SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 20
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ द्वितीय अध्याय ] द्वितीय अध्याय शुद्धचिद्रूपके ध्यान में उत्साह प्रदान मृतपिंडेन विना घटो न न पटस्तंतून विना जायते धातुर्नैव विना दलं न शकटः काष्ठं विना कुत्रचित् । सत्स्वन्येष्वपि साधनेषु च यथा धान्यं न बीजं विना शुद्धात्मस्मरणं विना किल मुनेर्मोक्षस्तथा नैव च ॥ १ ॥ [ १३ अर्थ :- जिस प्रकार अन्य सामान्य कारणोंके रहने पर भी कहीं भी असाधारण कारण मिट्टी के पिंडके बिना घट नहीं बन सकता, तंतुओंके बिना पट, खंदक ( जिस जगह गेरू आदि उत्पन्न होते हैं ) के बिना गेरू आदि धातु, काष्ठके बिना गाड़ी और बीज के बिना धान्य नहीं हो सकता, उसीप्रकार जो मुनि मोक्षके अभिलाषी हैं - मोक्ष स्थान प्राप्त करना चाहते हैं वे भी बिना शुद्धचिद्रूपके स्मरणके उसे नहीं पा सकते । भावार्थ:- मूल में साधारण कारणोंकी मौजूदगी होने पर भी यदि असाधारण कारण न हों तो कदापि कार्य नहीं हो सकता । घटकी उत्पत्ति में असाधारण कारण मृत्पिंड, पटकी उत्पत्ति में तंतु, धातुकी उत्पत्ति में खंदक, गाड़ीकी उत्पत्ति में काष्ठ और धान्यकी उत्पत्ति में असाधारण कारण बीज है । तो जिस प्रकार मृत्पिड आदिके बिना घट आदि नहीं बन सकते, उसी प्रकार मोक्षकी प्राप्ति में असाधारण कारण शुद्ध आत्माका स्मरण है; इसलिये अन्य हजारों सामान्य कारणोंके जुटाने पर भी बिना शुद्धचिद्रूपके स्मरणके मोक्ष प्राप्ति भी कदापि नहीं हो सकती, इसलिये मोक्ष प्राप्ति के अभिलाषियोंको चाहिये कि वे अवश्य शुद्धात्माका स्मरण करें ॥ १ ॥ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001638
Book TitleTattvagyan Tarangini
Original Sutra AuthorGyanbhushan Maharaj
AuthorGajadharlal Jain
PublisherDigambar Jain Swadhyay Mandir Trust
Publication Year
Total Pages184
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari, Philosophy, & Spiritual
File Size9 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy