________________
४१४ ]
[स्वोपज्ञवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते સ્ત્રી નરકનું કારણ છે. સ્ત્રી અતિ ઉગ્ર પરમ સંતાપ ઉત્પન્ન કરનાર નરક રૂપ અગ્નિનું મુખ્ય १२९॥ छे, मेम यिंत.
સ્ત્રીવિરાગથી લાભ- સ્ત્રીથી વિરક્ત બનેલાઓને આ લોકમાં પ્રશમાદિ ગુણોની પ્રાપ્તિરૂપ લાભ થાય છે, અને આગામી ભવોમાં સ્ત્રીવિરાગના જ કારણે સર્વદુઃખોના ક્ષયરૂપ અનુપમ સુખરૂપ મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે, એમ ચિંતવવું. કેટલાકો મોક્ષમાં સુખ-દુ:ખ ઉભયનો અભાવ હોય છે ઈત્યાદિ भाने छ, तेना उन माटे 'सुसौख्यं' सेम युं छे. [८८७-८८८] भावनागुणमाह
भावेमाणस्स इमं, गाढं संवेगसुद्धजोगस्स ।
खिज्जइ किलिट्ठकम्म, चरणविसुद्धी तओ निअमा ॥ ८८९ ॥ वृत्तिः- 'भावयत 'इदम्' अनन्तरोदितं तत्त्वं 'गाढं संवेगशुद्धयोगस्य' अत्यन्तं संवेगेन शुद्धव्यापारस्य, किमित्याह-क्षीयते क्लिष्टकर्म', अशुभमित्यर्थः, 'चरणविशुद्धिस्ततः'क्लिष्टकर्मक्षयानन्तरं 'नियमात्' नियमेनेति गाथार्थः ॥ ८८९ ॥
ભાવનાથી થતા લાભને કહે છે–
અનંતરોક્ત તત્ત્વનું ચિંતન કરતા (અને તેથી જો અતિશય સંવેગથી શુદ્ધ વ્યાપારવાળા જીવનાં અશુભ કર્મો ક્ષય પામે છે, અશુભ કર્મોના ક્ષય પછી અવશ્ય ચારિત્રની વિશુદ્ધિ થાય છે. [८८८] ___ इहैव व्यापकं विधिमाह
जो जेणं बाहिज्जइ, दोसेणं चेयणाइविसरणं ।
सो खलु तस्स विवक्खं तव्विसयं चेव भाविज्जा ॥ ८९० ॥ वृत्तिः- 'यो येन बाध्यते 'दोषेण' रागादिना, किंभूतेन ?- 'चेतनादिविषयेण' स्त्र्याद्यालम्बनेन, सखलु'-भावकः तस्य'-रागादे विपक्षं तद्विपक्षीयं तद्विषयं चेतनादिविषय मेव 'भावयेत्' चिन्तयेदिति गाथार्थः ॥ ८९० ॥ .
ભાવનાદ્વારમાં જ સર્વ સાધારણ વિધિ કહે છે–
જે જીવ જે સ્ત્રી આદિ ચેતન સંબંધી કે ધનાદિ જડ સંબંધી રાગ વગેરે દોષથી પીડાતો હોય તે જીવે રાગાદિ દોષથી વિપક્ષ (= વિરુદ્ધ) સ્ત્રી આદિ સંબંધી જ કે ધન આદિ સંબંધી જ ચિંતન ४२jोऽये. [८८०] एतदेव लेशतो दर्शयति
अत्थम्मि रागभावे, तस्सेव उवज्जणाइसंकेसं । भाविज्ज धम्महेउं, अभावमो तह य तस्सेव ॥ ८९१ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
