Page Text
________________
३०२ ]
aara
1 गाथा-- १४५
अक्षपकस्याप्यसामान्यस्थितिभिरन्तरितानां सामान्यस्थितीनां प्ररूपणा क्षपकवद्विधेया, नवरं पल्योपमाऽसंख्येयभागे द्विगुणावृद्धा द्विगुणहीना वा सामान्यस्थितीनां शलाका भवन्ति । पल्योपमाऽसंख्येयभागे च गते यवमध्यं प्राप्यते, न त्वावलिकाऽसंख्येयभाग इति वक्तव्यम् । तथाहि - एकैकयाऽसामान्यस्थित्याऽन्तरितानां सामान्यस्थितीनां शलाकाः स्तोकाः, ततो द्वाभ्यां द्वाभ्यामसामान्यस्थितिभ्यामन्तरितानां सामान्यस्थितीनां शलाका विशेषाधिका भवन्ति । एवं पल्योपमाऽसंख्येयभागमात्रेषु स्थानेषु गतेषु प्रथमस्थानतः शलाका द्विगुणवृद्धा भवन्ति, एवंक्रमेण पल्योपमासंख्येय भागमात्रेषु द्विगुणवृद्धिस्थानेषु गतेषु द्वयोः पार्श्वयोः पल्योपमाऽसंख्येयभागप्रमिताभिरसामान्यस्थितिभिरन्तरितानां सामान्यस्थितीनां शलाका यवमध्यमुत्पादयति । ततो यत्रमध्यस्योपर्येकोत्तरवृद्धयापन्नाऽसामान्यस्थितिभिरन्तरितानां सामान्यस्थितीनां शलाका विशेषहीनक्रमेण गच्छन्ति । यवमध्यतश्च पल्पोपमासंख्येयभागे गते शलाका द्विगुणहीना भवन्ति । ततः पुनः पल्योपमाऽसंख्येयभागे गते शलाका द्विगुणहीना भवन्ति । एवंक्रमेण तावद्वक्तव्यम्, यावद्यवमध्यस्याऽधस्तनस्थानतोऽसंख्यातगुणेषु स्थानेषु गतेषु चरमस्थानं प्राप्यते । चरमस्थाने च पल्योपमाऽसंख्येयभागप्रमाणाऽसामान्यस्थितिभिरन्तरितानां सामान्यस्थितीनां शाकाः सर्वस्तोका भवन्ति ।
अत्राऽक्षपकस्य नानादिगुणवृद्धिहानिस्थानानि स्तोकानि भवन्ति । ततो द्वयोर्द्विगुणवृद्धयोद्विगुणहान्योऽन्तरे यानि स्थानानि, तान्यसंख्येयगुणानि ज्ञातव्यानि । उक्तञ्च कषायप्राभृतचूर्णावक्षपकप्रस्तावे - "सामण्णडिदोओ एक्कंतरिदाओ थोवाओ, दुअंतरिदा विसेसाहिया । एवं गंतॄण पलिदोवमस्स असंखेज्जदिभागे [जवमज्झं ] । णाणागुणहाणिस लागाणि थोवाणि, एक्कंतरमसंखेज्जगुणं ।" इति । इदमुक्तं भवति - प्रथमस्थानतः पल्योपमाऽसंख्ये प्रभागमात्रेषु स्थानेषु गतेषु प्रथमं द्विगुणवृद्धिस्थानं प्राप्यते, तस्यैका शाका ग्रहीतव्या, ततः पुनस्तावन्मात्रेषु स्थानेषु गतेषु द्वितीयं द्विगुणवृद्धिस्थानं लभ्यते । तस्यैका द्वितीया शलाका ग्रहीतव्या, एवमेकैकस्य द्विगुणवृद्धिस्थानस्यैकैका शलाका ग्राह्या । तथा यवमध्यस्योपरि पल्योपमाऽसंख्येयभागे गत एकैकं द्विगुणहानिस्थानं प्राप्यते । तस्यैकैका शलाका ग्रहीतव्या । तत्र द्विगुणवृद्धिहानिस्थानानां सम्पिण्डिताः सर्वाः शलाकाः स्तोका भवन्ति । ततो द्वयोर्द्वगुणवृद्धयोद्विगुणहान्योऽन्तरे यानि स्थानानि तान्यसंख्येयगुणानि भवन्ति, विवक्षितस्थानतो यावत्सु स्थानेषु गतेष्वेकं द्विगुणबुद्धिस्थानं द्विगुणहानिस्थानं वा प्राप्यते तावन्ति द्वयोर्द्विगुगहा-योर्द्विगुणवृद्धयोर्वाऽपान्तरालवतींन्येकान्तरसंज्ञकानि स्थानानि भवन्ति तानि च पूर्वतोऽसंख्येयगुणानि भवन्तीत्यर्थः ।। १४५॥
अथ क्षपकतोऽक्षपकस्य योsविशेषः, तं विभणिपुरन्यच्च प्रतिजिज्ञासुराह-
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001698 |
| Book Title | Khavag Sedhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Premsuri |
| Publisher | Bharatiya Prachyatattva Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 786 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 24 MB |