Page Text
________________
[ गाथा-२२१
रूढस्या-ऽन्तरकरणक्रियाप्रथमसमयप्रभृतिस्त्रीवेदक्षपणाद्धाचरमसमयपर्यवसाना पुरुावेदस्य यावती प्रथमस्थितिर्भवति, तावतीं प्रथमस्थितिं स्त्रीवेदस्य स्त्रीवेदोदयारूढो जीवः स्थापयतीत्यर्थः । उक्त च कषायप्राभृतचूर्णी - "जद्देहो पुरिसवेदेण उचट्ठिदस्स इत्थोवेदस्स ववणाडा, तदेह इत्थोवेदेण उवदिस्स इत्थोवेदस्स पढमट्ठिदो ।" इति । अत एव द्वाचत्वारिंशत्तम गाथया प्रतिपादितं प्रथमस्थित्यल्पबहुत्वं सूपपद्यते । अन्तरकरणनिष्पादनतः पूर्वं क्रियाभेदो नास्ति । अन्तरकरणं विधाय निरुक्तस्त्रीवेदप्रथम स्थितिं वेदयन् पुरुषवेदोदयाऽऽरूढवद् नपुंसकवेदं परिक्षप्य ततः स्त्रीवेदं क्षपयति । स्त्रीवेदप्रथमस्थितेrissa fearद्वये शेषे स्त्रीवेदस्यागालो व्यवच्छिद्यते । ततः परं स्त्रीवेदप्रथम स्थित समयाधिकावfoकाशेषायां स्त्रीवेदस्य जघन्यस्थित्युदीरणा भवति । उक्तं च कर्मप्रकृतिचूर्णौ - "ताए पढमठितोए समयाहियावलियसेसाए मिच्छत्तस्स, तिन्हं वेयाणं, चउन्हं संजलणाणं, सम्मत्तस्स य जहण्णिया ठितिउदीरणा भवति ।" इति । तदानीमेव जघन्या--- भागोदीरणा गुणितकर्माशस्य च क्षपकस्योत्कृष्ट प्रदेशोदीरणा जायते । उक्त च कर्मप्रकृतिचूर्यामनुभागोदोरणाऽधिकारे प्रदेशोदोरणा-ऽधिकारे च "पञ्चविहअंतराइयकेवलणाण केवलदंसणावरण- चउन्हं संजलणाणं णवण्हं णोकसायाणं एयासिं वीसाए पगईणं अप्पप्पणी उदीरणंते जहणिया अणुभागउदीरणा होति । xxx dard तिहं पि अष्पष्पणो समयाहियावलियचरिमसमयवेयगो ।" इति । तथैवाऽभिहितं कषायप्राभृतचूर्णावप्यनुभागोदीरणाधिकारे प्रदेशोदीरणाधिकारे च“इत्थिवेदस्स जहण्णाणुभागउदीरणा कस्स ? इन्थिवेदखवगस्स समयाहियावलिय चरिमसमयसवेदस्स । xx इत्थवेदस्स उक्कस्सिया पदेसुदीरणा कस्स ? खवगस्स समयाहियावलियचरिमसमयइत्थिवेदगस्स ।" इति ।
४१४ ]
aara
ततः परं यदा स्त्रीवेदस्य चरमस्थितिखण्डं संक्रमयति, तदा तस्य जीवस्य स्त्रीवेदस्य जघन्यस्थितिसंक्रमो भवति । तदानीमेव च स्त्रीवेदस्य वरमाऽनुभागखण्डं संक्रमवतो जघन्याभागसंक्रमोऽपि भवति । अत्र श्रीमन्मलयगिरिपादादयस्तु स्त्रीवेोदयारूडस्यैव जघन्यस्थितिसंक्रमो भवति, नाऽन्यवेदोदयारूढस्य, स्त्रीवेदोदयारूउस्पोदयो दीरणाभ्यां प्रभूतायाः स्थितेस्त्रोटनादित्याहुः । उक्त ं चतैः कर्मप्रकृतिवृत्तौ - "स्त्रीवेदेन च प्रतिपन्नो नपुंसकवेदक्षयानन्तरमन्तर्मुहूर्तेन कालेन स्त्रीवेदं क्षपयति । एतावता च कालेनोदयोदोरणाभ्यां बह्वी स्थितिस्त्रुदयति । यद्यपि च पुरुषवेदेनापि प्रतिपन्नस्यैतावान् कालो लभ्यते, तथापि तस्य स्त्रोवेदसत्के उदयोदोरणे न भवत इति । स्त्रोवेदप्रतिपन्नस्यैव स्त्रीवेदस्य जघन्यस्थितिसंक्रमः, न शेषस्य ।" इति । एवमनुभागसंक्रमोऽपि जघन्यः स्त्रीवेदोदयारूढस्यैव बोद्धव्यस्तेषां मतेन । अन्ये तु त्रयाणामन्यतमेन वेदेन प्रतिपन्नस्य चरमस्थिति
1
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001698 |
| Book Title | Khavag Sedhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Premsuri |
| Publisher | Bharatiya Prachyatattva Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 786 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 24 MB |