________________
છે અવિનાય નમઃ |
શ્રી પર્વતિથિ ચર્ચા સંગ્રહ
લેખક:--મુનિરાજશ્રી કલ્યાણવિજયજી મહારાજ,
પરિછેદ પહેલો.
પર્વતિથિનો ઈતિહાસ
૧. પર્વોની ઉત્પત્તિ
પર્વ' શબ્દને મૌલિક અર્થ “અનેક સંધિવાલી વસ્તુનો બે સંધિ (સાંધાઓ) વચ્ચેનો સરખે ભાગ” એ હતો અને એ ઉપરથી જ વાંસ અને શેલડીની ગાંઠો વચ્ચેના ભાગે, આંગલિયોના રેખા-વિભક્ત ભાગો અને ગ્રન્થોના ભિન્ન ભિન્ન અધિકારવાલા સરખા ભાગો પર્વ” કહેવાતા.
એજ અર્થને અનુસાર એક માસના સરખા બે ભાગ–પક્ષોની પર્વ' સંજ્ઞા હતી અને તે ઉપરથી પૂર્ણિમા અને અમાવાસ્યા પર્વત તિથિઓ હોવાથી “પર્વતિથિ કહેવાતી હતી.
૧ મહાભારત, ત્રિષષ્ટિશલાકા પુરુષચરિત્ર આદિ ગ્રન્થમાં વિભાગ” અર્થમાં “પર્વ' શબ્દ વપરાયો છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org