Page Text
________________
पञ्चवस्तुके प्रव्रज्याविधानद्वारम् ]
[ ६३
પ્રશ્ન- અહીં ‘વિધિ કરે' એમ વિધ્યર્થનો નિર્દેશ કરવાને બદલે ‘કરે છે’ એમ વર્તમાનકાલનો નિર્દેશ કેમ કર્યો ?
ઉત્તર- સૂત્ર (=ગાથા વગેરે રૂપ સૂત્ર) ત્રિકાળ વિષયક છે, અર્થાત્ સૂત્રમાં કરેલું વિધાન ત્રણે કાળ માટે છે, જે વિધિ હમણાં છે, તે જ વિધિ ભૂતકાળમાં હતી અને ભવિષ્યકાળમાં રહેશે, એ જણાવવા વર્તમાનકાળનો નિર્દેશ કર્યો છે. [૧૨૪]
चिइवंदणरयहरणं, अट्ठा सामाइयस्स उस्सग्गो ।
सामाइयतिगकड्डूण, पयाहिणं चेव तिक्खुत्तो ॥ १२५ ॥ दारं ॥
वृत्ति:- 'चैत्यवन्दनं' करोति' रजोहरणम्' अर्पयति' अष्टा' गृह्णाति, 'सामायिकस्योत्सर्ग' इति-कायोत्सर्गं च करोति, 'सामायिकत्रयाकर्षण' मिति - तिस्रो वारा: सामायिकं पठति, 'प्रदक्षिणां चैव त्रिकृत्वः '- तिस्रो वाराः शिष्यं कारयतीति गाथासमुदायार्थः ॥ १२५ ॥
ચૈત્યવંદન કરે, રજોહરણ આપે, મુઠ્ઠિઓ ગ્રહણ કરે, (અર્થાત્ ત્રણ મુદ્ઘિઓથી= ચપટીઓથી લોચ કરે,) સામાયિકનો કાયોત્સર્ગ કરે, ત્રણ વાર સામાયિકસૂત્ર બોલે, શિષ્યને ત્રણ પ્રદક્ષિણા उरावे. गाथानो या समुहायार्थ (सामान्यथी अर्थ ) छे. [१२५ ]
अवयवार्थं त्वाह
सेहमिह वामपासे, ठवित्तु तो चेइए पवंदंति । साहूहिं समं गुरवो, थुइवुड्डी अप्पणा चेव ॥ १२६ ॥
वृत्ति:- 'शिष्यकमिह' प्रव्रज्याभिमुखं 'वामपार्श्वे स्थापयित्वा ततश्चैत्यानि'अर्हत्प्रतिमालक्षणानि 'प्रवन्दन्ते साधुभिः समं गुरवः', 'स्तुतिवृद्धिरात्मना' एवेति - आचार्यो एव छन्द:पाठाभ्यां प्रवर्द्धमानाः स्तुतीर्ददतीति गाथार्थः ॥ १२६ ॥
અવયવાર્થ (=વિશેષ અર્થ) તો ગ્રંથકાર પોતે કહે છે, તેમાં પ્રથમ ચૈત્યવંદન દ્વાર કહે છે—
અહીં (=ચૈત્યવંદનની વિધિમાં) શિષ્યને ડાબી બાજુ રાખીને ગુરુ સાધુઓની સાથે निप्रतिमा३५ यैत्योने वंधन अरे (उरावे), तेमां छंह (उय्यार ) अने पाठ (अक्षरो ) से अंनेथी उमशः વધતી એવી સ્તુતિઓ દીક્ષાદાતા આચાર્ય પોતે જ બોલે. [૧૨૬]
वन्दनविधिमाह
पुरओ उ ठंति गुरवो, सेसावि जहक्कमं तु सा । अक्खलिआइ कमेणं, विवज्जए होइ अविही उ ॥ १२७ ॥
वृत्ति: पुरत एव तिष्ठन्ति गुरवः ' - आचार्याः 'शेषा अपि' सामान्यसाधवः 'यथाक्रममेव' ज्येष्ठार्यतामङ्गीकृत्य स्वस्थाने तिष्ठन्ति तत्र 'अस्खलितादि' न स्खलितं न
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001650 |
| Book Title | Panchvastukgranth Part 1 |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | Rajshekharsuri |
| Publisher | Arihant Aradhak Trust |
| Publication Year | |
| Total Pages | 322 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Religion, & Principle |
| File Size | 23 MB |