Page Text
________________
[स्वोपज्ञवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते
'मथिरसत' द्वार छ
જે અંડિલભૂમિઓ જે ઋતુમાં અગ્નિ આદિથી શુદ્ધ-નિર્જીવ કરી હોય તે અંડિલભૂમિઓ તે ઋતુમાં અચિરકાલકૃત છે. જેમકે-હેમંતઋતુમાં શુદ્ધ-નિર્જીવ કરી હોય તો હેમંતઋતુમાં જ અચિરકાલકૃત છે. બીજી ઋતુઓમાં તે સ્પંડિલભૂમિઓ ચિરકાલકૃત બની જાય, અર્થાત્ (સચિત્ત=) અસ્થડિલભૂમિઓ બની જાય. જે સ્થળે એક ચોમાસા સુધી = એક ચોમાસા પૂરતું, ગામ (વગેરે) વસ્યું હોય તે સ્થળ બાર વર્ષ સુધી અચિરકાલકૃત છે, પછી અચંડિલભૂમિ બની જાય. [૪ર૧] विस्तीर्णदूरावगाढे अभिधित्सुराह
हत्थाययं समंता, जहन्नमुक्कोस जोअणबिछक्कं । दारं ।
चउरंगुलप्पमाणं, जहन्नयं दूरमोगाढं ॥ ४२२ ॥ वृत्तिः- 'हस्तायतं' हस्तविस्तीर्ण 'समन्तात्' सर्वतः आयामविष्कम्भाभ्यां 'जघन्यं' स्थण्डिलं, 'उत्कृष्टं योजनद्विषट्कमिति द्वादशयोजनं विस्तीर्णं चक्रवर्त्तिकटकनिवेशादौ, शेषं हि मध्यममिति गम्यते, 'चतुरगुलप्रमाणं जघन्यं दूरावगाढमिति, अत ऊर्ध्वमुत्कृष्टादिविभागः, अत्र च वृद्धसम्प्रदाय:-चउरंगुलोगाढे सण्णा वोसिरिज्जइ, ण काइया इति गाथार्थः ॥ ४२२ ॥ _ विस्ती' अने 'दूराव' मेद्वार ४ छ
જે ભૂમિ ચારે દિશામાં એક હાથ સુધી શુદ્ધ-અચિત્ત હોય તે જઘન્ય અંડિલભૂમિ છે, બાર યોજન સુધી શુદ્ધ-અચિત્ત હોય તે ઉત્કૃષ્ટ સ્થડિલભૂમિ છે. જયારે ચક્રવર્તીનું સૈન્ય છાવણી નાખીને રહે ત્યારે ઉત્કૃષ્ટ સ્થડિલભૂમિ હોય. બાકીની (નાની-મોટી) મધ્યમ ચંડિલભૂમિ છે.
નીચે ચાર આંગળ સુધી અચિત્ત હોય તે જઘન્ય દૂરાવગાઢ સ્પંડિલભૂમિ છે. આનાથી અધિક આંગળ સુધી અચિત્ત હોય તે ઉત્કૃષ્ટ વગેરે દૂરાવગાઢ સ્પંડિલભૂમિ છે. અહીં વૃદ્ધપરંપરા આ પ્રમાણે છે
ચાર આંગળ અવગાઢ (નીચે ચાર આંગળ સુધી અચિત્ત) ભૂમિમાં ઝાડો કરે પણ પેશાબ 1 ४३." [४२२] अधुनाऽऽसण्णमाह
दव्वासण्णं भवणाइयाण तहिअं तु संजमायाए ।
आयापवयणसंजमदोसा पुण भावआसण्णे ॥ ४२३ ॥ दारं ॥ वृत्ति:- आसन्नं द्विविधं-द्रव्यासन्नं भावासन्नं च, तत्र 'द्रव्यासन्नं भवनादीनाम्' आसन्नं, आदि-ग्रहणात् देवकुलादिग्रहः, 'तत्र तु' द्वौ दोषौ-'संयमविराधना आत्मविराधना' च, 'आत्मप्रवचन-संयमदोषाः पुनर्भावासन्न' इति आत्मोपघातादयो दोषा भावासन्न इति । अत्र वृद्धवादः-भावासनं नाम ताव अच्छइ जाव आगाढं जायं, ताहे धाइउं पवत्तो, अण्णेहिं धिज्जाइएहिं दिट्ठो, ताहे ते हसंति, पुरओ आगया वंदंति धम्मं च पुच्छंति, जदि धरेइ ताहे मरइ, अन्तरा वोसिरइ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001650 |
| Book Title | Panchvastukgranth Part 1 |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | Rajshekharsuri |
| Publisher | Arihant Aradhak Trust |
| Publication Year | |
| Total Pages | 322 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Religion, & Principle |
| File Size | 23 MB |