________________
५२
नायिकेति-
सर्वजीवेति ।
शनिर्महिषमारुतो दंष्ट्रारौ द्रुतराननः ।
कृष्णकान्ति: करद्वन्द्व क्रीडद्दण्डकमण्डलुः ॥१॥ शनैश्चरो नीलवासाः सप्ताच रेवतीभवः । राजवर्त्मनिभो राहुरर्द्धाङ्गिकुण्डमध्यगः ।
प्रकृतिस्त्रेधा पुनरुत्तमा मध्यमाधमा ।
सर्पपुच्छाकृतिः केतुर्ध स्रोऽश्लेषासमुद्भवः ।
Jain Education International
भरणीभूनलपर्वा वर्णरवतः सुमार्जनः ||१||
इन्द्रः सुवर्णवर्णाङ्गो गजारूढः सहस्रदृक् ।
चतुः समः पञ्चवर्णपत्र्यर्थः करसंपुटी ॥ १ ॥ इति ग्रहाः ॥
इत्यादि ।
वरदोद्याकुंश बीजपुरचतुः करः ||१||
उत्तम केवगुणा मध्यमा गुणदोषभाक् ।
दोषमयमा तत्राऽधमप्रकृतयोऽनुगाः ।।
विदूषकविटश्वेयादयो नायकयोः पुनः ।
भवत्युत्तमप्रकृतिर्मध्यमप्रकृतिस्तथा ||२||
कथाव्यापी सर्वगुणालंकृतो नायकः पुनः ।
कथाव्यापी सर्वगुणो नेतृत्वादिगुणान्वितः ॥ ३ ॥
अपदो भुजगस्तस्य श्यामता वत्रसर्पणम् ।
फूत्कारो वेणितुल्यत्वं दृक्श्रुतित्वं द्विजिह्वता ॥ १ ॥
शिरोमणि शिवक्षेत्रपालादीनां शिरःस्थितिम् ।
पट्पदी
निर्मोका नादसुरभिप्रसूनप्रियता विषम् ।
बिलवासोऽनिलाशित्वं तार्क्ष्यबर्हणखाद्यता ||२||
शिवे भूषाकरः क्षोणीधारकः पूर्वजोऽस्य च ॥
द्विपदा देवता मर्त्याः पक्षिणश्च पकीर्तिताः ।
स्वरूपं देवमर्त्यानां पक्षिणो गरुडादयः ||१|| चतुष्पदा गजाद्याः, पट्पदी भ्रमरः अष्टपदः सरभ:, अमितपदाः कर्णसृगाली खर्जूरमुखाः । देशव्यवस्थेति
दिवः पृथिव्यां जगती द्वे च केचन केऽपि तु ।
एतान्येव भूर्भुव: स्वरिति केऽप्यपरे पुन: 1
पट्पदी |
स्वर्गमर्त्य पातालानां भेदात् त्रीणि जगन्ति तु ॥ १ ॥
काव्यकल्पलता वृत्तिः
For Private & Personal Use Only
महाजनतपः सत्यमित्येतैः सप्त तानि तु ॥ २ ॥
यथा-
--भूर्लोक: १, भुवो लोकः २, स्वर्लोकः ३, महालोकः ४, जनलोक: ५, तपोलोकः ६, सत्यलोकः ७ इति ।
इत्यादि ।
www.jainelibrary.org
