________________
પ્રકરણ-૫
૨૯૫
સવૈયા ૩B ખરતરગચ્છના કવિ જિનહર્ષની ઉપદેશ છત્રીશી સવૈયાની રચના સં. ૧૭૧૩ની છે. હિન્દી ભાષામાં રચાયેલી આ કૃતિ સવૈયા છંદમાં છે. આદિસકલ સરૂપ અને પ્રભુના અનૂપ ભૂપ,
પૂ છાયા માયા દૈન ઐન જગદીશ જૂ. પુન્ય હૈ ન પાપ હૈ ન સીત હૈ ન પાપ હૈ, જાપકે પ્રજ્ઞા પ્રકટે કરમ અતીમ. ગ્યાનકો અંગ જ પુજ સુખ વૃત કોનિ કુજ, અતીમય ચોતીસ અરૂ વિચન પૈતીસ. ઐસો જિનરાજ જિનદરખ પ્રણમિ ઉપદેશ કી,
છતીસી કકું સવઈ અને છતીસ. ૧ અંત-ભાઈ ઉપદેશક છતીસી પરિપૂરણ,
ચતુર નર હવે જે યાંકો મધ્ય રસ પીજ્યો. મેરી હૈ અલપ મણિ તીં ભી મૈંકી એ કવિત, કવિતા કે સેંકે જિન ગ્રંથ માનિ બીજીયો. સરસ કંદ વખાણ જોઉ અવસર અંણિ, દોઇ તેન યાર્ક ભેયા ચવૈયા કઈજીયો. કદિ જિનદરખ સવંત ગુણ શશી ભન,
ઉની હૈ તુ સુણત આબાસિ મોડે છીયો. ૨. યોગી ચિદાનંદજીએ ઉપદેશાત્મક સવૈયાની રચના કરી છે તેમાં આત્મ સ્વરૂપને સ્પર્શતા શુદ્ધ અધ્યાત્મ માર્ગના વિચારો પ્રગટ થયા છે. “સવૈયા' છંદના પ્રયોગ વાળી આ કૃતિ કવિની આત્મસાધના અને જાગૃતિનું પ્રમાણ છે.
આપકું આપ કરે ઉપદેશ ન્યું, આપકે આપ સુમારગ આણે. આપણું આપ કરે સ્થિર ધ્યાનમે, આપણું આપ સમાધિને ભાણે. આપકું આપ નિખાવો સ્વઆરો, ભોગનકી મમના નવિ ઠાણે. આપણું આપ સંમારભ યા વિધ,
આપકો ભેદ નો આપ દિ જાણે. ૧. જૈન-ગૂર્જર કવિ ભા ૪-૮૪
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org