Page Text
________________
२
गणितरीत्याऽवान्तरकिट्टिषु दलनिक्षेपः ] किट्टिवेदनाद्धाधिकारः
[२७१ अत्र मुखम् आदिधनम् , तच्चैकादशसंग्रहकिट्टिपूर्वान्तरकिट्टिराशिप्रमाणचयाः, अन्त्यधनं द्वादशसंग्रहकिट्टिपूर्वावान्तरकिट्टिराशिप्रमाणचयाः, चयश्चैको ज्ञातव्यः, एकोत्तरवृद्धया चयानां दर्शनात् । पदं च क्रोधप्रथमसंग्रहकिट्टिपूर्वाऽवान्तरकिट्टिराशिर्बोद्धव्यम् । न्यासः-अन्त्यधनम्=(पदम्--१)xचयः+आदिधनम्
अन्त्यधनम+-आदिधनम् मध्यमधनम् सर्वधनम्= मध्यमधनम् पदम् .:. वेद्यमानक्रोधप्रथमसंग्रहकिट्टेः सर्वाधस्तनशीपचयाः मध्यमधनम् पदम्
सर्वाऽधस्तनशीर्षचयैर्गुणितमेकचयगतदलं क्रोधप्रथमसंग्रहकिट्टेः सर्वाऽधस्तनशीर्षचयदलं जायते । तच्च घातदलतो दा पृथक् स्थापयिनव्यम् । न्यास:-क्रोवप्रथमसंग्रहकियाः सर्वाधस्तनशीर्षचयदलम् तत्सर्वाधस्तनशीर्षचयाः एकचयदलम्
(२) अधस्तनाऽपूर्वावान्तरकिट्टिदलम्-पूर्वावान्तरकिट्टिष्वधस्तनशीर्षचयदले यथायोग्यं प्रक्षिप्ते सर्वाः पूर्वाधान्तरकिट्टयः प्रदेशापेक्षया सदृशा जायन्ते । एकादशसंग्रहकिट्टीनामधस्ताद् या अपूर्वावान्तरकिट्टयो निर्वय॑न्ते, ताः प्रदेशाग्रमाश्रित्य लोभतृतीयसंग्रहकिट्टिप्रथमपूर्वावान्तरकिट्टितुल्याः स्थापयितव्याः । स्थापितापावैकैकस्यामवान्तरकिट्टो यद् दलं भवति, तदधस्तनाऽपूर्वावान्तरकिट्टिदलमुच्यते, एकाधस्तनाऽपूर्वावान्तरकिट्टिदलमेकादशसंग्रहकिट्टयन्तरजाऽपूर्वावान्तरकिट्टिराशिना गुण्यते, तदा सर्वाऽधस्तनाऽपूर्वाधान्तरकिट्टिदलं लभ्यते । तच्चाऽऽयदलतो दातुं पृथक् स्थापयितव्यम् । वेद्यमानक्रोधप्रथमसंग्रहकिट्टया अधस्तादपूर्वाऽवान्तरकिट्टयो न निवर्त्यन्ते संक्रमदलाभावात् उक्तकिट्टिराशिस्त्ववान्तरकिट्टयन्तरे तनापूर्वावान्तरकिट्टिराशितोऽसंख्येपणहीनः ।
(३) अवान्तरकियन्तरोत्पन्नाऽपूर्वावान्तरकिटिदलम्-अवान्तरकिट्टयन्तरेषु या अपूर्वाऽवान्तरकिट्टयो निर्वय॑न्ते, तासामेकैकाऽपूर्वावान्तरकिट्टौ लोभतृतीयसंग्रहकिट्टिप्रथमपूर्वावान्तरकिट्टिगतप्रदेशतुल्यं प्रदेशाग्रं प्रक्षेप्तव्यम् । एकस रामपूर्वावान्तरकिट्टौ यद् दलं प्रक्षिप्यते, तदेकाऽवान्तरकिट्टयन्तरोत्पन्नाऽपूर्वावान्तरकिट्टिदलमुव्यते । तच्चैकादशसंग्रहकिट्टीनां सर्वाऽवान्तरकियन्तरोत्पन्नाऽपूर्वावान्तरकिट्टिराशिना गुण्यते, तदा सर्वाऽवान्तरकिट्टयन्तरोत्पन्नाऽपूर्वावान्तरकिट्टिदलं लभ्यते । एतत्सर्वमापदलतो दातुं पृथक् स्थापयितव्यम् । अवान्तरकिट्टयन्तरोत्पन्नाऽ पूर्वावान्तरकिट्टीनां राशिश्चैकादशसंग्रहकिट्टिपूर्वावान्तरकिट्टीनामसंख्येषभागप्रमितो ज्ञातव्यः, यतः पल्योपमप्रथमवर्गमूलाऽसंख्येयभागप्रमाणानु पर्वावान्तरकिट्टियु गतास्वेकैकाऽपूर्वाऽवान्तरकिट्टि निर्वय॑ते । क्रोधप्रथमसंग्रहकिट्टो त्ववान्तरकियन्तरेष्वपूर्वाऽवान्तरकिट्टयः संक्रमदलतो न निर्वत्र न्ते, तत्र संक्रमदलाभावात् ।
(४) उभयचयदलम्-पूर्वोक्तदलत्रये यथायोग्यं प्रक्षिप्ते संक्रमपूर्वाऽपूर्वावान्तरकिट्टये
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001698 |
| Book Title | Khavag Sedhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Premsuri |
| Publisher | Bharatiya Prachyatattva Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 786 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 24 MB |