लक्ष्मीने बड़ा अनुग्रह किया है जिससे वह भोगोंको तृणके समान छोड़कर निराकुल भावको प्राप्त हुआ है ॥ १३१ ॥ प्रारम्भ में सुन्दर दिखनेवाले पापी विषयोंने जिसे चिरकालसे ठगा है तथा जो वृद्धावस्था से पीड़ित है ऐसा मैं अभागा इस समय कौन-सी चेष्टाको धारण करूँ ? || १३२ || मेरे जो केश इन्द्रनील मणिकी किरणोंके समान श्याम वर्णं थे वे ही आज कासके फूलोंकी राशिके समान सफ़ेद हो गये हैं ||१३३|| सफ़ेद काली और लाल कान्तिको धारण करनेवाले मेरे जो नेत्र मनुष्योंके मनको हरण १. पाणिनां म । २. संवीक्ष्य क. । ३. वज्रबाहुपितामहः । विजयस्यन्दिनो म, ज । ४. मुक्तसम्पदा म । ५. शान्तीभावे ब. । ६. वलीच्छन्नसुवर्त्मनी भ., क. 1
४५३

Translation AI Generated

## The Twenty-First Chapter

Then, the Muni (sage) approved of his disciple's actions. Filled with great fervor, Vajraबाहु renounced his clothes and ornaments. He sat down on a lotus posture, his mind filled with fervor. With hands like red petals, he plucked out his hair. At that moment, he felt his body become light, as if freed from illness. He renounced the marriage-related initiation and embraced the initiation leading to liberation.

Those who had renounced attachment, aversion, and pride, whose speed was towards fervor, and who were like beautiful, illusory beings, such as Udayasundar and the other twenty-six princes, filled with utmost enthusiasm, bowed to the Muni and took initiation.

Knowing this, Manodaya, filled with brotherly love and great fervor, also took initiation. She, whose large breasts were covered with white cloth, whose belly was thin, and whose body was covered in dust, became a great ascetic.

When Vijayasyandan, Vajraबाहु's father, heard this news, he was filled with sorrow and spoke in the middle of the assembly, "Oh, what a wonder! My grandson, still in his youth, has renounced worldly pleasures and embraced the Digambara initiation. Even I, an old man, am still bound by these pleasures that are difficult to renounce. How could this young prince abandon them? Or perhaps, he has been blessed with the fortune of liberation, and has renounced these pleasures like straw, attaining a state of peace. I, who am unfortunate, what should I do now, burdened by old age? For a long time, I have been deceived by these sinful pleasures, which seemed beautiful at first. My hair, which was once the color of indigo gems, has now turned white like a pile of straw. My eyes, which were once captivating with their white, black, and red hues, are now veiled by the dust of old age."