________________
काव्यकल्पलतावृत्तिः
प्राकाम्यवस्तुवाचिकसम्बोधनपादुकावहित्थानि । व्यवहारकिंवदन्तीप्रभतविज्ञानकारिकोपाधिः ॥२००।। बहिरङ गोपश्रुतिमृगतृष्णानासीरपादपीठानि । व्यापृतिदिग्धपरोक्षागण्डूषोपत्यकाप्रहसनानि ।।२०१।। युवराजशिष्यसैनिकसचिवप्रतिहारमण्डलेशगणाः । वैहासिकसेनानीवैतालिकबटुपदात्यनुगाः ॥२०२।। ग्रामीणपारिपार्श्विकनान्दीचटुकारभक्तिपरिवाराः । प्राकृतपरान्नमायिकदासपराधीनयहदास्त्रधरा: ।।२०३।। वैमात्रेयेालू परिचारकभर्तृ दारक कनिष्ठाः । अधमर्णराजवंश्यौ वन्दारुरताञ्चलस्फुलिङ गकणाः ॥२०४।। दिङमात्रमेकदेश: खण्डं बालोऽङ कुरः शिशुता । संक्षेपक्षामत्वावयवकलाशीकरलहर्यः ।।२०५।। इत्याद्या लक्षणाशब्दाः सदृशत्वोपयोगिनः । उपमाने क्वचिद्रोप्या उपमेये क्वचित्तथा ॥२०६।।
उपमाने यथा
इन्दुर्वक्त्रस्य वीप्सासदनमुपकथा
पादयोः पङकजाली
पर्यायोऽलिः कबर्या, ननु तनुमहसां
कणिका कर्णिकारम् ।
आभासः कुम्भिकुम्भद्वयमरसिजयोः
कामकोदण्डदण्डः,
पाखण्डं भ्र लतायाः, रतिरभिनयनं,
पश्य स्वरूपस्य यस्याः ।।
उपमेये यथा
व्याषेधो धरणीधरेशितुरन
ध्यायः सुधायाः, विधो
रन्तद्धिर्धनदाचलस्य निधनं,
दुग्धोदसिन्धोः पिधा।
प्रत्याख्यानममानपद्विपमहा
देहातेनिह नवो
जाह नव्यास्तव भूभुजङगयशसां
भारो दिशां हारति ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
