________________
સ્વરૂપ અને સમીક્ષા
|
૫ ||
=
||
૭ ||
|
૮ ||
૯ ||
| ૧૦ |
| ૧૧ |
૧૬ ૨ -
જૈન સાહિત્યના કાવ્ય પ્રકાર પાપનું મૂળ તે ક્રોધ છે, પાપનો બાપ તે લોભ જી; હિંસા માતા રે પાપની, પુત્ર લાલચ અક્ષોભ જી.
સુ૦ કુબુદ્ધિ પાપની નારી છે, પાપની બહેન તે રીસ જી; જુઠો તે ભાઈ પાપનો, પુત્રી તૃષ્ણા દિશે જી. પાપ કુટુંબને પરીહરી, ધર્મ કુટુંબ શું ધરો નેહ જી; નામ બતાવું રે તેહના, જેહથી લઈએ ભવ છેહ જી. ધર્મનું મૂળ તે ક્ષમા છે, બાપ નિર્લોભતા જાણ જી; દયા માતા રે ધર્મની, પુત્ર સંતોષ ભંડાર જી. ધર્મની સ્ત્રી તે સંજમ છે, પુત્રી સમતા શું રાચ જી; સુબુદ્ધિ બહેન તે ધર્મની, ધર્મનો ભાઈ તે સાચ જી. પાંચ ઇંદ્રીય જે વશ કરે, જગમાં તેહી જ શુર જી; પર ઉપગારી તે ધનવંત છે, શિયળ પાળે તે ચતુર જી. ધર્મ વ્રત આદરી જે પાળે, શાની તે કહેવાય છે; પદ્મવિજય સુપસાયથી, જીત નમે તેના પાય જી.
શ્રી મન ભમરાની સઝાય ભૂલ્યો મનભમરા તું ક્યાં ભમ્યો, ભમિયો દિનને રાત; માયાનો બાંધ્યો પ્રાણીઓ, ભમે પરિમલ જાત. ભૂલ્યો. કુંભ કાચો રે કાયા કારમી, તેહનાં કરો રે જતન; વિણસતાં વાર લાગે નહી, નિર્મળ રાખે રે મન. ભૂલ્યો કેનાં છોરૂ કેના વાછરૂ, કેના માયને બાપ; અંતે જવું છે એકલું, સાથે પુન્યને પાપ. ભૂલ્યો આશા ડુંગર જેવડી, મરવું પગલાં રે હેઠ; ધન સંચી સંચી કાંઈ કરો, કરો દેહની વેઠ. ભૂલ્યો ધંધો કરી ધન મેળવ્યું, લાખો ઉપર ક્રોડ; મરણની વેળા માનવી, લીધો કંદોરો છોડ. ભૂલ્યો મૂરખ કહે ધન માહ૩ ધોખે ધાન ન ખાય; વરા વિના જઈ પોઢવું, લખપતિ લાકડાં માંય. ભૂલ્યો ભવસાગર દુખ જલે ભર્યો, તરવો છે રે તેહ; . વિચમાં ભય સબળો થયો, કર્મ વાયરો ને મેદ, ભૂલ્યો લખપતિ છત્રપતિ સવિ ગયા, ગયા લાખ વડે લાખ; ગર્વ કરી ગોખે બેસતા, સર્વ થયા બળી રાખ. ભૂલ્યો.
||
૨ ||
|
૩ ||
||
૪ ||
|
૫ |
૭ ||
||
૮ ||
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org