SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 67
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ कर्णाटवृत्ति जीवतत्त्वप्रदीपिका श्रीमदप्रतिहतप्रभावस्याद्वादशासनगुहाभ्यन्तरनिवासिप्रवादिमदान्धसिन्धुरसिंहायमानसिंहनन्दिमुनीन्द्राभिनन्दित-गंगवंशललाम-राजसर्वज्ञाद्यनेकगुणनामधेयभागधेयश्रीमदराचमल्लदेवमही - वल्लभमहामात्यपदविराजमान - रणरंगमल्लासहायपराक्रम-गुणरत्नभूषण-सम्यक्त्वरत्ननिलयादि - विविधगुणनामसमासादितकोतिकान्त-श्रीमत्-चामंडरायभव्यपुंडरीकप्रश्नावतीर्णंकचत्वारिंशत्पदनामसत्त्वप्ररूपणद्वारेणाशेषविनेयजननिकुरुंबसंबोधनार्थ श्रीमत्-नेमिचन्द्रसैद्धान्तचक्रवर्ती समस्त- ५ सैद्धान्तिकजनप्रख्यातविशदयशोविशालमतिरसौ भगवान् शास्त्रकारो महाकर्मप्रकृतिप्राभृतप्रथमसिद्धान्त-जीवस्थान-क्षुद्रकबन्ध-बन्धस्वामित्व-वेदनाखण्ड-वर्गणाखण्ड-महाबन्धानां षट्खण्डानां मध्ये जीवादिप्रमेयांशं निरवशेषं समुद्धृत्य गृहीत्वा गोम्मटसार-पञ्चसंग्रहप्रपञ्चमारचयन् तच्छास्त्रादौ निविघ्नतः शास्त्रपरिसमाप्तिनिमित्तं नास्तिकतापरिहारार्थ शिष्टाचारपरिपालनार्थम् उपकारस्मरणार्थ चेष्टविशिष्ट देवताविशेषं नमस्कुर्वन् सिद्धं इत्यादि गाथासूत्रमाह । अथ जीवतत्त्वप्रदीपिका ( संस्कृत) टीका। नेमिचन्द्रं जिनं नत्वा सिद्धं श्रीज्ञानभूषणम् । वृत्ति गोम्मटसारस्य कुर्वे कर्णाटवृत्तितः ॥१॥ श्रीमदप्रतिहतप्रभावस्याद्वादशासनगुहाभ्यन्तरनिवासिप्रवादिसिंधुरसिंहायमानसिंहनन्दिमुनीन्द्राभिनन्दित - गङ्गवंशललामराजसर्वज्ञाद्यनेकगुणनामधेयभागधेयश्रीमदराजमल्लदेवमहीवल्लभमहामात्यपदविराजमानरणरंग - १० मल्लासहायपराक्रमगुणरत्नभूषणसम्यक्त्वरत्ननिलयादिविविधगुणनामसमासादितकीर्तिकान्तश्रीमच्चामुण्डराय - प्रश्नावतीर्णेकचत्वारिंशत्पदनामसत्त्वप्ररूपणद्वारेणाशेषविनेयजननिकुरम्बसंबोधनार्थ श्रीमन्नेमिचन्द्रसैद्धान्तचक्रवर्ती समस्तसैद्धान्तिकजनप्रख्यातविशदयशोविशालमतिरसौ भगवान् शास्त्रकारो महाकर्मप्रकृतिप्राभूत प्रथमसिद्धान्तजीवस्थान-क्षद्रबंध-बंधस्वामित्व-वेदनाखण्ड-वर्गणाखण्ड-महाबन्धानां षटखण्डानां मध्ये जीवादिप्रमेयांशं निरवशेष समुद्धृत्य गोम्मटसारपञ्चसंग्रहप्रपञ्चमारचयंस्तदादौ निर्विघ्नतः शास्त्रपरिसमाप्तिनिमित्तं नास्तिकतापरिहारार्थ २० शिष्टाचारपरिपालनार्थमपकारस्मरणार्थ चेष्टविशिष्टदेवताविशेषं नमस्करोति श्रीमत् स्याद्वादशासनरूपी गुफामें निवास करनेवाले सिंहनन्दि मुनीन्द्र प्रवादि रूपी हस्तियोंके लिए सिंहके समान थे । गंग राजवंशके मुकुटमणि राजसर्वज्ञ आदि अनेक सार्थक नामवाले श्रीमद् राजमल्लदेव महाराज को उनका शुभाशीर्वाद प्राप्त था। उनके महामात्यपद पर श्रीमा चामुण्डराय विराजमान थे। रणरंगमल्ल, असहाय पराक्रम, गुणरत्न भूषण, २५ सम्यक्त्व रत्ननिलय आदि विविध सार्थक नामोंसे उनकी सुख्याति थी। उनके प्रश्नोंके उत्तरमें इकतालीस पदोंसे जीवके सत्त्वका कथन करनेके द्वारा समस्त शिष्यजनोंके समूहको सम्बोधन करनेके लिए श्रीमत् नेमिचन्द्र सिद्धान्तचक्रवर्ती, जिनकी विशाल मतिका निर्मल यश समस्त सैद्धान्तिकजनोंमें प्रख्यात है, वे शास्त्रकार भगवान् महाकर्मप्रकृतिप्राभृतसे उद्धृत प्रथम सिद्धान्त अन्थके जीवस्थान, क्षुद्रबन्ध, बन्धस्वामित्व, वेदनाखण्ड, वर्गणाखण्ड, ३० महाबन्ध, इन छह खण्डोंमें-से जीवादिविषयक समस्त प्रमेयांशका उद्धार करके गोम्मटसार अपरनाम पंचसंग्रहकी विस्तार पूर्वक रचना करते हुए उसके प्रारम्भमें निर्विघ्नतापूर्वक १. मसिसिंहाय । २. म नन्दिनंदित । ३. म राचम । ४. म रायप्रश्ना। ५. म महाकषायकर्म । ६. मषमु। ७. बन्धकं बध्यमानं यो बन्धेशं बन्धकारणम् । भाषते बन्धभेदं च तं स्तुवे भाव (पंच) संग्रहम् ॥२॥-अमि. पंचसंग्रह । जो बन्धक, बध्यमान, बन्धेश, बन्धकारण और बन्धके भेद इन पाँचका ३५ कथन करता है उसे पंचसंग्रह कहते हैं। Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001816
Book TitleGommatasara Jiva kanda Part 1
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year2000
Total Pages564
LanguageHindi, Prakrit
ClassificationBook_Devnagari, Philosophy, Religion, & Karma
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy