Page Text
________________
[ २२९
सातोदयादिषु बद्धं दलम् ]
किट्टिकरणाद्धाधिकारः 'सायासायेसु' इत्यादि, 'बद्धपअसा संतम्मि' इति पदद्वयं पूर्वतोऽनुवर्तते । 'सातासातयोः' सातोदयस्थानेऽसातोदयस्थाने च 'पर्याप्ताऽपर्याप्तकयोच पर्याप्तजीवभेदे-ऽपर्याप्तजीवभेदे चैकेन्द्रियाणामसंख्येयेषु भवेषु च बद्धप्रदेशाः क्षपकस्य सत्तायां नियमतो विद्यन्ते । कथमेतदवसीयते ? इति चेत्, उच्यते-मनुष्यतिर्यवन्तमुहूर्तकालेन सातासातोदययोः परावृत्तेः क्षपकश्रेणिप्रतिपत्तेश्च मनुष्यगतावेवोपलम्भात् साताऽसातयोद्धदलिकं किट्टिकारस्य किट्टिवेदकस्य च क्षपकस्य सत्कर्मणि नियमेन विद्यते । तद्भवेऽपि पर्याप्तत्वात् पर्यातजीवभेदे बद्धदलं क्षपकस्य सत्कर्मणि नियमेन विद्यते । अपर्याप्तसम्बन्ध्युत्कृष्टविरहस्य कर्मावस्थानकालतः संख्येयगुणहीनत्वादपर्याप्तजीवभेदे बद्धदलं क्षपकस्य सत्कर्मणि नियमन विद्यते । उक्तं च कषायप्राभृतचूर्णी-पज्जत्तण अपज्जत्तण मिच्छाइद्विणा सम्माइटिणा णवुसयवेदेण च एवंभावभूदेण बडाणि णियमा अस्थि "xxxसादेण असादेण च बद्धोणि अभज्जाणि ।” इति ।।
नन्वेकेन्द्रियाणामसंख्येयेषु भवेषु बद्धदलं नियमतः क्षपकस्य सत्कर्मणि विद्यतइत्येतत् कथमवसीयते ? इति चेत्, उच्यते-त्रसकायस्य कायस्थितिरुत्कृष्टतोऽपि संख्यातवर्षाधिकसागरोपमद्विसहस्रप्रमाणाऽभिहिता । यदुक्तं श्रीप्रज्ञापनासूत्रे कायस्थितिपदे-"तसकाइए णं भंते ! तसकाइए कालओ केवचिरं होइ ? गोयमा ! जहण्णेणं अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं दो सागरोवमसहस्साई संखेज्जवासब्भहियाइं ।” इति । तथैव जोवसमासवृत्तावपि-"दिगुणं च सातिरेकसागरोपमसहस्रं सानां कायस्थितिः, द्विगुणेन च संख्येयवर्षाधिकसागरोपमसहस्रव्यमवगन्तव्यम् ।” इति । एकेन्द्रियस्य तूत्कृष्टतो भवस्थितिः संख्येयाऽऽवलिकाप्रमाणा भवति। अथ जघन्यतो भवानां लाभाय संख्येयवर्षाधिकसागरोपमसहस्रद्वयलक्षणत्रसकायकायस्थितिन्यूनजघन्यकर्माऽवस्थानकाल एकेन्द्रियभवप्रमाणाभिः संख्येयावलिकाभिर्विभक्तव्यः, विभक्ते च पल्योमा-ऽसंख्येयभागप्रमाणा एकेन्द्रियभवाः प्राप्यन्ते । इत्थं जघन्यतोऽपि पल्योपमा-ऽसंख्येयभागप्रमाणेष्वेकेन्द्रियभवेषु बद्धदलं क्षपकस्य सत्कर्मणि नियमतो विद्यते, निरुक्तभवेषु बद्धदलिकसम्बन्धिकर्माऽवस्थानकालस्याऽनतिक्रान्तत्वात् । उत्कृष्टतः पुनः साधिकवर्याष्टकन्यूनकर्माऽवस्थानकालेऽन्तर्मुहूर्तकालेन विभक्ते यल्लभ्यते, तन्मात्रेष्वेकेन्द्रियभवेषु बद्धदलं क्षपकस्य सत्कर्मणि वर्तते ॥१११॥
सम्प्रति यावत्सु त्रसभवेषु बद्धदलं सत्कर्मणि विद्यते, तावतस्त्रसभवान् व्याहरन् लिङ्गकर्मशिल्पादिषु बद्धदलं भजनया सत्तायां प्राह
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001698 |
| Book Title | Khavag Sedhi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Premsuri |
| Publisher | Bharatiya Prachyatattva Prakashan Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 786 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Karma |
| File Size | 24 MB |