Panchvastukgranth Part 2

SR No.: 001651
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Rajshekharsuri
Publisher: Arihant Aradhak Trust
Total Pages: 402
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Religion, & Principle
File Size: 8 MB

Page 173

४६६ ]
[स्वोपज्ञवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते
निगमयन्नाह
एवं पत्तोऽयं खलु, न य सम्मत्तं कहं तओ एअं ? ।
कह वेसोच्चिअ एअस्स कालभेएण हेउत्ति ॥ १०४१ ॥ वृत्तिः- ‘एवम्' उक्तेन प्रकारेण 'प्राप्तोऽयं खलु'-श्रुतधर्म: 'न च सम्यक्त्वम्', इयता कालेन सिद्धिप्रसङ्गात्, तत् 'कथं' केन प्रकारेण 'ततः' श्रुतधर्माद् एतत्' सम्यक्त्वं ?, 'कथं वा एष, एव' श्रुतधर्म: एतस्य-सम्यक्त्वस्य 'कालभेदेन भवतः' सतो हेतुः ?, नैव, तद्भावभावित्वाभावादिति गाथार्थः ॥ १०४१ ॥
ઉપસંહાર કરે છે
ઉક્ત રીતે ભૂતકાળમાં અનેકવાર શ્રુતધર્મ પ્રાપ્ત થયો છે, પણ સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ થઈ નથી. કારણ કે સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ થઈ હોત તો આટલા કાળ સુધીમાં મોક્ષ થઈ ગયો હોત. તેથી શ્રુતધર્મથી સમ્યક્ત્વની પ્રાપ્તિ કેવી રીતે ઘટે? અથવા શ્રતધર્મ જ કાલભેદથી થતા સમ્યત્વનો હેતુ કેવી રીતે घटे? - ४ घटे. ॥२५॥ ॐ श्रुतधमनी प्राप्ति थवा छतi (तद्भावभावित्वाभावात् =) सभ्यत्वनो भाव थयो नथी. [१०४१] अत्रोत्तरमाह
भण्णइ पत्तो सो ण उ, उल्लसिअं जीववीरिअं कहवि ।
होउल्लसिए अ तयं, तंपि अ पायं तओ चेव ॥ १०४२ ॥ __ वृत्तिः- 'भण्यते प्राप्तोऽसौ' श्रुतधर्म: पुरा बहुधैव, 'न तूल्लसितं' कर्मविजयाय 'जीववीर्यम्' आत्मसामर्थ्य 'कथमपि', तथास्वभावत्वात्, ‘भवत्युल्लसिते च' जीववीर्ये 'तत्' सम्यक्त्वं, 'तदपि च' जीववीर्योल्लसनं 'प्रायस्तत एव'-श्रुतधर्मादिति गाथार्थः ॥ १०४२ ॥
અહીં પ્રતિવાદી ઉત્તર આપે છે–
ઉત્તર-પૂર્વે અવશ્ય ઘણીવાર શ્રત ધર્મ પ્રાપ્ત થયો, પણ કર્મવિજય માટે કોઈ પણ રીતે જીવનો વર્ષોલ્લાસ થયો નહિ-જીવનું આત્મબળ-સત્ત્વ પ્રગટ્યું નહિ.
પ્રશ્ન- અનેકવાર શ્રુતધર્મ પ્રાપ્ત થવા છતાં જીવનો વીયલ્લાસ કેમ થયો નહિ ?
ઉત્તર- આમાં જીવનો તેવો સ્વભાવજ કારણ છે. (અનેકવાર શ્રતધર્મને પામવા છતાં વર્ષોલ્લાસ ન થાય એવો જીવનો સ્વભાવ છે.)
જીવનો વર્ષોલ્લાસ થતાં સમ્યક્ત્વ પ્રગટે છે. જીવનો વર્ષોલ્લાસ પણ પ્રાયઃ કૃતધર્મથી જ थाय छे. [१०४२] कथमेतदेवमित्याह
जह खाराईहितो, असइंपि अपत्तवेहपरिणामो । विज्झइ तेहिंतो च्चिअ, जच्चमणी सुज्झइ तओ उ ॥ १०४३ ॥