SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 90
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ३२ गो० जीवकाण्डे यथावस्थितमथं नयति प्रतिपादयति द्योतयतीति नेमिः। चन्दयत्यालादयति विकाशयति शब्दार्थालंकाराम्यां श्रोतुमनःकुमुदकुटमलानीति चन्द्रः जिनेन्द्रवरश्चासौ नेमिश्चासौ चन्द्रश्च जिनेन्द्रवरनेमिचन्द्रस्तम् । एवमेवागमलक्षणं च ।। 'पूर्वापरेविरुद्धादेव्यपेतो दोषसंहतेः। द्योतकः सर्वभावानामाप्तव्याहृति रागमः' ॥ इति पुनरपि किंविशिष्टम्। अकलङ्क दूरोत्सारितशब्दार्थविषयदोषकलङ्कम् । पुनरपि कथंभूतम्। गुणरत्नभूषणोदयम् । गुणरत्नानां रत्नत्रयरूपाणां भूषणानामुदय उत्पत्तिः संपत्तिर्वा यस्मावस्मदादोनामसौ गुणरत्नभूषणोदयस्तम् । तथा चैतिह्यम् । 'भावियसिद्धताणं दिणयरकरणिम्मल हवइ णाणं । सिसिरकरकरसरिच्छं हवइ चॅरित्तं सवसचित्तं ॥७५॥ भावितसिद्धान्तोनां दिनकरकरनिर्मलं भवति ज्ञानम् । शिशिरकरकरसदृक्षं भवति चरित्रं स्ववशचित्तम् ॥ 'मेरुव णिप्पकंपं णट्रमलं तिमूढउम्मुक्कं । सम्मइंसणम[वममुप्पज्जइ पवयणब्भासा ॥७६॥ मेरुवन्निष्प्रकम्प नष्टाष्टमलं त्रिमूढोन्मुक्तम्। सम्यग्दर्शनमनुपममुत्पद्यते प्रवचनाभ्यासात्। इति। अथवा प्रणम्य । कम् । जिनेन्द्रवरनेमिचन्द्रं जिनेन्द्रवरनेमिचन्द्राचार्यम् । कथंभूतम् । सिद्ध प्रसिद्धं तात्कालिकविश्वशास्त्रनिष्पन्नं वा। पुनरपि किंविशिष्टम् । शुद्धं पञ्चविंशतिमलरहितसर्वज्ञप्रणीत इति यावत् । एतेन दक्तुः प्रामाण्याद्वचनस्य प्रामाण्यमुपदर्शितं । यथावस्थितमर्थ नयति-प्रतिपादयति द्योतयतीति नेमिः, चन्द्रयति आह्लादयति विकासयति शब्दार्थालंकाराभ्यां श्रोतुर्मन:कुमुदकुडमलानीति चन्द्रः, जिनेन्द्रवरश्चासौ नेमिश्चासो चन्द्रश्च जिनेन्द्रवरनेमिचन्द्रः, तं। पुनरपि किविशिष्टं ? अकलङ्क-दूरोत्सारितशब्दार्थविषयदोषकलङ्क । पुनरपि कथंभूतं ? गुणरत्नभूषणोदयं गुणरत्नानां-रत्नत्रयरूपाणां भूषणानां उदयःउत्पत्ति:-संपत्तिा यस्मादस्मदादीनां असौ गुणरत्नभूषणोदयः तं । अथवा प्रणम्य, कं ? जिनेन्द्रवरनेमिचन्द्रं जिनेन्द्रवरनेमिचन्द्राचार्य, कथंभूतं ? सिद्धं-प्रसिद्ध तात्कालिकविश्वशास्त्रनिष्पन्नं वा । पुनरपि किंविशिष्टं ? शुद्ध-पञ्चविंशतिमलरहितसम्यक्त्वं निरतिचारचारित्रं देशकुलजाति२५ लोक विरोध और स्ववचन विरोधसे अवाधित है। तथा जिनेन्द्रवर नेमिचन्द्र है-जिनेन्द्र अर्थात् सर्वज्ञ जिसका वर अर्थात् कर्ता है, अर्थात् जीवका प्ररूपण सर्वज्ञ प्रणीत है। इससे वक्ताके प्रमाणपनेसे वचनका प्रमाणपना दिखलाया । जो यथावस्थित अर्थको 'नयति' अर्थात् प्रतिपादन करता है, प्रकाशित करता है, वह नेमि है। तथा 'चन्द्रयति' अर्थात् शब्दालंकार और अर्थालंकारसे श्रोताओंके मनको सफेद कमलकी तरह आह्लादित या विकसित करता है वह चन्द्र है। जिनेन्द्रवर ही हुआ नेमि, वही हुआ चन्द्र इस तरह प्ररूपण जिनेन्द्रवर नेमिचन्द्र है । तथा अकलंक है-शब्द और अर्थविषयक कलंकसे रहित है। तथा गुणरत्न अर्थात् रत्नत्रय रूप भूषणोंका उदय उससे हमारे जैसे लोगोंको होता है इसलिए प्ररूपण गुणरत्नभूषणोदय है। अथवा, जिनेन्द्रवर नेमिचन्द्र अर्थात् जिनेन्द्रवर नेमिचन्द्राचार्यको नमस्कार करके। ३५ १. म जिनेन्द्र श्वासो वरश्चासौ। २. क विरोधादिव्य । ३. म रूपव्याहृतिरामय । ४. म भरित्तं । ५. म सिद्धांतां । ६. क मेरुदुव्व। ७. ममणुपम ।। Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001816
Book TitleGommatasara Jiva kanda Part 1
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year2000
Total Pages564
LanguageHindi, Prakrit
ClassificationBook_Devnagari, Philosophy, Religion, & Karma
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy