________________
बन्धदलनिरूपणम् ] किट्टिवेदनाद्वाधिकारः
[ ३७५ मखण्डं प्राप्यते । तच लोभतृतीयसंग्रहकिट्टिप्रथमपूर्वावान्तरकिट्टिगतदलस्यासंख्येयभागमानं भवति । मतान्तरेण त्वनन्त मागमात्रं संभवति । इह प्रकरणे प्रथममतमाश्रित्य सर्व प्ररूपयिष्यते द्वितीयमतं तु प्रतीत्य स्वयमेव भावनीयम् , किट्टिवेदनाद्वाप्रथमसमय उभयमतेन दर्शितत्वात् ।।
निरुक्तकमध्यमखण्डदलं लोभद्वितीयसंग्रहकिट्टिपूर्वावान्तरकिद्विराशिना गुण्यते, तदा लोभद्वितीयसंग्रहकिट्टः सर्वमध्यमखण्डदलं प्राप्यते । तच्च घातदलतो दातव्यम् । एकैकमध्यमखण्डं लोभद्वितीयसंग्रहकिट्टिसर्वपूर्वाऽवान्तरकिट्टिष्वविशेषेण दातव्यम् । ___लोभद्वितीयसंग्रहकिट्टावधस्तनशीपचयदलमुभयचयदलं मध्यखण्डदलं चेति दलत्रिके यथायोग्यं प्रक्षिप्ते स्वस्थानपरस्थानगोपुच्छरचनाऽवसरे पृथक्स्थापितं घातदलं परिसमाप्तं भवति । लोभतृतीयसंग्रहकिट्टौ च यथायोग्यमधस्तनशीर्ष चयादिदलचतुष्टये दत्ते तृतीयसंग्रहकिट्टयामागतं संक्रमदलं परिसमाप्तं भवति ।
अथ बन्धदलं बन्धाऽपूर्वावान्तरकिष्टिसमानखण्उदलादिभिर्विवर्ण्यते
लोभद्वितीयसंग्रहकिट्टियते । तेन तद्वन्धत आगतं दलमपि यथायोग्यं विभजनीयम् । तत्र बन्धदलं विभागचतुष्टये स्थापयितव्यम् । (१) बन्धाऽपूर्वावान्तरकिट्टिसमानखण्डदलं (२) बन्धाऽपूर्वावान्तरकिट्टिचयदलं (३) बन्धचयदलं (४) बन्धमध्यमखण्डदलं चेति ।
(१) बन्धाऽपूर्वावान्तरकिटिसमानखण्डदलम्-बन्धदलतो लोभद्वितीयसंग्रहकिट्टयामवान्तरकिट्टयन्तरेषु या अपूर्वानान्तरकिट्टयो निर्वयन्ते, तासामेकैकस्यामवान्तरकिट्टी बन्धदलत एकसंक्रममध्यमखण्डाधिकलोभतृतीयसंग्रहकिट्टिप्रथमपूर्वावान्तरकिट्टिदलं दातव्यम् । तच्चैकं बन्धाऽपूर्वावान्तरकिट्टिसमानखण्डमुच्यते । बन्धाऽपूर्वावान्तरकिट्टिराशिनैकान्धाऽपूर्वावान्तरकिट्टिसमानखण्डं गुण्यते, तदा सर्ववन्धापूर्वाऽवान्तरकिट्टिसमानखण्डदलं प्राप्यते । न्यासः-एकबन्धापूर्वावान्तरकिट्टिसमानखण्डदलम्
= १ संक्रममध्यमखण्डम् + लोभतृतीयसंग्रहकिट्टिप्रथमपूर्वावान्तरकिट्टिदलम् । सर्वबन्धापूर्वावान्तरकिट्टिसमानखण्डदलम् = १ बन्धापूर्वावान्तरकिट्टिसमानखण्डदलम् - बन्धापूर्वावान्तरकिट्टिराशिः ।
(२) बन्धाऽपूर्वावान्तरकिटिचयदलम्-यदेकोभयचयदलं प्राक् साधितम् , तदनन्ततमभागेन न्यूनमेकवन्धापूर्वावान्तरकिट्टिचयदलं भण्यते,
-
अथ लोभद्वितीयसंग्रहकिटेरधस्तनीरुपरितनीश्वाऽसंख्येयभागप्रमाणा अवान्तरकिट्टीविमुच्य शेषा लोभद्वितीयसंग्रहकिटेरवान्तरकिट्टयो बध्यन्ते । तत्राऽपि बन्धचरमपूर्वावान्तरकिट्टेधस्तादसंख्यातपल्योपमप्रथमवर्गमूलप्रमाणा बन्धपूर्वाऽवान्तरकिट्टीयतिक्रम्य बन्धचरमापूर्वावान्तरकिट्टिनिर्व
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org