________________
१८२
खवगसेढी
[ गाथा--९४-९७ दलस्य कियद्भागमात्रं दलं ददाति ? इति "प्रमाणमिच्छा च समानजातो, आद्यन्तयोस्तत्फलमन्यजातिः। मध्ये तदिच्छाहतमाद्यहृत् स्यादिच्छाफलं ।” इति भास्करत्रैराशिककरणसूत्रेण मानस्य प्रत्येकं संग्रहकिट्टौ संज्वलनचतुष्ककिट्टितया परिणमनाय गृहीतसकलदलस्यासन्नचतुर्विंशतिभागप्रमाणं दीयमानं दलिकं प्राप्यते । न्यासः--प्रमाणम् ३ । प्रमाणफलम् आसन्न है। इच्छा १ । इच्छाफलम् आसन्न ४ लब्धं मानैकसंग्रहकिट्टिदलम्।
एवं मायालोभयोरप्येकैकसंग्रहकिट्टौ संज्वलनचतुष्ककिट्टितया परिणमनाय गृहीतसकलदलस्यासन्नचतुर्विंशतिभागप्रमाणं दलं प्रक्षिप्यते ।
अथ संज्वलनचतुष्ककिट्टितया परिणमनाय गृहीतसकलदलस्य किञ्चिन्न्यूनपञ्चाष्टभागप्रमाणं दलं संज्वलनक्रोधकिट्टितया परिणमनाय गृहणाति । तत्र यत् किंचिन्न्यूनचतुरष्टभागप्रमाणं (६) दलं नोकषायतः क्रोधतया परिणतम् , तत् क्रोधस्य तृतीयसंग्रहकिट्टी दीयते । शेषं किंचिन्न्यूनाष्टभागप्रमाणं दलं क्रोधस्य प्रथमद्वितीयतृतीयलक्षणासु तिसृषु संग्रहकिट्टिषु दीयते । तेन मानवत् क्रोधस्य द्वितीयसंग्रहकिट्टी प्रथमसंग्रहकिट्टौ च संज्वलनचतुष्ककिट्टितया परिणमनाय ग्रहीतसकलदलस्याऽऽसनचतुर्विशतिभागप्रमाणं दलं प्रक्षिप्यते । एवं संज्वलनक्रोधस्य तृतीयसंग्रहकिट्टयामप्यासन्नचतुर्विंशतिभागप्रमाणं दलं प्रक्षिप्यते । ततः क्रोधतृतीयसंग्रहकिट्टयामासनचतुविंशतिभागप्रमाणं तथा प्राग विहितं नोकषायतः परिणतं किंचिन्न्यूनचतुरष्टभागप्रमाणं दलं प्रक्षिप्यते । इत्थं क्रोधतृतीयसंग्रहकिट्टौ प्रक्षिप्यमाणदलं संज्वलनचतुष्ककिट्टितया परिणमनाय गृहीतसकलदलस्य त्रयोदशचतुर्विशतिभागप्रमाणं (३+२४३) भवति ।
___ अथोपसंहियते-संज्वलनमान-क्रोध-माया-लोभानां किट्टितया परिणमनाय दलिकं यथोत्तरं विशेषाधिक्रमेण गृह्णाति । गृहीत्वा च तृतीयसंग्रहकिट्टितो द्वितीयसंग्रहकिट्टौ विशेषाधिकं ददाति, ततोऽपि विशेषाधिकं प्रथमसंग्रहकिट्टी ददाति, नोकषायतश्च पूर्वापूर्वस्पर्धकरूपक्रोधतया परिणतं दलं क्रोधतृतीयसंग्रहकिट्टौ ददाति । इत्थं मानतृतीयसंग्रहकिट्टि-द्वितीयसंग्रहकिट्टि-प्रथमसंग्रहकिट्टिक्रोधद्वितीयसंग्रहकिट्टिप्रथमसंग्रहकिट्टि-मायातृतीयसंग्रहकिट्टि-द्वितीयसंग्रहकिट्टि-प्रथमसंग्रहकिट्टिलोभतृतीयसंग्रहकिट्टि-द्वितीयसंग्रहकिट्टि-प्रथमसंग्रहकिट्टिषु यथाक्रम निक्षिप्यमाणं विशेषाधिकं दलं भवदपि संज्वलनचतुष्ककिट्टितया परिणमनाय गृहीतसकलदलस्याऽऽसन्नचतुर्विशतिभागप्रमाणं भवति । क्रोधतृतीयसंग्रहकिट्टौ तु संज्वलनचतुष्ककिट्टितया परिणमनाय गृहीतसकलदलस्यासन्नत्रयोदशचतुर्विशतिभागप्रमाणं दलं निक्षिप्यते । अतो लोभप्रथमसंग्रहकिट्टी संचलनचतुष्ककिट्टितया परिणमनाय गृहीतसकलदलस्य निक्षिप्यमाणमासन्नकचतुर्विशतिभागप्रमाणदलतःक्रोधस्य तृतीयसंग्रहकिट्टौ प्रक्षिप्यमाणमासन्नत्रयोदशचतुर्विशतिभागप्रमाणदलमासन्नत्रयोदशगुणलक्षणं संख्येयगुणं भवति । इत्थं लोभस्य प्रथमसंग्रहकिट्टितः क्रोधस्य तृतीयसंग्रहकिट्टौ दलं संख्येयगुणं भवति।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org