Panchvastukgranth Part 1

SR No.: 001650
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Rajshekharsuri
Publisher: Arihant Aradhak Trust
Total Pages: 322
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Religion, & Principle
File Size: 23 MB

Page 83

૫૮ ]
[स्वोपज्ञवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते दोसो अभंगयत्तं होइ कुभत्तं विलंबिनक्खत्ते ५ । राहुहयम्मि य मरणं ६ गहभिन्ने सोणिउग्गालो ७ ॥ ४ ॥
રૂતિ થાર્થઃ || ૧૨૩ હવે વર્ય નક્ષત્રો કહે છે–
સંધ્યાગત, રવિગત, વિક્વેર, સગ્રહ, વિલંબી, રાહુગત અને ગ્રહભિન્ન એ સાત નક્ષત્રોમાં દીક્ષા ન આપવી. સંધ્યાગત સૂર્યાસ્ત વખતે રહેલું, સૂર્ય નક્ષત્રથી ચૌદમું કે પંદરમું નક્ષત્ર. રવિગત=સૂર્યગ્રહમાં રહેલું. વિક્વેર વક્રીગ્રહથી ભોગવાતું. સગ્રહ=જૂરગ્રહથી ભોગવાતું. વિલંબી સૂર્યથી નજીકના કાળમાં ભોગવાઈ ગયેલું. રાહુગત=ગ્રહણવાળું. ગ્રહભિન્ન=પ્રહથી ભેદાયેલું. (આ દુષ્ય નક્ષત્રોનું ફળ આ પ્રમાણે છે-)
સંધ્યાગત નક્ષત્રમાં દીક્ષા વગેરે કરવાથી કલહ થાય. રવિગતમાં કાર્ય અટકી જાય સફલતા ન મળે.
વિરમાં સામાનો વિજય થાય. સંગ્રહમાં યુદ્ધ-કલહ થાય. વિલંબમાં પરિભ્રમણરૂપ દોષ થાય, અથવા ખરાબ ભોજન મળે. રાહુગતમાં મરણ થાય. ગ્રહભિન્નમાં લોહીની ઊલટી થાય. [૧૧૩] उपसंहरन्नाह
एसा जिणाणमाणा, खित्ताईआ य कम्मणो हुंति । उदयाइकारणं जं तम्हा एएसु जइअव्वं ॥ ११४ ॥
જૈમિત્તિકા કર્યા છે. वृत्तिः- 'एषा जिनानामाज्ञा' यदुतोक्तलक्षणेष्वेव क्षेत्रादिषु दातव्येति, 'क्षेत्रादयश्च कर्मणो भवन्ति उदयादिकारणं यद्' यस्मात्, यत उक्तम्"उदयक्खयक्खओवसमोवसमा जं च कम्मुणो भणिया ।
दव्वं खित्तं कालं भवं च भावं च संपप्प ॥ १ ॥ यस्मादेवं 'तस्मात् एतेषु' क्षेत्रादिषु 'यतितव्यं'-शुद्धेषु यत्नः कार्य इति गाथार्थः ॥ ११४ ॥ હવે ઉપસંહાર કરતા ગ્રંથકાર કહે છે
ઉક્ત લક્ષણવાળા ક્ષેત્ર વગેરેમાં દીક્ષા આપવી એવી જિનેશ્વરોની આજ્ઞા છે. કારણ કે ક્ષેત્ર વગેરે કર્મના ઉદય વગેરેમાં કારણ છે. કહ્યું છે કે- “દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાલ-ભાવ-ભવને આશ્રયીને કર્મોના ઉદય-ક્ષય-ક્ષયોપશમ-ઉપશમો થાય છે.” આથી શુદ્ધ ક્ષેત્રાદિમાં પ્રયત્ન કરવો જોઈએ=દીક્ષા વગેરે શુભ કાર્ય કરવું જોઈએ. [૧૪]
कस्मिन्निति व्याख्यातम्, इदानीं 'कथं वे'ति व्याख्यायते, कथं-केन प्रकारेण दातव्येति, एतदाह