________________
નજર સમક્ષ તો રાખવાનું જ. * દીક્ષા, પ્રતિષ્ઠા આદિ કાર્યોમાં લૌકિક પંચાંગગત ઉદયાત્ તિથિને અનુસારે જ
કાર્યો કરવાનાં અને ચૌદસ, સંવત્સરીની આરાધના વખતે સંસ્કારની વાતો કરવાની, કેવી બેધારી નીતિ? લૌકિક પંચાંગમાં દર્શાવેલ તિથિમાં એકતિથિપક્ષ દ્વારા જે સંસ્કાર કરવાની વાતો કરાય છે. તે ક્યા શાસ્ત્રના ક્યા સૂત્ર કે શ્લોકના આધારે કરવાના? આધાર વિનાના સંસ્કારની પ્રમાણિક્તા શું? પ્રતિષ્ઠા આદિ કાર્યોમાં નક્ષત્ર, લગ્નસમય, હોરા જોતી વખતે લૌકિક પંચાંગ જ લેવાનું અને પર્વતિથિ નિમિત્તક પૂજા, પ્રતિક્રમણ, નિયમગ્રહણ, ઉપવાસ આદિ આરાધનાની બાબતમાં લૌકિક પંચાંગની ધરાર ઉપેક્ષા કરવાની ! ખૂબ વિચિત્ર આ વાત છે. એક બાજું કહેવાનું કે પર્વતિથિની ક્ષય-વૃદ્ધિ ન થાય અને બીજી બાજુ પર્વતિથિની ક્ષય-વૃદ્ધિએ પોતાના માનેલા કલ્પિત સિદ્ધાંત મુજબ અપર્વતિથિની ક્ષય-વૃદ્ધિ કરવા માટે પર્વતિથિની ક્ષય-વૃદ્ધિ છે કે નહિ ? તે જેવા આધાર લૌકિક પંચાંગનો જ લેવાનો.
આનાથી એક ફલિતાર્થ નીકળે છે કે જૈનપંચાંગ વિચ્છેદ પામતાં લૌકિક પંચાંગ સ્વીકાર્યું છે, તેમાં આવતી પર્વાપર્વ તિથિઓની ક્ષય-વૃદ્ધિ યથાવત્ માનવાથી જ શાસ્ત્રાનુસારી અને શાસ્ત્રમાન્ય પ્રાચીન પરંપરાનુસારે આરાધના થઈ શકે છે.
આથી આપણા પૂર્વના ગીતાર્થ મહાપુરુષોએ લૌકિક પંચાંગને પ્રમાણભૂત કર્યું છે. તો તેની સામે પ્રશ્નાર્થ ઉભો કરવો લેશમાત્ર ઉચિત નથી. ઉપરોક્ત શાસ્ત્રકાર પરમર્ષિ લૌકિક પંચાંગને તિથિદિન નક્કી કરવામાં પ્રમાણભૂત માનતા હોય, તેવી અવસ્થામાં ..
આ. અભયશેખરસૂરિજી તિથિ અંગે સત્ય અને સમાધાન' પુસ્તિકામાં પૃ. ૩ ઉપર જણાવે છે કે...
ક્યા દિવસે કઈ તિથિ માનવામાં દ્રવ્યસત્ય જળવાઈ રહે, એ આપણે લૌકિક પંચાંગના આધારે કહી શકતા જ નથી” ..
- આ વાત કેટલી શાસ્ત્ર સાપેક્ષ છે? તે વિચારકો સ્વયં વિચારે. લેખક આચાર્યશ્રી તે પુસ્તકમાં પૃ. ૨ ઉપર જણાવે છે કે ...
,
,
,
,
,
,
,
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
