SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 57
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ पुरुदेवचम्पूप्रबन्धे [ ११६३२चुम्बितां संसारवल्लरीं ध्यानकुठारेण निर्मूलयितुकामः, कामपि चिन्तां मनसा गाहमानः, तत्क्षणमेव महामन्त्रिमण्डलसामन्तसन्दोहशुद्धान्तमुख्यजनेभ्यो निवेदितनिजोदन्तःसमस्तदिगन्तविकसितललितयशोविलसितलतान्ताय प्रकृतिजनमनःकुमुदकुमुदिनीकान्ताय सकललोकलोचनानन्दाय महाबलायाभिषेकपुरःसरं प्रतिपादितराज्यभारो व्यपेतबन्धन इव गन्धसिन्धुरः क्रमेण निजमन्दिरान्निर्गत्य ५ विद्याधरवसुमतीवल्लभैरनुगम्यमानः संसारदुःखशमनदक्षां जैनों दीक्षामासाद्य सुचिरं तपश्चचार । ६३२) ततो धीरोदारः सकलखगभूमीशमकुटी तटोप्रोद्यद्रत्नप्रतिफलितपादाम्बुजयुगः । दधे दोष्णा राज्यश्रियमतिबलस्यात्मजवरः । प्रजारक्षादक्षः सकलगुणसंकेतसदनम् ।।२७।। १० स्तैश्चुम्बितां संसारवल्लरी भवलतां ध्यानकुठारेण ध्यानपरशुना निर्मूलयितुकामः उत्पाटयितुमनाः 'तुं काम मनसोरपि' इति मकारलोपः, कामपि रचनागोचरां चिन्तां विचारसंततिं मनसा चेतसा गाहमानः प्रविशन्, तत्क्षणमेव तत्कालमेव महामन्त्रिमण्डलं च सामन्तसंदोहश्च शुद्धान्तमुख्यजनाश्च तेभ्यः, निवेदितः सूचितो निजोदन्तः स्ववृत्तान्तो येन तथाभूतः 'वार्ता प्रवृत्तिवृत्तान्त उदन्तः स्यात्' इत्यमरः, समस्तदिगन्तेषु निखिल काष्ठान्तेषु विकसितं प्रफुल्लं ललितयशः कमनीयकोतिरेव विलसितलतान्तं सुन्दरं पुष्पं यस्य तस्मै, प्रकृति१५ जनानाममात्यादीनां मनांस्येव कुमुदानि तेषां कुमुदिनीकान्तश्चन्द्रस्तस्मै, सकललोकलोचनानन्दाय निखिलनर नयनानन्दाय महाबलाय तन्नामयुवराजाय अभिषेकपुरःसरं यथा स्यात्तथा प्रतिपादितो राज्यभारो येन तथाभूतः सन् व्यपेतं बन्धनं यस्य तथाभूतो गन्धसिन्धुर इव मत्तमतङ्गज इव क्रमेण निजमन्दिरात् स्वभवनात्, निर्गत्य, विद्याधरवसुमतीवल्लभैः खेचरराजैः अनुगम्यमानः, संसारदुःखस्य शमने दक्षा तां भवव्यसनशमीकरणसमर्थां जैनी दीक्षां प्रव्रज्यामासाद्य गृहीत्वा सुचिरं दीर्घकालपर्यन्तं तपश्चचार तपस्यां कृतवान् । ६३२) तत इति२० ततः पितुर्दीक्षाग्रहणानन्तरं धीरश्चासावुदारश्चेति धीरोदारो गभीरो दाता च, सकलाः समस्ता ये खगभूमीशा विद्याधरधरावल्लभास्तेषां मकुटोतटीषु मौल्यग्रभागेषु प्रोद्यन्ति देदीप्यमानानि यानि रत्नानि तेषु प्रतिफलितं प्रतिबिम्बितं पदाम्बुजयुगं चरणयुगलं यस्य तथाभूतः, प्रजाया रक्षायां दक्षो निपुणः प्रजारक्षादक्षः, सकलगुणानां निखिलगुणानां संकेतसदनं संकेतभवनम्, अतिबलस्यात्मजवरो महाबलः, दोष्णा भुजेन दोर्दोषा च भुजो बाहुः' है तथा प्राणिसमूह रूप भ्रमरोंसे चुम्बित है ऐसी संसाररूपी लताको ध्यानरूपी कुठारके २५ द्वारा निर्मूल करने की इच्छा करता हुआ मनसे किसी विचारसरणिमें मग्न हो गया। उसने उसी समय महामन्त्रिमण्डल सामन्तोंका समूह तथा अन्तःपुरके मुख्य जनोंके लिए अपना वृत्तान्त सूचित किया और समस्त दिशाओंके अन्त तक जिसका मनोहर यशरूपी कुसुम सुशोभित हो रहा था, जो मन्त्री आदि प्रजाजनोंके मनरूपी कुमुदोंको विकसित करने के लिये चन्द्रमाके समान था तथा समस्त मनुष्योंके नेत्रोंको आनन्द देने वाला था ऐसे महाबलके ३० लिए अभिषेकपूर्वक राज्यका भार समर्पित किया। तदनन्तर बन्धन रहित मत्तहाथीके समान निज भवनसे निकलकर अनेक विद्याधर राजाओंके साथ उसने संसारका दुःख शमन करने में समर्थ जिन दीक्षा प्राप्त कर दीर्घकाल तक तपश्चरण किया। $ ३२ तत इतिपिताके दीक्षा लेनेके बाद, जो अत्यन्त धैर्यशाली तथा उदार था, समस्त विद्याधर राजाओंके मुकुट तटोंमें लगे हुए रत्नोंमें जिसके चरणकमलोंके युगल प्रतिबिम्बित हो रहे थे, जो प्रजा३५ की रक्षामें समर्थ था तथा जो समस्त गुणोंका संकेतभवन-एकत्र मिलनेका स्थान था ऐसे Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001712
Book TitlePurudev Champoo Prabandh
Original Sutra AuthorArhaddas
AuthorPannalal Jain
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year1972
Total Pages476
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari, Story, & Literature
File Size12 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy