Page Text
________________
४१६ ]
[ स्वोपज्ञवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते અહીં “ભાવનાનો અધિકાર કહેવાનું પ્રયોજન કહે છે
અહીં વ્રતોનો અધિકાર હોવાથી ભાવનાનો અધિકાર કહ્યો છે. વ્રતોના શત્રુઓ પ્રાય: શબ્દાદિ વિષયો જ છે. તે વિષયોનું મુખ્ય સ્થાન સ્ત્રીઓ છે. આથી ભાવનાધિકારમાં સ્ત્રીસંબંધી ઉપદેશ विशेषथी. २५यो छ. [८८3] प्रतिपक्षभावनागुणमाह
जह चेव असुहपरिणामओ य दढ बंधओ हवइ जीवो।।
तह चेव विवक्खंमी, खवओ कम्माण विन्नेओ ॥ ८९४ ॥ दारं वृत्तिः- 'यथैव' तावद् 'अशुभपरिणामतः' सकाशात् तत्स्वाभाव्येन 'दृढम्' अत्यर्थं 'बन्धको भवति जीवः', कर्मणामिति योगः, 'तथैव' तेनैव प्रकारेण 'विपक्षे' शुभपरिणामे सति 'क्षपकः कर्मणां विज्ञेयः', तत्स्वाभाव्यादेवेति गाथार्थः ॥ ८९४ ।।
રાગાદિ દોષથી વિરુદ્ધ ભાવના ભાવવાથી થતા લાભને કહે છે–
જેમ અશુભ પરિણામથી જીવના તેવા સ્વભાવથી જીવ ઘણાં કર્મોને બાંધે છે, તેમ શુભ પરિણામ થતાં જીવના તેવા સ્વભાવથી જ જીવ કર્મોને ખપાવે છે. [૮૯૪]
વિહારદ્વાર व्याख्यातं भावनाद्वारम्, अधुना विहारद्वारव्याचिख्यासया।ऽऽह
अप्पडिबद्धो अ सया, गुरुवएसेण सव्वभावेसु ।
मासाइविहारेणं, विहरिज्ज जहोचिअं नियमा ॥ ८९५ ॥ वृत्तिः- 'अप्रतिबद्धश्च सदा'-अभिष्वङ्गरहित इत्यर्थः, 'गुरूपदेशेन' हेतुभूतेन, क्वेत्याह'सर्वभावेषु' चेतनाचेतनेष्वप्रतिबद्धः, किमित्याह-'मासादिविहारेण' समयप्रसिद्धेन "विहरेत्, 'यथोचितं' संहननाद्यौचित्येन 'नियमात्' नियोगेन विहरेदिति गाथार्थः ।। ८९५ ॥
ભાવનાદ્વારનું વ્યાખ્યાન કર્યું, હવે વિહારદ્વારનું વ્યાખ્યાન કરવાની ઈચ્છાથી ગ્રંથકાર કહે છે
ત્રિભુવનગુરુના ઉપદેશથી સદા ચેતન-જડ સર્વ પદાર્થોમાં આસક્તિરહિત સાધુ શરીરનું બળ આદિ પ્રમાણે અવશ્ય મા કલ્યાદિ વિહારપૂર્વક વિચરે. [૮૫] पराभिप्रायमाशक्य परिहरति
मोत्तूण मासकप्पं, अन्नो सुत्तम्मि नत्थि उ विहारो ।
ता कहमाइग्गहणं ?, कज्जे ऊणाइभावाओ ।। ८९६ ॥ वृत्तिः- 'मुक्त्वा 'मासकल्पं' मासविहारं 'अन्यः 'सूत्रे' सिद्धान्ते 'नास्त्येव विहार :', तथाऽ श्रवणात्, 'तत् 'कथं' कस्मा दादिग्रहणम'नन्तरगाथायाम्, एतदाशङ्क्याह-'कार्ये' तथाविधे सति 'न्यूनादिभावात्' न्यूनाधिकभावात् कारणात् तदादिग्रहणमिति गाथार्थः ।। ८९६ ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001651 |
| Book Title | Panchvastukgranth Part 2 |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | Rajshekharsuri |
| Publisher | Arihant Aradhak Trust |
| Publication Year | |
| Total Pages | 402 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Religion, & Principle |
| File Size | 8 MB |