________________
११६]
न्यास:
सङ्केतसूचि:-
(१) विवक्षितस्पर्धकम् (इष्टस्पर्धकम् )
= अ
(२) प्रथमस्पर्धकादिवर्गणातो हीयमानपरमाणवः
= ब
(३) प्रथमस्पर्धक प्रथमवर्गणासत्कै कपरमाणुगतरसाविभागाः सत्कसर्व सर्वरसाविभागाः = ड
= स
(४)
"
" "
प्रथम स्पर्धकादिवर्गापेक्षया विवक्षितस्पर्धकप्रथमत्रर्गणायां रसाविभागाः
अX ड ३X२,५६,००,००० ७,६८,००,०००
=
अङ्कतः =
=
=
७,६८,००,००० = ५,७६,००,०००
22
खवगढी :
न्यास:--
{ ब (अ x सं)
{ ६४ (३×१,००,००० ) }
{६४X३,००,०००} १,१२,००,०००
Jain Education International
छात्र प्रथमस्पर्धकप्रथमवर्गणायां यावन्तः परमाणवो भवन्ति, तावन्त एव यदि द्वितीय स्पर्धकस्य प्रथमवर्गणायां भवेयुः तर्हि द्वितीयस्पर्धकस्य प्रथमवर्गणायां सकलपरमाणुगतसकलरसाऽविभागा द्विगुणाः स्युः, द्वितीयस्पर्धकस्य प्रथमवर्गणायामेकैकपरमाणौ रसाऽविभागानां प्रथमस्पर्धकप्रथम - वर्गणासत्कै कै कपरमाणुगतरसाविभागतो द्विगुणत्वदर्शनात् । परन्तु प्रथमस्पर्धकप्रथमवर्गणागतपरमाणुतो द्वितीयस्पर्धकस्य प्रथमवर्गणायामेक स्पर्धकगतवर्गणाराशिमात्रचयैः परमाणवो हीना भवन्ति । न यावन्तः परमाणवो हीयन्ते, तावद्गुणितैर्द्विगुणैः प्रथम स्पर्धक प्रथमवर्गणासत्कैकपरमाणुगतरसाऽविभाग नाः प्रथमस्पर्धकप्रथमवर्गणागतस कलरसाऽविभागतो द्विगुणा द्वितीयस्पर्धकप्रथमवर्गणातः सकलरसाऽविभागा भवन्ति । एवं प्रथमस्पर्धक प्रथमवर्गणागतपरमाणुतस्तृतीयस्पर्धकप्रथमवर्गणायां यावन्तः परमाणवो हीयन्ते, तावद्गुणितैस्त्रिगुणैः प्रथमस्पर्धा केप्रथमवर्गणासत्कैकपरमाणुगतरसा -ऽवि
[ गाथा - ६३
असत्कल्पनया ऽङ्कतः
३
६४
न्यू नाः प्रथमस्पर्धा प्रथम वर्गणागतसकलरसा ऽविभागतस्त्रिगुणास्तृतीयस्पर्धकप्रथम वर्गणागतसकलरसाऽविभागा भवन्ति । एवमग्रे ऽपि वाच्यम् ।
१,००,०००
२,५६,००,०००
ननु प्रथमद्विगुणान्यां विवक्षितस्पर्धकस्य प्रथमवर्गणायां प्रथमस्पर्धकप्रथमवर्गणातः कया व्याप्त्या परमाणवो हीयन्ते १ इति चेत्, उच्यते - प्रथमद्विगुणहानौ यतितमं विवक्षितस्पर्धकं भवति, एकोनतत्संख्यागुणितैक स्पर्धक वर्गणाराशिमात्रचयगताः परमाणवः प्रथम द्विगुणहानौ विवक्षितस्पर्धकस्य प्रथमवर्गणायां प्रथमस्पर्धकप्रथमवर्गणाणातो हीना भवन्ति । ( एम व्याति ११४ तम पृष्ठे पोका । )
=
प्रथमद्विगुणहानौ प्रथमस्पर्धकादिवर्गणातो विवक्षितस्पर्धके हीयमानचयाः यतितमं स्पर्धकम्, एकोनतत्संख्या X एक स्पर्धकवर्गणाः X चयः • प्रथमद्विगुणहानौ प्रथमस्पर्धकादिवर्गणातो विवक्षित स्पर्धके हीयमानपरमाणवः = हीयमानचयाः x एकचयगतपरमाणवः
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org