SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 281
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ १९२ ज्ञानार्णवः 545 ) धर्मनाशे क्रियाध्वंसे स्वसिद्धान्तार्थविप्लवे । अपृष्टैरपि वक्तव्यं तत्स्वरूपप्रकाशने ॥ १५ 546 ) या मुहुर्मोहयत्येव विश्रान्ता कर्णयोर्जनम् | विषमं विषमुत्सृज्य सावश्यं पन्नगी न गीः ॥१६ 547 ) असत्येनैव विक्रम्य चार्वाकद्विजकौलिकैः । सर्वाक्षपोषकं धूर्तेः पश्य पक्षं प्रतिष्ठितम् ॥१७ (548) मन्ये पुरजेलावर्तप्रतिमं तन्मुखोदरम् । यतो वाचः प्रवर्तन्ते करमला : कार्यनिष्फलाः ॥ १८ 545 ) धर्मनाशे - सत्यव्रतस्थैरपृष्टैरपि वक्तव्यम् । कुत्र । धर्मनाशे दयादिधर्मध्वंसे । पुनः aa | क्रिया चारित्रं तस्य ध्वंसे विनाशे । पुनः कस्मिन् । स्वसिद्धान्तार्थविप्लवे स्वसिद्धान्तस्य द्वादशाङ्गस्यार्थविप्लवे नाशे अपृष्टैरपि वक्तव्यम् । पुनः क्ा । तत्प्रकाशने सत्यप्रगटने, इति सूत्रार्थः ।। १५ ।। अथासत्यस्वरूपमाह । 546 ) या मुहुर्मोहयत्येव - जनं या वाणी मुहुर्वारंवारं मोहयत्येव मूर्च्छयत्येव । कीदृशी । कर्णयोविश्रान्ता कर्णाभ्यां श्रुतेत्यर्थः । सावश्यं पन्नगी सर्पिणी । गीः वाणी न । अपि तु स्तोवे ( ? ) त्यर्थः । विषमं दुष्टं विषं गरलं उत्सृज्य त्यक्त्वा । इति सूत्रार्थः ॥ १६ ॥ पुनरसत्यमाह । 547 ) असत्येनैव - चार्वाकद्विजको लिकैर्नास्तिक ब्राह्मण कणादेर्देशोयेरसत्येनैव पक्षं प्रतिष्ठितं स्थापितम् । किं कृत्वा । विक्रम्य शक्तिमालम्ब्य । कीदृशैः । धूतैः छद्मिभिः । कीदृशम् । सर्वाक्षपोषकं सर्वेन्द्रियपोषकम् । रे जीव, त्वं पश्य, इति सूत्रार्थः ॥ १७॥ अथासत्यवाचो दुष्टतामाह । 548 ) मन्ये पुरा – अहम् एवं मन्ये । तन्मुखोदरं तदाननविवरं पुरजलावर्तप्रतिमं नगरप्रणालसदृशं यतो मुखोदरात् कश्मलाः मलिनाः वाचः प्रवर्तन्ते । कोदृश्यो वाचः । कार्यशून्याः । [ ९.१५ धर्मनाशके उपस्थित होनेपर, शास्त्रविहित अनुष्ठानका विनाश होनेपर अथवा परमागमके अर्थके नष्ट होनेपर सत्पुरुषों को पूछनेके बिना भी उसके स्वरूपको प्रकाशित करनेवाला सम्भाषण करना ही चाहिए ||१५|| जो वाणी दोनों कानोंके भीतर विश्रामको प्राप्त होती हुई भयानक विषको छोड़कर मनुष्यको बार-बार मुग्ध किया करती है वह अवश्य ही सर्पिणी है, वाणी नहीं है। अभिप्राय यह है कि जो वचन सुनने में मनोहर होनेपर भी परिणाम में अहितकारक होता है उसे विषैले सर्पके समान जानकर सदा ही छोड़ना चाहिए ||१६|| Jain Education International देखो, धूर्त चार्वाक, ब्राह्मण ( क्रियाकाण्डी) और कौलिक ( तान्त्रिक ) जनोंने असत्यके बलपर ही इन्द्रियविषयोंको पुष्ट करनेवाले पक्षको स्थापित किया है ||१७|| जिस मुखके मध्यसे मोहको उत्पन्न करनेवाले निरर्थक वचन प्रवृत्त होते हैं उस मुख मध्यको मैं नगरकी नालीके समान मानता हूँ । अभिप्राय यह है कि जिस प्रकार नगरकी १. All others except PM X सुसिद्धान्ता । २. JVC पुरा जलावर्त । For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001696
Book TitleGyanarnav
Original Sutra AuthorShubhachandra Acharya
AuthorBalchandra Shastri
PublisherJain Sanskruti Samrakshak Sangh Solapur
Publication Year1977
Total Pages828
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari, Principle, Dhyan, & Yoga
File Size18 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy